วันพฤหัสบดีที่ 13 พฤศจิกายน 2014
สัปดาห์ที่ 32 เทศกาลธรรมดา
ฟม 1:7-20 (จดหมายที่สั้นที่สุดของเปาโล อ่านทั้งเล่มดีกว่า เพราะมีบทเดียว)
1จากเปาโลนักโทษของพระคริสตเยซู และจากทิโมธีพี่น้องของเรา
ถึงฟีเลโมนเพื่อนร่วมงานที่รัก 2ถึงอัปเฟียน้องสาว ถึงอารคิปปัสเพื่อนผู้ร่วมต่อสู้มากับเรา และถึงพระศาสนจักรที่ชุมนุมกันที่บ้านของท่าน
3ขอพระหรรษทานและสันติจากพระเจ้า พระบิดา และจากพระเยซูคริสต์ องค์พระผู้เป็นเจ้าของเรา สถิตอยู่กับท่านทั้งหลายเถิด
4ข้าพเจ้าขอบพระคุณพระเจ้าของข้าพเจ้าอยู่เสมอ และระลึกถึงท่านในขณะที่ข้าพเจ้าอธิษฐาน 5เพราะข้าพเจ้าฟังเรื่องความรักและความเชื่อที่ท่านมีต่อพระเยซูเจ้าและต่อ ประชากรศักดิ์สิทธิ์ของพระเจ้า
6ขอให้ความเชื่อที่เรามีร่วมกัน จงบังเกิดผลแสดงให้เห็นความดีทุกประการที่เราทำเพื่อพระคริสตเจ้าได้ 7ความรักของท่านทำให้ข้าพเจ้ายินดีและได้รับกำลังใจเป็นอย่างมาก เพราะท่านนำความสงบสุขมาสู่ดวงใจของประชากรศักดิ์สิทธิ์ของพระเจ้า 8เดชะพระคริสตเจ้า แม้ว่าข้าพเจ้ามีอำนาจจะสั่งท่านให้ทำสิ่งใดก็ได้ 9แต่ข้าพเจ้าก็เลือกที่จะขอร้องให้ท่านทำด้วยความรักมากกว่า ผู้ที่ขอร้องนี้คือข้าพเจ้า เปาโล ซึ่งเป็นคนชราและขณะนี้เป็นนักโทษเนื่องจากพระคริสตเยซูด้วย 10ข้าพเจ้าขอร้องท่านเพื่อบุตรคนหนึ่งของข้าพเจ้า ซึ่งข้าพเจ้าได้ให้กำเนิดขณะที่ถูกจองจำคือโอเนสิมัส 11ในอดีต เขาไม่มีประโยชน์ใดต่อท่าน แต่ขณะนี้ เขามีประโยชน์ทั้งต่อท่านและต่อข้าพเจ้า 12ข้าพเจ้ากำลังส่งเขากลับมาหาท่าน นั่นคือข้าพเจ้าส่งดวงใจของข้าพเจ้ามาด้วย 13 อันที่จริงแล้ว ข้าพเจ้าต้องการให้เขาอยู่กับข้าพเจ้าที่นี่ เขาจะได้รับใช้ข้าพเจ้าแทนท่านขณะที่ข้าพเจ้าถูกจองจำเพราะข่าวดี 14แต่ข้าพเจ้าไม่ต้องการทำสิ่งใดโดยท่านไม่เห็นชอบ เพื่อมิให้ท่านทำความดีเพราะถูกบังคับ แต่ทำด้วยความสมัครใจ 15ข้าพเจ้าคิดว่า เขาถูกพรากไปจากท่านระยะหนึ่ง เพื่อจะกลับมาอยู่กับท่านตลอดไป 16มิใช่ในฐานะทาส แต่ในฐานะที่ดีกว่ามาก คือเป็นน้องชายที่รัก ถ้าเขาเป็นที่รักอย่างยิ่งของข้าพเจ้า เขาจะต้องเป็นที่รักของท่านมากกว่าสักเท่าใดเล่า ทั้งในฐานะที่เป็นเพื่อนมนุษย์และในฐานะที่เป็นพี่น้องในองค์พระผู้เป็นเจ้า 17ถ้าท่านยังยอมรับว่าข้าพเจ้าเป็นมิตรกับท่าน ก็จงต้อนรับเขาเช่นเดียวกับที่ท่านจะต้อนรับข้าพเจ้า 18ถ้าเขาทำผิดต่อท่านเรื่องใด หรือเป็นหนี้ท่านเท่าใดก็จงจดลงในบัญชีของข้าพเจ้า 19ข้าพเจ้าเขียนด้วยมือของข้าพเจ้าว่า ข้าพเจ้า เปาโล จะชดใช้ให้ทั้งหมด ข้าพเจ้าจะไม่พูดถึงหนี้สินอื่นที่ท่านเป็นหนี้ข้าพเจ้า 20ดีแล้ว น้องรัก หวังว่าท่านจะทำตามที่ข้าพเจ้าขอร้อง เพราะท่านศรัทธาต่อองค์พระผู้เป็นเจ้า โปรดทำให้ดวงใจของข้าพเจ้าเป็นสุขสงบในพระคริสตเจ้าเถิด 21ข้าพเจ้าเขียนด้วยความเชื่อมั่นอย่างเต็มเปี่ยมว่า ท่านจะยอมทำตามนี้และมั่นใจว่าท่านจะทำมากกว่าที่ข้าพเจ้าขอด้วย 22อีกเรื่องหนึ่งคือขอให้ท่านช่วยเตรียมที่พักหนึ่งที่ให้ข้าพเจ้าด้วย ข้าพเจ้าหวังว่า ด้วยการภาวนาของท่าน ข้าพเจ้าจะได้กลับมาพบท่านอีก 23เอปาฟรัส เพื่อนนักโทษที่อยู่กับข้าพเจ้าเพราะพระคริสตเยซู 24รวมทั้งผู้ร่วมงานทุกคน คือมาระโก อาริสทารคัส เดมาสและลูกา ขอส่งความคิดถึงท่าน ขอพระหรรษทานของพระเยซูคริสต์ องค์พระผู้เป็นเจ้าของเรา สถิตอยู่ในจิตใจของท่านเทอญ
อรรถาธิบายและไตร่ตรอง
• “เลิกทาส เลิกเป็นทาสกันเสียทีนะครับพี่น้องคริสตชนที่รัก เลิกทาสและเลิกทำให้เป็นทาสกันเสียที..... เราต้องเปลี่ยนจากความเป็นทาสให้ต้องกลายเป็นน้อง จากทาสกลายเป็นลูกรัก”
• วันนี้อยากอธิบายเรื่องราวของท่านนักบุญเปาโลกับฟิเลโมน อยากขอให้อ่านจดหมายของท่านท่านนักบุญเปาโลถึงฟิเลโมนทั้งฉบับเลยนะครับ
o จดหมายถึงฟิเลโมน เป็นจดหมายครบสูตรและมีเพียงบทเดียวครับ
o ท่านนักบุญเปาโลเขียนจดหมายฉบับนี้ขณะถูกจองจำ
o เป็นจดหมายฉบับที่เขียนด้วยอารมณ์แห่งความรักแบบบิดา ความรักแบบคริสตชน และคนที่รักเพื่อนพี่น้องคริสตชนอย่างที่สุด
o ความรักของท่านนักบุญเปาโล ต่อฟิเลโมนและต่อโอเนสิมันทาสของฟิเลโมนที่ได้กลายมาเป็นลูกรักของเปาโลนี้ ได้เป็นต้นแบบของความเป็นคริสตชนเลยนะครับ...
o เป็นจดหมายที่สรุปเหตุผลและเทววิทยาเรื่องศีลล้างบาปได้ดี ผลที่เราได้เป็นบุตรของพระเจ้า และเราทุกคนได้เป็นพี่น้องกันอย่างแท้จริง เป็นยิ่งกว่าหัวใจของกันและกันแต่เป็นดวงจิตดวงใจของกันและกัน.....
คำอธิบายจดหมายฉบับนี้
• เปาโลมีเพื่อนหรือศิษย์ที่ชื่อฟิเลโมน ฟิเลโมนมีทาส (ทาสจริงๆ สมัยนั้นนะครับ ทาสไม่มีศักดิ์ศรีใดๆในความเป็นมนุษย์ ทาสเป็นเพียงทาส เรียกว่าเป็นคนชั้นต่ำแทบไม่มีศักดิ์ศรีแบบคนมากนัก)
o ทาสของฟีเลโมนชื่อโอเนสิมัส โอเนสิมัสคนนี้ได้หนีจากฟิเลโมนตามธรรมประเพณีทางประวัติศาสตร์เบื้องหลัง และโอเนสิมัสอาจจะได้ขโมยบางสิ่งที่เป็นทรัพย์สินของฟีเลโมนเจ้านายของตนไป ด้วยกระมัง... (ตรงนี้ยังเป็นที่ถกเถียงในเชิงประวัติศาสตร์)
o ขณะที่เปาโลติดคุกอยู่นั้น โอเนสิมัสคนนี้ได้มีโอกาสพบกับเปาโลในคุก คือมาติดคุยอยู่ด้วยกัน ด้วยความผิดบางประการที่ทำให้ทั้งสองมาพบกันในคุก คุกในสถานที่ๆห่างไกลจากฟิเลโมน และฟิเลโมนเองก็ไม่ทราบเรื่องนี้...
o โอเนสิมัสได้พบกับเปาโลเรียกว่าในคุกเดียวกัน เปาโลได้ทราบว่าเขาเป็นทาสที่หนีมาจากนายที่ชื่อฟิเลโมนที่เป็นคริสตชนเป็น ศิษย์เป็นเพื่อนของเปาโลด้วย
o ในคุกนั้นเองโอเนสิมัสได้รับคำสอนจากเปาโล ได้รับศีลล้างบาปจากเปาโล ศีลล้างบาปได้ทำให้เขามีชีวิตใหม่ เป็นชีวิตที่เราสามารถอ่านได้จากจดหมายเมื่อท่านเขียนถึงฟิเลโมนฉบับนี้
o ใช่โอเนสิมัสจะพ้นโทษ และเปาโลต้องการส่งเขากลับ ส่งทาสหนีนายคนนี้ที่ได้เป็นคนใหม่เพราะศีลล้างบาปแล้ว ส่งเขากลับไปหาฟิเลโมนนายของตน
o เปาโลเขียนจดหมายถึงฟิเลโมนเพื่ออธิบายถึงสถานะใหม่ของโอเนสิมัสทาสไร้ค่าคน นี้ โดยย้ำว่าเขาได้กลายเป็นบุตรของเปาโลแล้ว เปาโลเขียนสะเทือนใจมากครับ
o เปาโลขอให้ฟิเลโมนต้องต้อนรับโอเนสิมัสที่ได้รับศีลล้างบาปแล้วคนนี้ ให้ต้อนรับเขาด้วยมิติชีวิตและความเข้าใจใหม่ ไม่ใช่ทาสอีกต่อไปแต่เป็น “น้องชาย”
o เปาโลเขียนจดหมายนี้เพื่อขอร้อง ขอร้องให้ฟิเลโมนเข้าใจ และต้อนรับ ท่านนักบุญเปาโลย้ำหนักแน่นว่าเจ้าทาสน้อยด้อยค่าคนนี้ บัดนี้ได้กลายเป็นลูกรักของเปาโลเสียแล้วโดยศีลล้างบาป เขาเป็นดวงใจของเปาโลจริงๆ....
มีบางประเด็นที่พ่อต้องเน้นตีความ
• เปาโลไม่ได้บังคับฟิเลโมนให้ยอมรับด้วยอำนาจ แต่เรียกร้องเขาด้วยอำนาจแห่งความรัก ให้ยอมรับคำขอร้องของท่านที่จะต้อนรับทาสคนนี้ในฐานะน้องชายที่รัก.... “อำนาจแห่งความรัก” คือเหตุผลของการกระทำความดีแบบคริสตชน
• เปาโลบอกว่า “ข้าพเจ้ากำลังส่งเขากลับมาหาท่าน นั่นคือข้าพเจ้าส่งดวงใจของข้าพเจ้ามาด้วย”
o เปาโลย้ำว่า โอเนสิมันบัดนี้ได้กลายเป็น “ดวงใจของเปาโล”
o ปกติภาษากรีกเวลาเปาโลเขียนเรื่อง “หัวใจ” จะใช้คำว่า “kardia” อ่านว่า “คาร์ดีอา”
o แต่ในจดหมายฉบับนี้เปาโลใช้คำที่หมายถึงดวงใสจนี้ว่า “splanchana” “สะปลังคนา” หมายถึงอวัยวะในท้องทั้งหมด คือตับไตไส้พุงอวัยวะทั้งหมดในช่องท้อง...
o แปลว่า ศีลล้างบาปทำให้โอเนสิมันกลายเป็นชีวิตจิตใจ เป็นชีวิตของเปาโล เป็นดวงจิตดวงใจของเปาโลทีเดียว...
• เปาโลยืนยันว่า โอเนสิมัส ทาสคนนี้ได้กลายเป็นบุตรที่ท่านให้กำเนิดโดยทางศีลล้างบาป
o ศีลล้างบาปมีอานุภาพมากๆ คือ ทำให้ทาสได้กลายเป็นบุตร เป็นดวงจิตดวงใจของกันและกัน
o ศีลล้างบาปนั้นมีพลังมาก ขนาดที่ทาสของฟิเลโมนต้องกลายเป็นน้องชายที่รักของฟิเลโมนเลย เปาโลเขียนว่า “ข้าพเจ้าคิดว่า เขาถูกพรากไปจากท่านระยะหนึ่ง เพื่อจะกลับมาอยู่กับท่านตลอดไป มิใช่ในฐานะทาส แต่ในฐานะที่ดีกว่ามาก คือเป็นน้องชายที่รัก ถ้าเขาเป็นที่รักอย่างยิ่งของข้าพเจ้า เขาจะต้องเป็นที่รักของท่านมากกว่าสักเท่าใดเล่า”
o ยิ่งไปกว่านั้น เปาโลยอมรับหนี้แทน ยอมรับผลของหนี้แทนโอเนสิมัส... ถ้าฟิเลโมนคิดว่าโอเนสิมันเป็นหนี้ เปาโลขอรับหนี้นั้นในบัญชีของท่าน เรียกว่ายอมตายยอมรับหนี้แทนกันได้เลย...
• พี่น้องครับ วันนี้จะมีโอกาสอ่านจดหมายทั้งฉบับเลยนะครับ ลึกมาก และมีคำว่า “ดวงใจ” สองครั้งสวยงามมากครับ
• อ่านแล้วจะเข้าใจศีลล้างบาป รักศีลล้างบาป และเราจะได้เลิกเป็นทาสหรือมองคนอื่นเป็นทาสต่ำต้อยกว่าเราเสียที อย่าทำให้ใครเป็นทาส ทาสความคิด ทาสความรู้สึกหรือใดๆ อีกเลย นอกจากให้เราเป็น “ทาสความรัก” คือ ยอมให้กับความรักที่เราต้องรักตลอดไปอย่าหนีจากความรักพระเจ้าและความรัก เพื่อนพี่น้องเลยนะครับ
• อ่านจดหมายของเปาโลถึงฟิเลโมนหลังจากอ่านคำอธิบายของพ่ออีกครั้งแล้วจะเห็น ชัดมาก จะมีความสุขกับจดหมายฉบับนี้มากเลยนะครับ... พระเจ้าอวยพรครับ ขอให้เราเป็นชีวิตจิตใจของกันและกันเสมอนะครับ....
