ปรีชาญาณปกป้องให้พ้นเพื่อนไม่ดี
2 1ลูกเอ๋ย ถ้าลูกยอมรับถ้อยคำของพ่อa
และรักษาบทบัญญัติของพ่อเป็นทรัพย์สมบัติไว้กับตน
2เงี่ยหูรับฟังปรีชาญาณ
และเอียงใจแสวงหาความเข้าใจ
3ถูกแล้ว ถ้าลูกเรียกหาความรู้
และเปล่งเสียงหาความเข้าใจ
4ถ้าลูกแสวงหาปรีชาญาณเหมือนหาเงิน
และเสาะหาปรีชาญาณเหมือนขุดหาขุมทรัพย์ที่ซ่อนอยู่
5ลูกก็จะเข้าใจความยำเกรงพระยาห์เวห์
และจะพบความรู้จักพระเจ้า
6เพราะพระยาห์เวห์ประทานปรีชาญาณ
ความรู้และความเข้าใจออกมาจากพระโอษฐ์
7พระองค์ทรงสงวนคำแนะนำไว้สำหรับคนเที่ยงตรง
ทรงเป็นโล่แก่ผู้ดำเนินชีวิตไร้ตำหนิ
8ทรงปกป้องผู้เดินตามความยุติธรรม
ทรงรักษาหนทางของผู้จงรักภักดีต่อพระองค์
9แล้วลูกจะเข้าใจความชอบธรรม ความยุติธรรม
และความซื่อตรง ซึ่งเป็นหนทางนำไปสู่ความสุข
10เพราะปรีชาญาณจะเข้ามาในใจของลูก
และความรู้จะทำให้จิตใจของลูกมีความยินดี
11ความคิดรอบคอบจะเฝ้าดูแลลูก
ความเข้าใจจะคอยระวังลูกไว้
12เพื่อช่วยลูกให้พ้นจากหนทางของคนชั่วร้าย
พ้นจากคนพูดตลบตะแลง
13พ้นจากผู้ที่ละทิ้งวิถีทางของคนเที่ยงตรง
เพื่อเดินตามหนทางแห่งความมืด
14คือผู้ที่ยินดีในการทำความชั่ว
ชื่นชมในแผนการตลบตะแลงและชั่วร้าย
15ที่วิถีชีวิตของเขาคดเคี้ยว
มีความประพฤติไม่ซื่อตรง
16ลูกจะได้รอดพ้นจากภรรยาผู้อื่นb
จากหญิงแปลกหน้าที่พูดจาพะเน้าพะนอ
17เธอละทิ้งคู่ชีวิตที่อยู่ด้วยกันตั้งแต่วัยสาว
และลืมพันธสัญญากับพระเจ้าของตน
18บ้านของเธอนำไปสู่ความตาย
วิถีทางของเธอนำไปสู่แดนผู้ตาย
19ผู้ที่ไปหาเธอจะไม่กลับมาอีก
เขาจะไปไม่ถึงหนทางของผู้มีชีวิตอีกเลย
20ดังนั้น ลูกจะต้องเดินในหนทางของคนดี
และรักษาวิถีทางของผู้ชอบธรรม
21เพราะคนซื่อตรงจะอาศัยอยู่ในแผ่นดิน
และผู้ไร้มลทินจะดำรงอยู่ที่นั่น
22แต่คนชั่วร้ายจะถูกตัดออกไปจากแผ่นดิน
คนทรยศจะถูกถอนรากออกไป
2 a ปรีชาญาณย่อมมาจากพระเจ้าทั้งสิ้น (ข้อ 6) แต่ผู้รับปรีชาญาณต้องมีคุณสมบัติที่เหมาะสมด้วย คือมีจิตใจที่แสวงหาความรู้ (ข้อ 3-4) และมีความพร้อมที่จะเรียนรู้จากคำสอนของผู้อาวุโส (ข้อ 1-2 ฯลฯ)
b “ภรรยาผู้อื่น” ภาคต้นของหนังสือสุภาษิต (บทที่ 1-9) เป็นเนื้อหาสุดท้ายที่ถูกรวบรวมไว้ในหนังสือ มักจะเตือนบ่อยๆ ให้ละเว้นการมีชู้หรือผิดประเวณี (2:16-19; 5:2-23; 6:24–7:27) พระคัมภีร์กล่าวถึงการมีชู้ว่าเป็นเรื่องเดียวกันกับการละทิ้งพันธสัญญาต่อพระเจ้า (2:17 ดู 5:15 เชิงอรรถ b ด้วย) ความผิดประการนี้นำไปสู่แดนผู้ตาย (2:18; 5:5, 6; 7:26-27) ในข้อความต่างๆ เหล่านี้ มีเพียงครั้งเดียวที่เท้าความถึงการขายตัวเป็นโสเภณี (6:26) ซึ่งสุภาษิตโบราณกล่าวว่าเป็นการผิดประเวณีด้วย (ดู 23:27; 31:3 เทียบ 29:3) เพราะความสัมพันธ์กับโสเภณีทำให้กษัตริย์ประพฤติผิด และทำให้นักรบหมดกำลัง
