VIII. สุภาษิตของเลมูเอล

31 ¹ต่อไปนี้คือสุภาษิตของเลมูเอลกษัตริย์แห่งมัสสา^a ตามคำสั่งสอนของพระชนนี

²อะไรเล่า ลูกเอ๋ย อะไรเล่า ลูกที่แม่ให้กำเนิด

อะไรเล่า ลูกที่แม่เคยบนบานขอไว้

³อย่าให้กำลังของลูกแก่ผู้หญิงต่างๆ

อย่าให้ชีวิตของลูกแก่ผู้ทำลายบรรดากษัตริย์^b

⁴เลมูเอลเอ๋ย กษัตริย์ไม่ควร

กษัตริย์ไม่ควรเสวยน้ำจัณฑ์^c

ผู้มีอำนาจปกครองก็ไม่ควรปรารถนา^dสุราเมรัย

⁵เพราะเมื่อทรงดื่มแล้ว พระองค์จะทรงลืมกฎหมายที่เคยทรงกำหนดไว้

ไม่ทรงปกป้องสิทธิของคนยากจน

⁶จงให้สุราเมรัยแก่ผู้ที่กำลังจะตาย

และให้เหล้าองุ่นแก่ผู้ที่มีความทุกข์ใจ

⁷จงให้เขาดื่ม เขาจะได้ลืมความยากจนของตน

และจดจำความทุกข์ยากไม่ได้อีก

⁸จงพูดแทนคนใบ้

เพื่อปกป้องสิทธิของทุกคนที่ถูกทอดทิ้ง

⁹จงพูดเพื่อตัดสินคดีอย่างชอบธรรม

และรักษาสิทธิของคนยากจนและคนขัดสน

IX. ภรรยาที่มีคุณธรรม^e

อาเลฟ   ¹⁰ใครจะพบภรรยาที่มีคุณธรรม^fได้

                    เธอประเสริฐกว่าไข่มุกยิ่งนัก

เบท      ¹¹จิตใจของสามีก็วางใจเธอ

                    เขาจะไม่ขาดกำไร

กีเมล    ¹²เธอทำให้เขามีความสุข

ไม่ก่อความทุกข์ให้เขาเลยตลอดชีวิตของเธอ

ดาเลท  ¹³เธอไปหาขนแกะและป่าน

                    มาทอเป็นผืนผ้าด้วยมืออย่างเต็มใจ

เฮ         ¹⁴เธอเป็นเหมือนเรือสินค้า

                    นำเสบียงอาหารมาจากแดนไกล

วาว      ¹⁵เธอลุกขึ้นตั้งแต่ยังมืดอยู่

จัดเตรียมอาหารให้ครอบครัว

          และสั่งงานต่างๆ แก่หญิงรับใช้^g

ซาอิน    ¹⁶เธอตรวจดูทุ่งนาแล้วซื้อไว้

                    ด้วยผลงานจากน้ำมือของเธอ แล้วปลูกสวนองุ่น

เคท      ¹⁷เธอคาดสะเอวทำงานอย่างแข็งขัน

                    แสดงกำลังแขนของเธอ

เตท      ¹⁸เธอรู้ว่าธุรกิจของเธอได้กำไร

                    ตะเกียงของเธอไม่ดับตลอดคืน

โยด      ¹⁹เธอยื่นมือจับไนปั่นด้าย

                    นิ้วมือของเธอหมุนเครื่องกรอด้าย

คัฟ       ²⁰เธอเหยียดมือช่วยเหลือคนยากจน

                    ยื่นมือช่วยเหลือคนขัดสน

ลาเมด   ²¹เมื่อหิมะตกเธอก็ไม่ต้องกังวลกับคนในครอบครัว

                    เพราะทุกคนในบ้านสวมเสื้อผ้าสองชั้น

เมม      ²²เธอทำผ้าปูเตียงสำหรับตน

                    เสื้อผ้าของเธอทำด้วยผ้าป่านเนื้อละเอียดและผ้าสีม่วงแดง

นูน        ²³สามีของเธอเป็นที่เคารพนับถือที่ประตูเมือง

                    เมื่อเขานั่งอยู่ในหมู่ผู้อาวุโสของแผ่นดิน

ซาเมค  ²⁴เธอทำเสื้อผ้าจากป่านเนื้อละเอียดเอาไว้ขาย

                    จัดส่งผ้าคาดสะเอวให้แก่พ่อค้า

อายิน    ²⁵เธอมีกำลังและความสง่างามเป็นอาภรณ์

                    ยิ้มรับอนาคตอยู่เสมอ^h

เป         ²⁶เธอพูดด้วยปรีชาญาณ

                    พูดสั่งสอนด้วยความกรุณา

ซาเด     ²⁷เธอดูแลความเป็นอยู่ในบ้าน

                    อาหารที่กินไม่ได้มาจากความเกียจคร้าน

โฆฟ     ²⁸ลูกๆ ลุกขึ้นพูดชมเชยเธอ

                    สามีก็สรรเสริญเธอด้วย

เรช       ²⁹พูดว่า “สตรีจำนวนมากเคยทำกิจการดีเลิศ

                    แต่เธอดีเลิศยิ่งกว่าทุกคน”

ชิน        ³⁰เสน่ห์เป็นสิ่งหลอกลวง ความสวยงามก็ไม่จีรังยั่งยืน

                    แต่สตรีที่ยำเกรงพระเจ้าสมควรได้รับคำสรรเสริญⁱ

เตา       ³¹จงให้เธอได้รับผลจากมือของเธอ

                    การงานของเธอจงสรรเสริญเธอที่ประตูเมือง

31 a “กษัตริย์แห่งมัสสา” คำ “มัสสา” ในภาษาฮีบรูยังอาจแปลได้อีกว่า “คำพยากรณ์” (เทียบ 30:1) “มัสสา” เป็นชื่อของชาวอิชมาเอลเผ่าหนึ่งในคาบสมุทรอาราเบียตอนเหนือ (ปฐก 25:14) ปรีชาญาณของ “บุตรของชนทางตะวันออก” (กดว 24:21 เชิงอรรถ k) เป็นที่รู้จักกันทั่วไป (ดู 1 พกษ 5:10; โยบ 2:11 เชิงอรรถ d; ยรม 49:7)

^b “ผู้ทำลายบรรดากษัตริย์” แปลโดยคาดคะเน

^c “น้ำจัณฑ์” การกล่าวย้ำถึงอันตรายของสุราเมรัยเป็นลักษณะเฉพาะของศีลธรรมในหมู่ผู้อาศัยตามทะเลทราย (เทียบเรื่องของชาวเรคาบใน ยรม 35 และ คิดถึงชาวอาหรับในสมัยปัจจุบัน)

^d “ปรารถนา” แปลโดยคาดคะเน

^e คำชมเชยภรรยาที่มีคุณธรรม (ข้อ 10-31) นี้เป็นบทประพันธ์กลบทอักษร ข้อความแต่ละข้อเริ่มด้วยพยัญชนะภาษาฮีบรูเรียงกันตามลำดับ (เทียบ สดด 9-10; 25; 34; 37; 111; 112; 119; 145; พคค 1-4; บสร 51:13-29 [ในต้นฉบับภาษาฮีบรู]; นฮม 1:2-8) ดูคำอธิบายบทประพันธ์บทนี้ในข้อ 31 เชิงอรรถ I และ 5:15 เชิงอรรถ b (เทียบ 11;16; 12:4; 18:22; 19:14 และ บสร 7:19)

^f “ภรรยาที่มีคุณธรรม” วลีภาษาฮีบรูที่ต้นฉบับภาษากรีกแปลตามตัวอักษรว่า “หญิงทรงพลัง” (‘eshet chayil = gyne andreia) หมายความถึงทั้งความสามารถและคุณธรรม พูดง่ายๆ คือ “แม่บ้านที่ดีพร้อม”

^g “สั่งงานต่างๆ แก่หญิงรับใช้” บรรทัดที่สามนี้อาจเป็นข้อความที่ผู้คัดลอกเสริมเข้ามา

^h “ยิ้มรับอนาคตอยู่เสมอ” หมายความว่า เธอมองไปยังอนาคตด้วยความมั่นใจ ไม่ว่าจะเป็นชะตากรรมของครอบครัว หรือบำเหน็จรางวัลที่พระเจ้าจะประทานให้เธอสักวันหนึ่ง เพื่อตอบแทนความเอาใจใส่ที่เธอมีต่อสามีและครอบครัว

ⁱ คำยกย่องชมเชยภรรยาที่ดีพร้อมบทนี้ยังอาจเข้าใจได้อีกว่า เป็นการกล่าวเป็นอุปมาถึงลักษณะของปรีชาญาณที่เป็นเสมือน “บุคคล” ด้วย (ดู 8:22 เชิงอรรถ e) และตามที่คำขยายความในต้นฉบับภาษากรีกเสนอไว้ว่า “สตรีมีปรีชาจะได้รับคำชมเชยสรรเสริญ นั่นคือ ความยำเกรงพระยาห์เวห์ต้องได้รับการยกย่อง” และนี่คงเป็นคำอธิบายได้ว่าทำไมบทประพันธ์บทนี้ ซึ่งก็เป็นบทประพันธ์ที่ไพเราะด้วย ถูกจัดไว้เป็นข้อความบทสุดท้ายของหนังสือสุภาษิต