เพลงสดุดีที่ 68
บทสรรเสริญพระเจ้าผู้ทรงชัยa
ตัวบทภาษาฮีบรูของ สดด บทนี้อยู่ในสภาพไม่สมบูรณ์ เราไม่รู้ชัดว่า "พิธีกรรม" ที่กล่าวถึงเป็นพิธีอะไรแน่ อิสราเอลกำลังถูกชนต่างชาติเบียดเบียน (ข้อ 30-31) สดด บทนี้อาจเป็นการรวบรวมข้อความจากบทประพันธ์โบราณหลายบทเข้าด้วยกันทำให้เนื้อความไม่ต่อเนื่องกันดีนัก อย่างไรก็ตาม ข้อ 1 อาจเท้าความถึง กดว 10:35-36 และ ข้อ 7-8 อาจเท้าความถึง วนฉ 5:4-5
เนื้อหาอาจแบ่งได้เป็น 9 ตอน แต่ละตอนประกอบด้วยข้อความ 3-5 บรรทัด คือ (1) ความไว้วางใจว่าพระเจ้าจะทรงทำลายศัตรู (ข้อ 1-3) (2) เชิญชวนให้สรรเสริญพระเจ้าผู้ทรงช่วยให้รอดพ้น (ข้อ 4-6) (3) พระเจ้าทรงช่วยอิสราเอลออกจากแผ่นดินอียิปต์ (ข้อ 7) เหตุการณ์ที่ภูเขาซีนาย (ข้อ 8) การเข้าพำนักในแผ่นดินคานาอัน (ข้อ 9-10) (4) ชัยชนะต่อกษัตริย์ชาวคานาอัน (ข้อ 11-14) (5) การยึดกรุงเยรูซาเล็มได้ พระเจ้าจะทรงปกครองโลกพิภพจากที่นี่ (ข้อ 15-18) (6) คำสรรเสริญพระเจ้าที่ประทานความช่วยเหลือในอดีตและหวังว่าพระเจ้าจะทรงช่วยเหลือในอนาคตเช่นเดียวกัน (ข้อ 19-23) (7) ขบวนแห่ในงานฉลอง (เทศกาลอยู่เพิง?) (ข้อ 24-27) (8) คำภาวนาขอให้ศัตรูที่ปราชัยนำของถวายมายังพระวิหาร (ข้อ 28-31) (9) เชิญชวนกษัตริย์ทั้งหลายให้สรรเสริญพระเจ้าของอิสราเอล (ข้อ 32-35)
พิธีและกิจกรรมที่ สดด บทนี้กล่าวถึงเป็นการแสดงให้ประชาชนระลึกถึงเหตุการณ์ที่เขากำลังเฉลิมฉลอง เป็นการ "แสดง" ด้วยสัญลักษณ์ ทำให้ประชาชนอยู่ในเหตุการณ์และได้รับผลทางจิตใจจากเหตุการณ์เหล่านั้น พิธีกรรม และ "ศีลศักดิ์สิทธิ์" ที่คริสตชนประกอบในพระศาสนจักรก็เป็นการแสดงแบบสัญลักษณ์เช่นนี้ด้วย โดยเฉพาะพิธีบูชาขอบพระคุณ เรามาร่วมพิธีและได้รับผลจากกิจกรรมกอบกู้ของพระคริสตเจ้า คือการสิ้นพระชนม์และกลับคืนพระชนมชีพของพระองค์
สำหรับหัวหน้านักขับร้อง เพลงสดุดีของกษัตริย์ดาวิด บทเพลง
1 พระเจ้าทรงลุกขึ้น ศัตรูของพระองค์ก็กระจัดกระจายไป
ผู้ที่เกลียดชังพระองค์หลบหนีไปจากพระพักตร์พระองค์
2 พระองค์ทรงไล่เขากระจัดกระจายเหมือนควันที่จางหายไป
ขี้ผึ้งย่อมละลายยามต้องไฟฉันใด
คนชั่วย่อมพินาศไปเมื่อพระเจ้าเสด็จมาฉันนั้น
3 ผู้ชอบธรรมจะยินดีร่าเริงเฉพาะพระพักตร์พระเจ้า
และจะร้องเพลงด้วยความปรีดา
4 จงร้องเพลงถวายพระเจ้าเถิด จงร้องเพลงสดุดีสรรเสริญพระนามของพระองค์
จงเตรียมทางแด่พระองค์ผู้เสด็จมาโดยมีเมฆเป็นพาหนะ
พระนามbของพระองค์คือพระยาห์เวห์
จงมีความสุขเฉพาะพระพักตร์เถิด
5 พระเจ้าในที่ประทับศักดิ์สิทธิ์ของพระองค์
ทรงเป็นบิดาของลูกกำพร้า ทรงปกป้องหญิงม่าย
6 พระองค์ประทานบ้านเรือนให้คนเดียวดายพำนักอยู่
ทรงนำผู้ต้องขังออกมารับความรุ่งเรือง
แต่ทรงทิ้งคนกบฏให้อยู่ในที่แห้งแล้ง
(หยุดสักครู่หนึ่ง)
7 ข้าแต่พระเจ้า เมื่อพระองค์เสด็จนำหน้าประชากรของพระองค์
8 เมื่อทรงพระดำเนินผ่านถิ่นทุรกันดาร แผ่นดินก็สั่นสะเทือน
ท้องฟ้าโปรยฝนลงมาเฉพาะพระพักตร์พระเจ้าcแห่งภูเขาซีนาย
เฉพาะพระพักตร์พระเจ้า พระเจ้าแห่งอิสราเอล
9 ข้าแต่พระเจ้า พระองค์ประทานฝนมากมายลงมา
พระองค์ทรงบันดาลให้แผ่นดินที่แห้งแล้งกลับชุ่มชื่น
10 ประชากรของพระองค์เข้าพำนักในแผ่นดินนั้น
ข้าแต่พระเจ้า พระองค์ทรงพระทัยดีจัดเตรียมแผ่นดินนี้ไว้สำหรับคนขัดสนd
11 องค์พระผู้เป็นเจ้าทรงประกาศพระวาจา
หญิงที่ประกาศข่าวดีeมีจำนวนมากเป็นกองทัพ
12 "บรรดากษัตริย์กำลังหลบหนี กองทัพก็กำลังหลบหนี
แม้หญิงที่อยู่ที่บ้านก็ยังแบ่งของเชลยf
13 รูปนกพิราบชุบเงิน ปีกชุบทองส่องแสงแวววับh
ทำไมบางท่านยังนอนพักอยู่ในคอกแกะ?"g
14 ขณะที่พระเจ้าสูงสุดทรงขับไล่บรรดากษัตริย์ให้กระจัดกระจาย
หิมะก็ตกบนภูเขาซัลโมนi
15 ภูเขาของพระเจ้า ภูเขาแห่งบาชาน
ภูเขาสูงสง่า ภูเขาแห่งบาชาน
16 ภูเขาสูงสง่าทั้งหลาย ทำไมจึงอิจฉา
ภูเขาที่พระเจ้าทรงเลือกให้เป็นที่พำนักของพระองค์?
ที่นั่นพระยาห์เวห์จะทรงพำนักอยู่ตลอดไป
17 รถศึกของพระเจ้าjมีจำนวนหลายพันคัน
องค์พระผู้เป็นเจ้าเสด็จมาจากภูเขาซีนายไปยังสถานศักดิ์สิทธิ์k
18 พระองค์เสด็จขึ้นยังที่สูงl ทรงจับกุมเชลย
ทรงรับบรรณาการจากมนุษย์
แม้คนกบฏก็ยังอาศัยอยู่กับพระยาห์เวห์พระเจ้า
19 ขอองค์พระผู้เป็นเจ้าทรงได้รับพระพรทุกๆวัน
พระเจ้าผู้ทรงเป็นความรอดพ้นทรงเอาพระทัยใส่พวกเรา
(หยุดสักครู่หนึ่ง)
20 พระเจ้าของเราทรงเป็นพระเจ้าผู้ทรงช่วยให้รอดพ้น
พระยาห์เวห์ องค์พระผู้เป็นเจ้า ทรงโปรดให้เราพ้นจากความตาย
21 พระเจ้าจะทรงทุบศีรษะศัตรูของพระองค์อย่างแน่นอน
จะทรงทุบกระหม่อมมีผมของผู้ดื้อดึงในหนทางความผิด
22 องค์พระผู้เป็นเจ้าตรัสว่า "เราจะนำเขากลับมาจากบาชาน
เราจะนำเขากลับมาจากห้วงลึกแห่งท้องทะเล
23 เพื่อท่านจะได้จุ่มเท้าของท่านในเลือด
และลิ้นของสุนัขของท่านจะได้เลียเลือดของศัตรูด้วย"m
24 ข้าแต่พระเจ้า ทุกคนเห็นขบวนแห่ของพระองค์
ขบวนแห่ของพระเจ้าของข้าพเจ้า ของพระราชาของข้าพเจ้า กำลังเข้าไปยังสถานศักดิ์สิทธิ์
25 มีนักร้องนำขบวน นักดนตรีอยู่ท้ายขบวน
กลางขบวนมีหญิงสาวเล่นรำมะนา
26 ท่านทั้งหลายที่เป็นพงศ์พันธุ์อิสราเอล
จงถวายพระพรแด่พระยาห์เวห์ในที่ชุมนุมเถิด
จงถวายพระพรแด่พระยาห์เวห์n
27 เบนยามินอยู่ที่นั่น เป็นน้องคนเล็ก แต่เดินนำหน้า
บรรดาเจ้านายแห่งยูดาห์ตามมาเป็นกลุ่ม
บรรดาเจ้านายแห่งเศบูลุน เจ้านายแห่งนัฟทาลีก็มาด้วยo
28 ข้าแต่พระเจ้า ขอทรงสำแดงพระอานุภาพเถิดp
ข้าแต่พระเจ้า โปรดทรงสำแดงพระอานุภาพดังที่เคยทรงกระทำเพื่อข้าพเจ้าทั้งหลาย
29 บรรดากษัตริย์จะนำบรรณาการมาถวายพระองค์
สำหรับพระวิหารของพระองค์ที่กรุงเยรูซาเล็ม
30 ขอพระองค์ทรงขู่อียิปต์ สัตว์ร้ายในพงอ้อ
ขอทรงขู่ประชาชาติ ฝูงโคพร้อมกับลูกของมันq
จนกว่าเขาจะก้มหัวและถวายแท่งเงินเป็นบรรณาการแด่พระองค์
ขอทรงขับไล่ประชาชาติที่รักสงครามให้กระจัดกระจายไป
31 บรรดาผู้ทรงอำนาจจะมาจากอียิปต์
เอธิโอเปียจะยื่นมือออกมาวอนขอพระเจ้าr
32 อาณาจักรทั้งหลายบนแผ่นดินเอ๋ย จงร้องเพลงเถิด
จงถวายสดุดีแด่องค์พระผู้เป็นเจ้า
(หยุดสักครู่หนึ่ง)
33 พระองค์เสด็จมาเหนือสวรรค์นิรันดร
ฟังซิ พระสุรเสียงทรงอำนาจ ดังเหมือนเสียงฟ้าร้อง
34 จงยอมรับว่าพระเจ้าทรงพระอานุภาพ
พระมหิทธานุภาพอยู่เหนืออิสราเอล
พระอานุภาพของพระองค์อยู่เหนือกลุ่มเมฆ
35 ข้าแต่พระเจ้า พระองค์ทรงน่าเกรงขาม
พระเจ้าแห่งอิสราเอลประทานพลังและประทานอำนาจแก่ประชากรของพระองค์
สาธุการแด่พระเจ้า
68 a เพลงสดุดีขอบพระคุณบทนี้กล่าวถึงขึ้นตอนสำคัญๆในประวัติศาสตร์ของชาติอิสราเอลราวกับว่าเป็นขั้นตอนขบวนแห่ฉลองชัยชนะของพระยาห์เวห์ คือ การอพยพจากประเทศอียิปต์ การเดินทางผ่านถิ่นทุรกันดาร ชัยชนะหลายครั้งในสมัยผู้วินิจฉัย (เช่นสมัยนางเดโบราห์และกีเดโอน เป็นต้น) การประดิษฐานหีบพันธสัญญาบนภูเขาศิโยน เรื่องราวของประกาศกเอลียาห์และเอลีชา การทำลายล้างราชวงศ์ของกษัตริย์อาหับ การสมโภชปัสกาอย่างสง่าในรัชสมัยของกษัตริย์เฮเซคียาห์ รวมทั้งทรรศนะสากลตามความคิดของ อสย บทท้ายๆ * เพลงสดุดีบทนี้มีอารัมภบท (ข้อ 1-6) กับบทสรุป (ข้อ 32-35) ส่วนตอนกลางแบ่งได้เป็น 6 ตอนๆละ 2 ข้อ * ดูเหมือนว่าการคัดลอกทำให้ข้อ 6 และ 7 มีความสับสนอยู่บ้าง
b"พระนาม" บางคนแปลโดยคาดคะเนว่า "จงยินดี"
c "แห่งภูเขาซีนาย" อาจเป็นข้อความที่ผู้คัดลอกเพิ่มเข้ามา (เทียบ วนฉ 5:5) ข้อนี้แสดงว่าพระยาห์เวห์เสด็จมาช่วยรบด้วย พระองค์เสด็จออกจากประเทศอียิปต์โดยประทับอยู่บนเมฆ (อพย 13:21; กดว 14:14) และการสำแดงพระองค์บนภูเขาซีนาย (อพย 19:16 เชิงอรรถ g)
d หมายถึงการอัศจรรย์ระหว่างการเดินทางอพยพ ได้แก่ มานนา นกกระทาหรือนกคุ่ม และการเข้ายึดครองแผ่นดินแห่งพระสัญญา
e ข้อความตั้งแต่ข้อ 11 ถึง 14 เข้าใจยากเพราะต้นฉบับไม่สมบูรณ์ ไม่มีคำแปลใดที่ให้ความหมายชัดเจนเป็นที่ยอมรับของทุกคน
f ข้อความนี้หมายถึงชัยชนะของอิสราเอล * "หญิงที่อยู่ที่บ้าน" อาจหมายถึงนางยาเอลใน วนฉ 5:24 หรือภรรยาของผู้มีชัย (เทียบ วนฉ 5:30; 11:34; 1 ซมอ 18:6)
h นกพิราบเป็นสัญลักษณ์ของชนชาติอิสราเอล (ดู สดด 74:19; ฮชย 7:11) "ชุบทอง" หมายถึงของเชลยที่ได้มาเป็นเสมือนเครื่องประดับ (เทียบ ยชว 22:8; วนฉ 8:24ฯ)
g "คอกแกะ" ในอิสราเอลมักจะเป็นกำแพงหินเตี้ยๆสำหรับล้อมฝูงแกะไว้ในเวลากลางคืน
i "ภูเขาซัลโมน" ยังแปลได้อีกว่า "ภูเขาดำ" อาจหมายถึงภูเขาเอบาลใกล้เมืองเชเคม (วนฉ 9:48-49) ที่อาบีเมเลคเอาเกลือมาหว่านจนขาวโพลนเหมือนมีหิมะตก (วนฉ 9:45; เทียบ บสร 43:18-19) * ข้อความตอนนี้ไม่ชัดเจน อาจเป็นไปได้ว่าผู้นิพนธ์มีความคิดเช่นเดียวกับใน วนฉ บทที่ 5 กล่าวประณามเผ่าที่ไม่ยอมมาช่วยเผ่าอื่นๆสู้รบกับศัตรู โดยโอ้อวดว่าแม้บรรดาผู้หญิงของตนก็ยังได้แบ่งปันของเชลยเป็นทองคำมาประดับตน ดูราวกับทองคำที่แซมปีกนกพิราบ
j "รถศึก" หมายถึงกองทัพสวรรค์ เหมือนกับรถศึกที่มารับประกาศกเอลียาห์ขึ้นไปบนท้องฟ้า (2 พกษ 6:17 เทียบ 2 พกษ 7:6; อสย 66:15) ไม่ใช่รถศึกของกษัตริย์ซาโลมอน (1 พกษ 10:26) * ข้อความในข้อต่อๆไปหมายถึงชัยชนะในสมัยที่มีกษัตริย์ปกครอง
k แปลตามตัวอักษรว่า "องค์พระผู้เป็นเจ้าประทับอยู่กับเขาทั้งหลาย ภูเขาซีนายอยู่ในสถานศักดิ์สิทธิ์" ในสมัยพระวิหารหลังที่สอง หลังกลับจากเนรเทศที่บาบิโลน ชาวอิสราเอลคิดว่าพระเจ้าประทับอยู่และประทานธรรมบัญญัติจากภูเขาศิโยนหรือพระวิหาร (เทียบ อสย 2:3) ความคิดเช่นนี้ทำให้เข้าใจว่าพระเจ้าได้เสด็จจากภูเขาซีนาย มาประทับอยู่บนภูเขาศิโยน เพลงสดุดีบทนี้จึงถูกนำมาใช้ในพิธีกรรมเทศกาลเป็นเตก๊อสเต ซึ่งระลึกถึงการประทานธรรมบัญญัติบนภูเขาซีนาย (และจากพระวิหารบนเนินศิโยน) เทียบ ข้อ 8
l "ยังที่สูง" หมายถึงภูเขาศิโยน
m เป็นการกล่าวพาดพิงถึงความตายของกษัตริย์อาหับ (1 พกษ 21:19; 22:38) ของกษัตริย์เยโฮรัม (2 พกษ 9:24) และของพระนางเยเซเบล (2 พกษ 9:36)
n "จงถวายพรแด่พระยาห์เวห์" ข้อนี้เป็นข้อตอบรับในพิธีกรรม
o ข้อ 24-27 ชวนให้คิดถึงขบวนแห่ในงานสมโภชปัสกาในรัชสมัยของกษัตริย์เฮเซคียาห์ (2 พศด 30) ที่บรรดาเผ่าทางเหนือมาร่วมฉลองด้วย
p แปลโดยคาดคะเนตามสำนวนแปลโบราณ ต้นฉบับภาษาฮีบรูว่า "พระเจ้าของท่านทรงบัญชาพลังของท่าน"
q "ฝูงโคพร้อมกับลูกๆของมัน" เป็นสำนวนดูถูกชาวอียิปต์ทั้งหัวหน้าและประชาชน ข้อความนี้อาจกล่าวพาดพิงถึงการที่ชาวอียิปต์มากวาดต้อนชาวอิสราเอลไปประเทศอียิปต์ในรัชสมัยของกษัตริย์ปโทเลมีโซเตอร์ ราวปี 320 ก.ค.ศ.
r "ผู้ทรงอำนาจ" "ยืนมือ...วอนขอ" แปลตามต้นฉบับภาษากรีก