11 1จงใช้ทรัพย์สินของท่านลงทุนในการค้าขายทางเรือกับต่างแดน
แล้วสักวันหนึ่งในอนาคตท่านจะได้รับผลประโยชน์a
2จงแบ่งปันทรัพย์สินที่จะลงทุนเป็นเจ็ดหรือแปดส่วน
เพราะท่านไม่รู้ว่าเหตุร้ายใดจะเกิดขึ้นในแผ่นดิน
3ถ้าก้อนเมฆมีฝนเต็ม
ฝนก็จะตกลงมาบนแผ่นดิน
ถ้าต้นไม้ล้มลงทางทิศใต้หรือทางทิศเหนือ
มันล้มลงตรงไหน ก็จะอยู่ตรงนั้น
4ผู้ใดได้แต่รอลมก็จะไม่หว่านพืช
ผู้ใดได้แต่มองเมฆก็จะไม่เก็บเกี่ยว
5ท่านไม่รู้วิถีทางที่ลมปราณเข้าไปปั้นโครงร่างในครรภ์มารดาbฉันใด
ท่านก็ไม่รู้พระราชกิจของพระเจ้าผู้ทรงกระทำทุกสิ่งฉันนั้น
6เวลาเช้าท่านจงหว่านพืชของท่าน
พอถึงเวลาเย็นก็อย่าหยุดงาน
เพราะท่านไม่รู้ว่างานใด งานเย็นหรืองานเช้า จะสำเร็จ
หรืองานทั้งสองอย่างจะเกิดผลดีเหมือนกัน
วัยชราc
7แสงสว่างน่าชื่นใจ
นัยน์ตาชอบมองดวงอาทิตย์
8ถึงแม้มนุษย์มีชีวิตอยู่นานหลายปี
ขอให้เขามีความยินดีตลอดช่วงเวลานั้น
แต่เขาจงระลึกว่าจะต้องมีวันมืดหลายวันด้วย
ทุกสิ่งที่จะเกิดขึ้นก็ไม่เที่ยงแท้
9หนุ่มเอ๋ย จงยินดีในวัยเยาว์ของท่าน
ใจของท่านจงร่าเริงขณะที่ท่านยังเยาว์วัยอยู่
จงทำตามที่ใจของท่านชอบ และตามที่นัยน์ตาdของท่านปรารถนา
แต่จงรู้ว่าพระเจ้าจะทรงพิพากษาทุกสิ่งที่ท่านทำ
10จงขจัดความกังวลออกไปจากใจของท่าน
จงขับไล่ความทุกข์ทรมานออกไปจากร่างกายของท่าน
เพราะวัยเยาว์และรุ่งอรุณของชีวิตนั้นไม่เที่ยงแท้
11 a “จงใช้ทรัพย์สิน.......ได้รับผลประโยชน์” – แปลตามตัวอักษรว่า “จงโยนขนมปังลงไปในน้ำ แล้วสักวันหนึ่งท่านจะได้มันกลับมาอีก” – บางคนยังอธิบายอีกแบบหนึ่งว่าสุภาษิตบทนี้หมายถึงคนตกปลาที่หย่อนเบ็ดและเหยื่อลงไปในน้ำแล้วจะได้ปลาขึ้นมา – จากสุภาษิตบทนี้ ปัญญาจารย์เชิญชวนเราให้ใช้โอกาสดีให้เกิดประโยชน์แก่ตน เขาไม่ต้องการให้เราหมดหวังในกิจการที่ทำ แต่ก็ต้องไม่เพ้อฝันจนหลงทาง - เราต้องกล้าเสี่ยงในการงานต่างๆ
b “ลมปราณเข้าไปปั้นโครงร่างในครรภ์มารดา” – แปลตามตัวอักษรว่า “ทางของลมปราณเหมือนกระดูกในครรภ์ของหญิงมีครรภ์เป็นอย่างไร”
c พระเจ้าทรงสัญญาจะประทานชีวิตยืนยาวเป็นรางวัลแก่ชาวอิสราเอล ตามคำปราศรัยของโมเสสในหนังสือเฉลยธรรมบัญญัติ (ฉธบ 5:16,33; 11:9,21; 22:7 ฯลฯ) และผู้มีปรีชายังกล่าวว่าชีวิตยืนยาวเป็นความสุขยิ่งใหญ่ที่สุดของคนดีมีธรรม – แต่สำหรับปัญญาจารย์ วัยชราไม่ใช่ความสุข แต่เป็นการกลัวความตาย (11:7) เป็นความเสียดายวัยเยาว์ที่ผ่านไปแล้ว (11:8 – 12:2) เพราะทำให้ชีวิตต้องช้าลง (12:3:5ข) เป็นการรอคอยความตายที่หลีกเลี่ยงไม่ได้ (12:5ค-7)
d “ตามที่นัยน์ตาของท่านปรารถนา” – แปลตามตัวอักษรว่า “สิ่งที่นัยน์ตาของท่านแลเห็น” – อาจเป็นคำพังเพยเกี่ยวกับวัยเยาว์ ซึ่งปัญญาจารย์เพิ่มเติมข้อคิดที่รอบคอบเข้าไปเตือนด้วยว่าวัยเยาว์นั้นสั้น