วันเสาร์ที่ 1 สิงหาคม 2015
สัปดาห์ที่สิบเจ็ด เทศกาลธรรมดา
(นักบุญอัลฟอนโซ มารีย์ เด ลิกวอรี พระสังฆราช และนักปราชญ์พระศาสนจักร)
มธ 14:1-12…

1เวลานั้น กษัตริย์เฮโรดทรงได้ยินเรื่องราวเกี่ยวกับพระเยซูเจ้า 2จึงตรัสกับข้าราชบริพารว่า “คนนี้คือยอห์นผู้ทำพิธีล้างที่กลับคืนชีพจากบรรดาผู้ตาย ดังนั้นเขาจึงมีอำนาจทำอัศจรรย์ได้”
3กษัตริย์เฮโรดทรงสั่งให้จับกุมยอห์นล่ามโซ่และขังคุกไว้ เพราะเรื่องของนางเฮโรเดียส ภรรยาของ ฟีลิปพระอนุชา 4ยอห์นเคยทูลกษัตริย์เฮโรดว่า “ไม่ถูกต้องที่พระองค์ทรงรับนางมาเป็นมเหสี”

5กษัตริย์เฮโรดต้องการจะฆ่ายอห์น แต่ทรงเกรงประชาชน เพราะประชาชนคิดว่ายอห์นเป็นประกาศก 6ในวันคล้ายวันประสูติของกษัตริย์เฮโรด บุตรหญิงของนางเฮโรเดียสได้เต้นรำต่อหน้าแขกรับเชิญเป็นที่พอพระทัยกษัตริย์ เฮโรดอย่างยิ่ง 7พระองค์จึงทรงสัญญาและทรงสาบานจะประทานทุกสิ่งที่นางทูลขอ
8นางจึงทูลตามคำแนะนำที่ได้รับจากมารดาว่า “โปรดประทานศีรษะของยอห์นผู้ทำพิธีล้างใส่ถาดมาให้หม่อมฉันที่นี่เถิด” 9กษัตริย์ทรงเป็นทุกข์ แต่เพราะได้ทรงสาบานไว้ และเพราะเห็นแก่ผู้รับเชิญ จึงทรงสั่งให้จัดการตามที่นางขอ 10กษัตริย์เฮโรดทรงส่งคนไปตัดศีรษะของยอห์นในคุก 11เขาจึงนำศีรษะของยอห์นใส่ถาดมาส่งให้หญิงสาว หญิงสาวจึงนำไปให้มารดา 12บรรดาศิษย์ของยอห์นได้มารับศพไปฝัง แล้วแจ้งข่าวให้พระเยซูเจ้าทรงทราบ

อรรถาธิบายและไตร่ตรอง 
• ทำไมพระวรสารให้ความสำคัญกับเรื่องยอห์นบัปติสถูกตัดศีรษะมาก มัทธิวเน้น มาระโกนั้น เน้นมากที่สุดและเล่าเรื่องนี้ละเอียดกว่าพระวรสารเล่มอื่น พ่อเคยไปอิสราเอล เคยไปที่ๆหลายแห่งที่แสดงถึงความยิ่งใหญ่ของกษัตริย์เฮโรดมหาราช เฮโรดเป็นคนเก่งจริงๆในเรื่องต่างๆ การเอาใจโรมัน การสร้างทางศิลปะและทางสถาปัตยกรรม

• ครั้งล่าสุดพ่อได้ไปอิสราเอล ขณะเดินขึ้นไปที่ยอดเขาในทะเลทรายที่เรียกว่า “เอโรเดียม” เป็นดังที่ประทับของเฮโรดบนยอดเขาในทะเลทราย... ดูไกลๆเหมือนปกป่องภูเขาไฟ แต่ไม่ใช่ อันที่จริงคือวังของเฮโรดในถิ่นทุรกันดารต่างหาก การไปอิสราเอลครั้งล่าสุดพ่อได้ไปเดินดูบนเฮโรเดียน พ่อได้เดินดูความยิ่งใหญ่ของเฮโรด พ่อทึ่งครับ พ่อเดินไปมา ดูสถานที่ เฮโรดเต็มไปด้วยความสามารถมากมาย ขณะเดียวกันเฮโรด ก็เต็มไปด้วยความโหดร้ายไม่น้อยทีเดีย

• พ่อได้ติดตามประวัติศาสตร์ของเฮโรดมหาราชนั้นต้องบอกว่า ไม่เบาเลยนะครับ...


• พระ เจ้าเฮโรดมหาราช เป็นพระเจ้าแผ่นดินแคว้านยูเดียของจักรวรรดิโรมัน เฮโรดมิได้สืบเชื้อสายมาจากชาวยิวแต่เป็นเผ่าอิดูเมอา ตอนแรกเป็นเพียงคนรับใช้ กล่าวกันว่าเป็น “ผู้บ้าอำนาจและฆาตกรรมครอบครัวของตนเองและรับบีอีกหลายคน” 

o เฮโรด ถูกถือว่าเป็นคนบ้นที่ฆาตกรรมครอบครัวตนเองหมด และฆาตกรรมรับบีของชาวยิวมากมาย ต้องถือว่าเป็นคนชั่วร้ายที่อัจฉริยะแห่งอาณาจักรยูเดีย เป็นคนที่มีความทะเยอทะยานมาก

o เฮโรดมีความหวาดระแวงการถูกชิงบัลลังก์อย่างมาก เขาได้ฆ่าคนใกล้ตัวมากเพราะกลัวการทรยศ และไดฆ่าแม้กระทั่งลูกชายหลายคนของตนทั้งหมดเพราะเกรงจะมาชิงบัลลังก์ไป

o เฮโร เป็นนักก่อสร้างที่มีความสามาถ ความทะเยอทะยาน และมีชื่อเสียงมากในประวัติศาสตร์ของชาวยิว เป็นคนสร้างอาคารหรือวังสำคัญๆและเมืองท่าเรือที่ซีซารรียา ริมทะเล (Caesarea Maritima) ทางประวัติศาสตร์ และแม้กระทั่งส่วนต่อขยายของพระวิหาร เฮโรดก็เป็นคนบัญชาให้มีการสร้างขึ้นในเยรูซาเล็ม สร้างป้อมมาซาดา Masada และสถานที่พ่อกล่าวถึงต้องแรกคือเอโรเดียม Herodium
o เรื่องราวที่มีชีวิตชีวาได้ถูกบันทึกไว้โดยนักประวัติศาสตร์ชาวยิว ในศตวรรษก่อนคริสตกาล คนที่มีชื่อเสียงมากชื่อโยเซฟุส ฟลาวีอุส Josephus เราทราบว่าเฮโรดปรากฎตัวในพระคัมภีร์พันธสัญญาใหม่ในฐานะผู้ปกครองแคว้านยู เดียในสมัยพระเยซูเจ้าทรงบังเกิด เขาคือผู้สั่งฆาตกรรมนักบุญทารกผู้วิมล

• สรุปว่า เฮโรดเป็นคนเก่งมากในหลายๆด้านเป็นกษัตริย์ที่ยิ่งใหญ่ทางทางสถาปัตยกรรม ประเภทสร้างอิสราเอลให้เป็นเหมือนโรม เพราะเป็นกษัตริย์รับใช้โรมันและพยายามเอาใจจักรวรรดิโรมัน แต่ขณะเดียวกันเป็นกษัตริย์ที่ก็เป็นกษัตริย์ที่เต็มไปด้วยความทะเยอะทะยาน และฆาตกรรมและเต็มไปด้วยความกลัวเสียอำนาจและอิจฉาริษยา เขาใช้ชีวิตแบบจักรวรรดิตามกระแสโลก

• ถามว่าทำไมพระวรสารบันทึกเรื่องราวของยอห์นบัปติสถูกตัดศีรษะ ทำไมพระวรสารต้องบันทึกเรื่องราวของเฮโรด เฮโรเดียส และลูกสาวของเฮโรเดียส (ซาโลเม ตามบันทึกของ Josephus Flavius) ทำไมถึงต้องมีบันทึกเรื่องนี้และเป็นเหตุให้นักบุญยอห์นบัปติสถูกประหาร ชีวิตอย่างง่ายๆ ทั้งๆ ที่อันที่จริงเฮโรดเองก็มีความรู้สึกยำเกรงยอห์น เพราะยอห์นบัปติดพูดอะไรที่เป็นคำสอนนั้น เฮโรดเองก็ลังเลใจเพราะเฮโรดเองก็ยำเกรงยอห์น พระคัมภีร์บันทึกว่า เฮโรดก็โกรธหรือไม่พอใจ แต่ก็ยังมีความอยากฟังยอห์น... คำถามของพ่อคือทำไมพระวรสารนักบุญมัทธิวบันทึกเรื่องนี้อย่างที่เราอ่านใน วันนี้


• คำตอบคือ

o ความจริงตั้งแต่ตอนพระองค์บังเกิด เราได้ยินเรื่องเฮโรด และเรียกว่าเห็นความจริงเกี่ยวกับเฮโรดแล้วแต่แรก พระวรสารเสนอเฮโรดเป็นคนอิจฉา วางแผน อยากฆ่าพระกุมารถึงกับสั่งให้ประหารทารกผู้วิมล เฮโรดได้ปลิ้นปล้อนใช้เล่ห์ลวงพญาสามองค์ ทำเป็นเสแสร้งว่า อยาไปนมัสการพระกุมาร (จริงๆ เฮโรดกลัวสูญเสียอำนาจ เพราะได้ยินว่ากษัตริย์ของชาวยิวเกิดมา) 

o เราเห็นแต่แรกว่าพระคัมภีร์เสนอเฮโรดเป็นตัวแทนของกระแสโลก ตั้งแต่พระเยซูบังเกิด เรื่องเหล่านี้เราทราบดี.. เพียงแต่เวลานี้เราต้องประติดประต่อเรื่องราวดีๆ เราจะเห็นเจตนาของท่านนักบุญมัทธิวและผู้นิพนธ์พระวรสาร

• สรุปว่าในพระวรสารนั้น กษัตริย์เฮโรดเป็นตัวแทนของกระแสโลก เป็นตัวแทนของอำนาจ ความอิจฉา ความยิ่งใหญ่โอ้อวดตามกระแสโลก เป็นตัวแทนของกระแสที่ตรงกันข้ามกับความจริงของพระเยซูเจ้า เป็นกระแสโลกที่เบียดเบียน อิจฉา โอ้อวด วางแผน เอาเปรียบ ทำร้าย และฆาตกรรม เป็นตัวแทนของความเท็จและกระแสโลกีย์นิยม

• พี่น้องที่รัก เรื่องราวของยอห์นบัปติส เป็นเรื่องราวที่ได้รับความเอาใจใส่ในการเล่าอย่างน่าทึ่ง ทั้งมัทธิวและมาระโกบันทึกพระวรสารตอนนี้ มาระโกให้ความสำคัญกว่าอีก คือเล่าเรื่องยาวมากสิบกว่าข้อ.. 

o เจตนาของพระวรสารคือเรื่องราวความตายของยอห์นบัปติส คือ บทนำ Introduction สำหรับพระเยซูเจ้า เป็นเพียงบทนำเพื่อยืนยันกับเราว่ากระแสโลกพยายามมากที่จะเอาชนะและทำลาย กระแสธรรม ความชั่วร้ายใช้อำนาจทำลายความดี ความเท็จพยายามกลืนกินความจริง ความมืดพยายามกลบความสว่าง (พระเยซูเจ้าคือแสงสว่างแท้ที่เข้ามาในโลก ดู ยน 1:1-18)

o พระวรสารบันทึกให้เราเห็นว่า เมื่อยอห์นบัปติสถูกตัดศีรษะ พระเยซูเจ้าก็ยิ่งชัดเจนในการออกปฏิบัติพันธกิจของพระองค์ทันที...

• พี่น้องที่รัก การแสที่เราเห็นได้จากเฮโรด ที่เป็นโลกียะที่นำไปสู่ฆาตกรรมได้อย่างชัดเจน

o ความโลภและความอ่อนแอทางครอบครัว แย่งชิง แย่งชิงแม้กระทังเอาภรรยาของน้อง คือ (นางเฮโรเดียส) มาเป็นภรรยาของตน เท่าที่ทราบจากหลักฐานทางประวัติศาสตร์ คงไม่ใช่เพราะเฮโรเดียสสวยมาก แต่นางมีลูกสาวสวยคือซาโลเมและการเต้นรำของซาโลเมคือเหตุการปฏิญาณพล่อยๆ ของเฮโรด (อาจจะเมาๆหน่อยขณะพูดพล่อยๆนั้น)

o การประกาศปฏิญาณอย่างพล่อยๆ สาบานจะให้ครึ่งหนึ่งของราชสมบัติของตนให้กับซาโลเม เมื่อนางมาเต้นรำหน้าพระที่นั่งให้เป็นที่พอใจ (การประกาศให้ครึ่งหนึ่งของราชสมบัติ ไม่จริงหรอก เพราะเฮโรดจอมหวงแหนและโลภที่สุด... แต่คำประกาศนั้นซ่อนความจริงคือเฮโรดพอพระทัยหญิงสาวและต้องการนางมาเป็นของ ของตน มาเป็นภรรยานั่นเอง การให้ครึ่งหนึ่งเป็นข้อยืนยัน)

o การที่ต้องรักษาหน้าต่อหน้าบรรดาผู้นำของแคว้นยูเดียที่มาในงานเลี้ยง จริงๆแล้วเฮโรดเกรงใจยอห์น ให้ขังไว้ ไม่ประหาร เพราะเกรงใจยอห์น เพราะรู้ว่ายอห์นคือประกาศกและประกาศความจริงที่สะเทือนใจ ยอห์นเทศน์เฮโรดไม่สบายใจแต่ก็ยังอยากฟังอยู่เนื่อง เพราะถ้าจะสรุป “เฮโรด เป็นเหมือนเสียงมโนธรรมเตือนเฮโรด”... แต่ที่สุด เพื่อรักษาหน้าตาทางโลกก็ต้องกลบเกลื่อทำลายเสียงมโนธรรมของตน

• พี่น้องที่รักครับ เรื่องการตัดศีรษะของยอห์นบัปติสโดยกษัตริย์เฮโรดนี้มีคำสอนสำหรับพ่อและสำหรับเราทุกคนครับ

o กระแสโลกีย์ พยายามเสมอจะปิดปากของกระแสธรรม หรือแม้แต่ทำลาย

o กระแสโลกีย์ ใช้อำนาจ ใช้การปกครองที่ดูยิ่งใหญ่ภายนอก แต่ลึกๆก็หวั่นไหวภายใน มีเสียงมโนธรรมเตือนอยู่ เราทุกคนก็มีมโนธรรมนะครับ เพียงแต่อย่าปล่อยให้กระแสโลก การรักษาหน้าภายนอกของเราในสังคมที่เราคนไทยถูกมองว่า “รักษาหน้า” พ่อเคยเห็นภาษาอังกฤษเขียนวิเคราะห์แบบแปลตรง “เซฟเฟส” ขำครับ แต่บอกอะไรหลายอย่าง การรักษาหน้า ทำให้เราต้องทำอะไรผิดๆเยอะนะครับ ทำให้เร้าต้องกลบเกลื่อนหรืออาจรุกล้ำไปถึงความผิดที่ซ่อนๆไว้มากมาย (เหนื่อยด้วยครับ)

o กระแสโลกีย์ ความโลภทางกามรมณ์ ความอยากครอบครองไม่รู้จบ ไม่เคยพอ ความหลงโลภทางกามรมณ์ทำให้เราอาจเหมือนเฮโรด คือ ต้องถูกเรียกร้องให้บั่นทอนความเชื่อมั่นหรือเสียงมโนธรรมของตน ดังเฮโรดบั่นศีรษะของยอห์นเสีย... นอกนั้น เคยมีตำนานเล่าว่า นางเฮโรเดียสก็เกลียดเสียงประกาศความจริงของยอห์น นางยุให้ลูกสาวขอศีรษะของยอห์น... และเมื่อได้ศีรษะมาบนถาด ตำนานบอกว่า นางไดนำเข็มแทงลิ้นของยอห์นด้วยควาเกลียดชัง... แบบนี้แหละครับ คนเลวคนอิจฉาคนโลภในสังคม การเมืองมักเกลียดความจริง... เราก็ทราบนี่ครับว่า ประเทศชาติของเรา สังคมของเรา คนพูดความจริง หรือคนรู้ความจริง ตายไปเท่าไร ถ้าความจริงนั้นกระทบอำนาจทางการเมืองทั้งระดับใหญ่เล็ก อุ้มฆ่า แจ้งเกิดกันไม่ได้เลยในสังคมไทยเรา จริงไหมครับ

o กระแสโลก อำนาจผิดๆ โดยเฉพาะความหวงอำนาจ และบ้าอำนาจ จองจำเสียงความจริง คือ “ยอห์นบัปติส” ไว้ในคุก และแม้ไม่อยากทำลายความจริงแต่ที่สุด ก็จนได้เพราะความหลง โง่งมงาย อ่อนแอ และโอ้อวด เหลิงอำนาจ ก็ต้องทำลายความจริงตัดหัวปิดเสียงความจริงอยู่ดี

o กระแสโลกีย์ ทำให้คนเราบ่อยครั้งไม่อยู่ในโลกของความเป็นจริง ทำคนเรารักษาหน้าแต่ไม่รักษาความจริงในหัวใจ...

• พอแล้วครับ วันนี้ พี่น้องครับ... 

o ชีวิตต้องอยู่ในโลก เป็นแสงสว่างให้แก่โลก ไม่ไหลตามกระแสโลกีย์นะครับ ชีวิตจะได้มีอิสระในความรัก ในความรักในความจริง และมีความสุข แข็งแกร่งในการดำเนินชีวิตเสมอในแต่ละวัน 

o ขอพี่น้องรักในความจริง และอย่าให้เราหลงไปกับความเท็จเทียมของกระแสโลกีย์นิยมเลยนะครับ.. สู้ๆครับ จากเสียงมโนธรรมภายในที่ถูกต้องครับ ขอพระเจ้าอวยพรครับ