III. คำปราศรัยของเอลีฮูa
เอลีฮูร่วมโต้ตอบกับโยบ
32 1ชายทั้งสามคนนั้นหยุดโต้ตอบกับโยบ เพราะโยบคิดว่าตนเป็นผู้ชอบธรรมb 2แต่เอลีฮูบุตรของบาราเคล ชาวบุซี จากตระกูลราม โกรธมาก เขาโกรธโยบ เพราะโยบอ้างว่าตนเป็นผู้ชอบธรรมมากกว่าพระเจ้าc 3เขาโกรธเพื่อนทั้งสามคนของโยบด้วย เพราะทั้งๆ ที่เขาทั้งสามคนยืนยันว่าโยบมีความผิด แต่ก็หาเหตุผลมาสนับสนุนข้อกล่าวหาไม่ได้ 4เอลีฮูรอให้ทั้งสามคนพูดกับโยบจบก่อนd เพราะทั้งสามคนมีอายุมากกว่าตน 5เมื่อเอลีฮูเห็นว่าเขาทั้งสามคนไม่มีอะไรจะตอบอีกแล้ว ก็โกรธ 6เอลีฮูบุตรของบาราเคล ชาวบุซีจึงพูดว่า
คำปราศรัยครั้งที่หนึ่ง
“ข้าพเจ้ายังเยาว์วัย
แต่ท่านทั้งหลายสูงอายุแล้ว
ข้าพเจ้าจึงเกรงใจ
ไม่กล้าแสดงความคิดของข้าพเจ้าแก่ท่าน
7ข้าพเจ้าคิดว่า ผู้สูงอายุควรพูดก่อน
ผู้มีอายุมากกว่าย่อมสอนปรีชาญาณ
8ใช่แล้ว มีจิตในมนุษย์
การดลใจของพระผู้ทรงสรรพานุภาพทำให้มนุษย์มีความเข้าใจe
9อายุมากไม่ทำให้คนฉลาด
ผู้สูงอายุไม่จำเป็นต้องเข้าใจความถูกต้องเสมอไป
10ดังนั้น ข้าพเจ้าจึงพูดว่า จงฟังข้าพเจ้าเถิดf
ให้ข้าพเจ้าแสดงความรู้ของข้าพเจ้าให้ท่านฟัง
11จนถึงบัดนี้ ข้าพเจ้าได้คอยฟังคำพูดของท่าน
ได้เงี่ยหูฟังเหตุผลของท่าน
ขณะที่ท่านสรรหาว่าจะพูดอะไร
12ข้าพเจ้าตั้งใจฟังสิ่งที่ท่านพูด
และเห็นว่าไม่มีท่านใดพิสูจน์ได้ว่าโยบพูดผิด
ไม่มีท่านใดตอบคำพูดของโยบได้
13ท่านอย่าเพิ่งพูดว่า ‘เราได้พบปรีชาญาณแล้ว
พระเจ้าจะทรงชนะเขาได้ มิใช่มนุษย์’g
14โยบไม่ได้โต้ตอบกับข้าพเจ้าh
และข้าพเจ้าจะไม่ใช้ถ้อยคำของท่านโต้ตอบกับเขา’
15เขาทั้งสามคนตกตะลึง ไม่ตอบอีก
เขาไม่มีถ้อยคำจะพูดอีกแล้ว
16ข้าพเจ้ารอคอย แต่เพราะเขาไม่พูดอีก
และยืนอยู่ที่นั่น ไม่ตอบอะไร
17ข้าพเจ้าจึงจะตอบ
จะแสดงความคิดเห็นของข้าพเจ้าด้วย
18ข้าพเจ้ามีถ้อยคำมากมายที่จะพูด
จิตใจภายในข้าพเจ้าผลักดันให้ข้าพเจ้าพูด
19ข้าพเจ้ารู้สึกเป็นเหมือนเหล้าองุ่นที่กำลังหมักอยู่
ซึ่งทำให้ถุงหนังใหม่จวนจะระเบิดi
20ข้าพเจ้าจะพูด แล้วจะสบายใจ
ข้าพเจ้าจะเปิดริมฝีปากและตอบ
21ข้าพเจ้าจะไม่เห็นแก่หน้าผู้ใด
จะไม่ประจบสอพลอผู้ใด
22เพราะข้าพเจ้าประจบสอพลอไม่เป็น
มิฉะนั้น พระผู้สร้างของข้าพเจ้าจะกำจัดข้าพเจ้าในไม่ช้า”
32 a ไม่มีข้อความใดกล่าวนำว่าทำไมเอลีฮูจึงเข้ามาเกี่ยวข้องกับการสนทนาโต้ตอบของโยบกับเพื่อนทั้งสามคน และไม่มีการกล่าวถึงเขาด้วยในบทสรุป เหตุผลที่เอลีฮูนำมากล่าว ถ้อยคำที่เขาใช้ และลีลาการเขียนทั้งหมดล้วนแตกต่างอย่างมากจากผู้พูดก่อนหน้านั้น ข้อความบางตอนกล่าวซ้ำพระดำรัสของพระยาห์เวห์ จึงเป็นไปได้ว่าผู้เรียบเรียงหนังสือโยบได้ผนวกคำปราศรัยของเอลีฮูเข้ากับหนังสือโยบในภายหลัง
b เพื่อนทั้งสามคนของโยบคิดว่าไร้ประโยชน์ที่จะโต้เถียงต่อไป เพราะไม่มีเหตุผลใดทำให้โยบหวั่นไหวจากความมั่นใจในความบริสุทธิ์ของตนได้ เขาทั้งสามคนจึงเลิกโต้เถียงกับโยบ
c “โยบอ้างว่าตนเป็นผู้ชอบธรรมมากกว่าพระเจ้า” แปลตามตัวอักษรว่า “เพราะเขาไม่พบคำตอบและกล่าวหาว่าโยบมีความผิด” แต่วลีที่ว่า “โยบมีความผิด” ที่ตรงนี้น่าจะมาจากการที่ผู้คัดลอกได้เปลี่ยนประธานจาก “พระเจ้า” เป็น “โยบ” เพื่อมิให้เป็นการกล่าวร้ายต่อพระเจ้าว่าพระองค์ทรงมีความผิด
d “รอให้...พูดกับโยบให้จบก่อน” แปลโดยคาดคะเน ต้นฉบับภาษาฮีบรูว่า “รอคอยโยบในคำพูด”
e เอลีฮูกล่าวถึง “ปรีชาญาณ” ที่ได้มาจากการดลใจของพระเจ้า และปรีชาญาณที่เรียนรู้ได้จากประสบการณ์ วรรณกรรมปรีชาญาณตามธรรมประเพณีของชาวตะวันออกนั้น ผู้มีปรีชานำเข้ามาในอิสราเอล เน้นความสำคัญของปรีชาญาณที่ได้รับมาจากพระเจ้า (ดู สภษ 21:30) ความสัมพันธ์ของปรีชาญาณกับความชอบธรรม (ดู สดด 119:99-100; สภษ 1:7; 10:31; 15:33) ความเชื่อที่ว่าพระเจ้าคือผู้ประทานปรีชาญาณให้มนุษย์ (สภษ 2:6; 15:33) ปรีชาญาณที่พระเจ้าทรงดลใจนั้นยังเป็นที่รู้จักภายนอกแวดวงของผู้มีปรีชาด้วย (ดู ปฐก 41:38-39; อสย 11:2) ใน ดนล 5:11, 12, 14 ปรีชาญาณเป็นสนามปฏิบัติงานของจิต ความคิดเช่นนี้ได้รับการพัฒนาในหนังสือปรีชาญาณ (1:5-7; 7:22-23; 9:17) เป็นการเตรียมจิตใจไว้สำหรับการเปิดเผยใหม่เรื่องพระจิตเจ้าในพันธสัญญาใหม่ (ดู 1 คร 2:6-16)
f “จงฟังข้าพเจ้าเถิด” ในสำนวนแปลโบราณต่างๆ กริยาอยู่ในรูปพหูพจน์ แต่ในต้นฉบับภาษาฮีบรู กริยาอยู่ในรูปเอกพจน์
g “พระเจ้าจะทรงชนะเขาได้ มิใช่มนุษย์” แปลตามตัวอักษรว่า “พระเจ้าทรงขับไล่เขา” เอลีฮูพูดประชดเพื่อนทั้งสามคนของโยบเหมือนกับว่าเขาทั้งสามคนมีปรีชาญาณมากมายจนคิดว่าเหตุผลที่เขาใช้โต้ตอบกับโยบนั้นมาจากพระเจ้า
h “โยบไม่ได้โต้ตอบกับข้าพเจ้า” แปลตามตัวอักษรว่า “เขาไม่ได้จัดคำพูดต่อสู้ข้าพเจ้า
i “ทำให้ถุงหนังใหม่จวนจะระเบิด” แปลโดยคาดคะเน ต้นฉบับภาษาฮีบรูว่า “มันจะระเบิดเหมือนถุงหนังใหม่”
