เพลงสดุดีที่ 68
บทสรรเสริญพระเจ้าผู้ทรงชัยa
ตัวบทภาษาฮีบรูของ สดด บทนี้อยู่ในสภาพไม่สมบูรณ์ เราไม่รู้ชัดว่า “พิธีกรรม” ที่กล่าวถึงเป็นพิธีอะไรแน่ อิสราเอลกำลังถูกชนต่างชาติเบียดเบียน (ข้อ 30-31) สดด บทนี้อาจเป็นการรวบรวมข้อความจากบทประพันธ์โบราณหลายบทเข้าด้วยกัน ทำให้เนื้อความไม่ต่อเนื่องกันดีนัก อย่างไรก็ตาม ข้อ 1 อาจเท้าความถึง กดว 10:35-36 และ ข้อ 7-8 อาจเท้าความถึง วนฉ 5:4-5
เนื้อหาอาจแบ่งได้เป็น 9 ตอน แต่ละตอนประกอบด้วยข้อความ 3-5 บรรทัด คือ (1) ความไว้วางใจว่าพระเจ้าจะทรงทำลายศัตรู (ข้อ 1-3) (2) เชิญชวนให้สรรเสริญพระเจ้าผู้ทรงช่วยให้รอดพ้น (ข้อ 4-6) (3) พระเจ้าทรงช่วยอิสราเอลออกจากแผ่นดินอียิปต์ (ข้อ 7) เหตุการณ์ที่ภูเขาซีนาย (ข้อ 8) การเข้าพำนักในแผ่นดินคานาอัน (ข้อ 9-10) (4) ชัยชนะต่อกษัตริย์ชาวคานาอัน (ข้อ 11-14) (5) การยึดกรุงเยรูซาเล็มได้ พระเจ้าจะทรงปกครองโลกพิภพจากที่นี่ (ข้อ 15-18) (6) คำสรรเสริญพระเจ้าที่ประทานความช่วยเหลือในอดีตและหวังว่าพระเจ้าจะทรงช่วยเหลือในอนาคตเช่นเดียวกัน (ข้อ 19-23) (7) ขบวนแห่ในงานฉลอง (เทศกาลอยู่เพิง) (ข้อ 24-27) (8) คำภาวนาขอให้ศัตรูที่ปราชัยนำของถวายมายังพระวิหาร (ข้อ 28-31) (9) เชิญชวนกษัตริย์ทั้งหลายให้สรรเสริญพระเจ้าของอิสราเอล (ข้อ 32-35)
พิธีและกิจกรรมที่ สดด บทนี้กล่าวถึงเป็นการแสดงให้ประชาชนระลึกถึงเหตุการณ์ที่เขากำลังเฉลิมฉลอง เป็นการ “แสดง” ด้วยสัญลักษณ์ ทำให้ประชาชนอยู่ในเหตุการณ์และได้รับผลทางจิตใจจากเหตุการณ์เหล่านั้น พิธีกรรม และ “ศีลศักดิ์สิทธิ์” ที่คริสตชนประกอบในพระศาสนจักรก็เป็นการแสดงแบบสัญลักษณ์เช่นนี้ด้วย โดยเฉพาะพิธีบูชาขอบพระคุณ เรามาร่วมพิธีและได้รับผลจากกิจกรรมกอบกู้ของพระคริสตเจ้า คือการสิ้นพระชนม์และกลับคืนพระชนมชีพของพระองค์
สำหรับหัวหน้านักขับร้อง เพลงสดุดีของกษัตริย์ดาวิด บทเพลง
1พระเจ้าทรงลุกขึ้น ศัตรูของพระองค์ก็กระจัดกระจาย
ผู้ที่เกลียดชังพระองค์หลบหนีไปจากพระพักตร์พระองค์
2พระองค์ทรงไล่เขากระจัดกระจายเหมือนควันที่จางหายไป
ขี้ผึ้งย่อมละลายยามต้องไฟฉันใด
คนชั่วย่อมพินาศไปเมื่อพระเจ้าเสด็จมาฉันนั้น
3ผู้ชอบธรรมจะยินดีร่าเริงเฉพาะพระพักตร์พระเจ้า
และจะร้องเพลงด้วยความปรีดา
4จงร้องเพลงถวายพระเจ้าเถิด จงร้องเพลงสดุดีสรรเสริญพระนามพระองค์
จงเตรียมทางแด่พระองค์ผู้เสด็จมาโดยมีเมฆเป็นพาหนะ
พระนามbพระองค์คือพระยาห์เวห์
จงมีความสุขเฉพาะพระพักตร์เถิด
5พระเจ้าในที่ประทับศักดิ์สิทธิ์ของพระองค์
ทรงเป็นบิดาของลูกกำพร้า ทรงปกป้องหญิงม่าย
6พระองค์ประทานบ้านเรือนให้คนเดียวดายพำนักอยู่
ทรงนำผู้ต้องขังออกมารับความรุ่งเรือง
แต่ทรงทิ้งคนกบฏให้อยู่ในที่แห้งแล้ง
7ข้าแต่พระเจ้า เมื่อพระองค์เสด็จนำหน้าประชากรของพระองค์
เมื่อทรงพระดำเนินผ่านถิ่นทุรกันดาร
(พักครู่หนึ่ง)
8แผ่นดินก็สั่นสะเทือน
ท้องฟ้าโปรยฝนลงมาเฉพาะพระพักตร์พระเจ้าแห่งภูเขาซีนายc
เฉพาะพระพักตร์พระเจ้า พระเจ้าแห่งอิสราเอล
9ข้าแต่พระเจ้า พระองค์ประทานฝนมากมายลงมา
พระองค์ทรงบันดาลให้แผ่นดินที่แห้งแล้งกลับชุ่มชื่น
10ประชากรของพระองค์เข้าพำนักในแผ่นดินนั้น
ข้าแต่พระเจ้า พระองค์ทรงพระทัยดี เตรียมแผ่นดินนี้ไว้สำหรับคนขัดสนd
11องค์พระผู้เป็นเจ้าประทานพระวาจา
หญิงที่ประกาศข่าวดีeมีจำนวนมากเป็นกองทัพ
12“บรรดากษัตริย์แห่งกองทัพกำลังหลบหนี กำลังหลบหนี
แม้หญิงที่อยู่บ้านก็ยังแบ่งของเชลยf
13รูปนกพิราบชุบเงิน ปีกชุบทองส่องแสงแวววับh
ทำไมบางท่านยังนอนพักอยู่ในคอกแกะ”g
14ขณะที่พระเจ้าสูงสุดทรงขับไล่บรรดากษัตริย์ให้กระจัดกระจาย
หิมะก็ตกบนภูเขาซัลโมนi
15ภูเขาของพระเจ้า ภูเขาแห่งบาชาน
ภูเขาสูงสง่า ภูเขาแห่งบาชาน
16ภูเขาสูงสง่าทั้งหลาย ทำไมจึงอิจฉา
ภูเขาที่พระเจ้าทรงเลือกให้เป็นที่พำนักของพระองค์
ที่นั่นพระยาห์เวห์จะทรงพำนักอยู่ตลอดไป
17รถศึกของพระเจ้าjมีจำนวนหลายพันคัน
องค์พระผู้เป็นเจ้าเสด็จมาจากภูเขาซีนายไปยังสถานศักดิ์สิทธิ์k
18พระองค์เสด็จขึ้นยังที่สูงl ทรงจับกุมเชลย
ทรงรับบรรณาการจากมนุษย์
แม้คนกบฏก็ยังอาศัยอยู่กับพระยาห์เวห์พระเจ้า
19ขอองค์พระผู้เป็นเจ้าทรงได้รับพระพรทุกๆ วัน
พระเจ้าผู้ทรงเป็นความรอดพ้นทรงเอาพระทัยใส่พวกเรา
(พักครู่หนึ่ง)
20พระเจ้าของเราทรงเป็นพระเจ้าผู้ทรงช่วยให้รอดพ้น
พระยาห์เวห์องค์พระผู้เป็นเจ้าทรงโปรดให้เราพ้นจากความตาย
21พระเจ้าจะทรงทุบศีรษะศัตรูของพระองค์อย่างแน่นอน
จะทรงทุบกระหม่อมมีผมของผู้ดื้อดึงในหนทางความผิด
22องค์พระผู้เป็นเจ้าตรัสว่า “เราจะนำเขากลับมาจากบาชาน
เราจะนำเขากลับมาจากห้วงลึกแห่งท้องทะเล
23เพื่อท่านจะได้จุ่มเท้าของท่านในเลือด
และลิ้นของสุนัขของท่านจะได้เลียเลือดของศัตรูด้วย”m
24ข้าแต่พระเจ้า ทุกคนเห็นขบวนแห่ของพระองค์
ขบวนแห่ของพระเจ้าของข้าพเจ้า ของพระราชาของข้าพเจ้า
กำลังเข้าไปยังสถานที่ศักดิ์สิทธิ์
25มีนักร้องนำขบวน นักดนตรีอยู่ท้ายขบวน
กลางขบวนมีหญิงสาวเล่นรำมะนา
26ท่านทั้งหลายที่เป็นพงศ์พันธุ์อิสราเอล
จงถวายพระพรแด่พระยาห์เวห์ในที่ชุมนุมเถิด
จงถวายพระพรแด่พระยาห์เวห์n
27เบนยามินอยู่ที่นั่น เป็นน้องคนเล็ก แต่เดินนำหน้า
บรรดาเจ้านายแห่งยูดาห์ตามมาเป็นกลุ่ม
บรรดาเจ้านายแห่งเศบูลุน เจ้านายแห่งนัฟทาลีก็มาด้วยo
28ข้าแต่พระเจ้า ขอทรงสำแดงพระอานุภาพเถิดp
ข้าแต่พระเจ้า โปรดทรงสำแดงพระอานุภาพดังที่เคยทรงกระทำเพื่อข้าพเจ้าทั้งหลาย
29บรรดากษัตริย์จะนำบรรณาการมาถวายพระองค์
สำหรับพระวิหารของพระองค์ที่กรุงเยรูซาเล็ม
30ขอพระองค์ทรงขู่สัตว์ร้ายในพงอ้อ
ขอทรงขู่ประชาชาติ ฝูงโคพร้อมกับลูกของมันq
ซึ่งก้มหัวถวายแท่งเงินเป็นบรรณาการแก่รูปเคารพ
ขอทรงขับไล่ประชาชาติที่รักสงครามให้กระจัดกระจาย
31บรรดาผู้ทรงอำนาจจะมาจากอียิปต์
เอธิโอเปียจะยื่นมือออกมาวอนขอพระเจ้าr
32อาณาจักรทั้งหลายบนแผ่นดินเอ๋ย จงร้องเพลงถวายพระเจ้า
จงถวายสดุดีแด่องค์พระผู้เป็นเจ้า
(พักครู่หนึ่ง)
33พระองค์เสด็จมาเหนือสวรรค์ สวรรค์นิรันดร
ฟังซิ พระสุรเสียงทรงอำนาจ ดังเหมือนเสียงฟ้าร้อง
34จงยอมรับว่าพระเจ้าทรงพระอานุภาพ
พระมหิทธานุภาพอยู่เหนืออิสราเอล
พระอานุภาพของพระองค์อยู่เหนือกลุ่มเมฆ
35ข้าแต่พระเจ้า พระองค์ทรงน่าเกรงขามจากสถานที่ศักดิ์สิทธิ์ของพระองค์
พระเจ้าแห่งอิสราเอลประทานพลังและอำนาจแก่ประชากรของพระองค์
สาธุการแด่พระเจ้า
68 a เพลงสดุดีขอบพระคุณบทนี้กล่าวถึงขั้นตอนสำคัญๆ ในประวัติศาสตร์ของชาติอิสราเอลราวกับว่าเป็นขั้นตอนขบวนแห่ฉลองชัยชนะของพระยาห์เวห์ คือ การอพยพจากอียิปต์ การเดินทางผ่านถิ่นทุรกันดาร ชัยชนะหลายครั้งในสมัยผู้วินิจฉัย (เช่นสมัยนางเดโบราห์และกิเดโอน เป็นต้น) การประดิษฐานหีบพันธสัญญาบนภูเขาศิโยน เรื่องราวของประกาศกเอลียาห์และเอลีชา การทำลายล้างราชวงศ์ของกษัตริย์อาคับ การสมโภชปัสกาอย่างสง่าในรัชสมัยของกษัตริย์เฮเซคียาห์ รวมทั้งทรรศนะสากลตามความคิดของ อสย บทท้ายๆ * เพลงสดุดีบทนี้มีอารัมภบท (ข้อ 1-6) กับบทสรุป (ข้อ 32-35) ส่วนตอนกลางแบ่งได้เป็น 6 ตอนๆ ละ 2 ข้อ * ดูเหมือนว่าการคัดลอกทำให้ข้อ 6 และ 7 มีความสับสนอยู่บ้าง
b “พระนาม” บางคนแปลโดยคาดคะเนว่า “จงยินดี”
c “แห่งภูเขาซีนาย” อาจเป็นข้อความที่ผู้คัดลอกเพิ่มเข้ามา (เทียบ วนฉ 5:5) ข้อนี้แสดงว่าพระยาห์เวห์เสด็จมาช่วยรบด้วย พระองค์เสด็จออกจากอียิปต์โดยประทับอยู่บนเมฆ (อพย 13:21; กดว 14:14) และการสำแดงพระองค์บนภูเขาซีนาย (อพย 19:16 เชิงอรรถ g)
d หมายถึงการอัศจรรย์ระหว่างการเดินทางอพยพ ได้แก่ มานนา นกกระทาหรือนกคุ่ม และการเข้ายึดครองแผ่นดินแห่งพระสัญญา
e ข้อความตั้งแต่ข้อ 11 ถึง 14 เข้าใจยากเพราะต้นฉบับไม่สมบูรณ์ ไม่มีคำแปลใดที่ให้ความหมายชัดเจนเป็นที่ยอมรับของทุกคน
f ข้อความนี้หมายถึงชัยชนะของอิสราเอล * “หญิงที่อยู่ที่บ้าน” อาจหมายถึงนางยาเอลใน วนฉ 5:24 หรือภรรยาของผู้มีชัย (เทียบ วนฉ 5:30; 11:34; 1 ซมอ 18:6)
h นกพิราบเป็นสัญลักษณ์ของชนชาติอิสราเอล (ดู สดด 74:19; ฮชย 7:11) “ชุบทอง” หมายถึงของเชลยที่ได้มาเป็นเสมือนเครื่องประดับ (เทียบ ยชว 22:8; วนฉ 8:24ฯ)
g “คอกแกะ” ในอิสราเอลมักจะเป็นกำแพงหินเตี้ยๆ สำหรับล้อมฝูงแกะไว้ในเวลากลางคืน
i “ภูเขาซัลโมน” ยังแปลได้อีกว่า “ภูเขาดำ” อาจหมายถึงภูเขาเอบาลใกล้เมืองเชเคม (วนฉ 9:48-49) ที่อาบีเมเลคเอาเกลือมาหว่านจนขาวโพลนเหมือนมีหิมะตก (วนฉ 9:45; เทียบ บสร 43:18-19) * ข้อความตอนนี้ไม่ชัดเจน อาจเป็นไปได้ว่าผู้นิพนธ์มีความคิดเช่นเดียวกับใน วนฉ บทที่ 5 กล่าวประณามเผ่าที่ไม่ยอมมาช่วยเผ่าอื่นๆ สู้รบกับศัตรู โดยโอ้อวดว่าแม้บรรดาผู้หญิงของตนก็ยังได้แบ่งปันของเชลยเป็นทองคำมาประดับตน ดูราวกับทองคำที่แซมปีกนกพิราบ
j “รถศึก” หมายถึงกองทัพสวรรค์ เหมือนกับรถศึกที่มารับประกาศกเอลียาห์ขึ้นไปบนท้องฟ้า (2 พกษ 6:17 เทียบ 2 พกษ 7:6; อสย 66:15) ไม่ใช่รถศึกของกษัตริย์ซาโลมอน (1 พกษ 10:26) * ข้อความในข้อต่อๆ ไปหมายถึงชัยชนะในสมัยที่มีกษัตริย์ปกครอง
k แปลตามตัวอักษรว่า “องค์พระผู้เป็นเจ้าประทับอยู่กับเขาทั้งหลาย ภูเขาซีนายอยู่ในสถานที่ศักดิ์สิทธิ์” ในสมัยพระวิหารหลังที่สอง หลังกลับจากเนรเทศที่บาบิโลน ชาวอิสราเอลคิดว่าพระเจ้าประทับอยู่และประทานธรรมบัญญัติจากภูเขาศิโยนหรือพระวิหาร (เทียบ อสย 2:3) ความคิดเช่นนี้ทำให้เข้าใจว่าพระเจ้าได้เสด็จจากภูเขาซีนาย มาประทับอยู่บนภูเขาศิโยน เพลงสดุดีบทนี้จึงถูกนำมาใช้ในพิธีกรรมเทศกาลเปนเตกอสเต ซึ่งระลึกถึงการประทานธรรมบัญญัติบนภูเขาซีนาย (และจากพระวิหารบนเนินศิโยน) (เทียบ ข้อ 8)
l “ยังที่สูง” หมายถึงภูเขาศิโยน
m เป็นการกล่าวพาดพิงถึงความตายของกษัตริย์อาคับ (1 พกษ 21:19; 22:38) ของกษัตริย์เยโฮรัม (2 พกษ 9:24) และของพระนางเยเซเบล (2 พกษ 9:36)
n “จงถวายพรแด่พระยาห์เวห์” ข้อนี้เป็นข้อตอบรับในพิธีกรรม
o ข้อ 24-27 ชวนให้คิดถึงขบวนแห่ในงานสมโภชปัสกาในรัชสมัยของกษัตริย์เฮเซคียาห์ (2 พศด 30) ที่บรรดาเผ่าทางเหนือมาร่วมฉลองด้วย
p แปลโดยคาดคะเนตามสำนวนแปลโบราณ ต้นฉบับภาษาฮีบรูว่า “พระเจ้าของท่านทรงบัญชาพลังของท่าน”
q “ฝูงโคพร้อมกับลูกของมัน” เป็นสำนวนดูถูกชาวอียิปต์ทั้งหัวหน้าและประชาชน ข้อความนี้อาจกล่าวพาดพิงถึงการที่ชาวอียิปต์มากวาดต้อนชาวอิสราเอลไปอียิปต์ในรัชสมัยของกษัตริย์ปโทเลมีโซเตอร์ ราวปี 320 ก่อน ค.ศ.
r “ผู้ทรงอำนาจ” “ยื่นมือ...วอนขอ” แปลตามต้นฉบับภาษากรีก