5 1อย่าด่วนพูดก่อนคิด อย่าให้จิตใจของท่านรีบสัญญาเฉพาะพระพักตร์พระเจ้า เพราะพระเจ้าสถิตในสวรรค์ และท่านอยู่บนแผ่นดิน เพราะฉะนั้น จงพูดแต่น้อย

          2เมื่อมีงานยากลำบากมากก็มีฝันร้าย

                    และเมื่อพูดมาก ก็เป็นเสียงของผู้โง่เขลา

          3เมื่อท่านบนบานต่อพระเจ้า อย่ารีรอที่จะแก้บน เพราะพระองค์ไม่พอพระทัยผู้โง่เขลา จงแก้บนตามที่ท่านบนบานไว้เถิด 4ไม่บนบานย่อมดีกว่าบนบานแล้วไม่แก้บน 5อย่าปล่อยให้ปากของท่านนำท่านให้ทำบาป อย่าพูดต่อหน้าผู้ถือสารaว่า ท่านทำเพราะพลั้งเผลอ เพื่อพระเจ้าจะไม่กริ้วเพราะคำพูดของท่าน และทรงทำลายการงานที่ท่านทำ

          6เมื่อมีความเพ้อฝันมาก

                    ก็มีคำพูดไร้สาระมากb

ดังนั้น จงยำเกรงพระเจ้า

          7อย่าแปลกใจ ถ้าท่านเห็นคนยากจนถูกข่มเหงในแคว้นหนึ่ง เห็นความยุติธรรมและสิทธิถูกล่วงละเมิด เพราะมีเจ้าหน้าที่ที่มีตำแหน่งสูงกว่าคอยดูแลตามขั้นตอน 8ผลผลิตของแผ่นดินมีไว้สำหรับทุกคน แม้กษัตริย์ก็ยังต้องทรงพึ่งผลผลิตของทุ่งนาc

 

ทรัพย์สินเงินทองd

            9ผู้ที่รักเงินทองไม่มีวันอิ่มเงินทอง

                    ผู้ที่รักทรัพย์สมบัติจะไม่ได้ทุกอย่างที่เขาต้องการ

นี่ก็ไม่เที่ยงแท้ด้วย

          10ยิ่งมีทรัพย์สมบัติมาก ก็ยิ่งมีคนมาเกาะกินมาก

แล้วเจ้าของทรัพย์จะได้ประโยชน์ใด นอกจากจะได้ดูเล่นเป็นขวัญตาเท่านั้น

          11กรรมกรย่อมนอนหลับเป็นสุข ไม่ว่าเขาจะได้กินน้อยหรือกินมาก แต่คนรวยกินอิ่มจนนอนไม่หลับ

          12ข้าพเจ้ายังเห็นสิ่งชั่วร้ายอย่างยิ่งอีกภายใต้ดวงอาทิตย์ คือทรัพย์สมบัติที่เจ้าของเก็บไว้กลับเป็นภัยแก่ตน 13ทรัพย์สมบัตินั้นสูญเสียไปโดยการลงทุนที่ไม่ดี และเมื่อมีบุตร เขาก็ไม่มีสิ่งใดมอบให้บุตร 14เขาออกมาตัวเปล่าจากครรภ์มารดา ก็จะกลับไปตัวเปล่าอีก เขาจะนำสิ่งใดซึ่งเป็นผลงานจากความลำบากตรากตรำของตนติดมือกลับไปไม่ได้ 15นี่ก็เป็นสิ่งชั่วร้ายอย่างยิ่งอีกด้วย คือเขาจะต้องไปอย่างที่เขามาe เขาจะได้ประโยชน์ใดจากความลำบากตรากตรำเพื่อจะได้ลม 16ยิ่งกว่านั้น ทุกวันของเขาผ่านไปในความมืด ความทุกข์f ความกังวลใจอย่างสาหัส ความเจ็บไข้ และความโกรธเคือง

          17ข้าพเจ้าจึงสรุปได้ว่า ไม่มีสิ่งใดดีกว่าการกินการดื่ม และการหาความสุขจากงานยากลำบากที่ตนทำภายใต้ดวงอาทิตย์ ในชีวิตเพียงสั้นๆ ที่พระเจ้าประทานแก่ตน เพราะนี่คือชะตากรรมของเขา 18มนุษย์ทุกคนที่พระเจ้าประทานทรัพย์สินและความร่ำรวยให้ก็มีสิทธิ์จะแสวงหาความสุขจากของประทานเหล่านี้ และพบความยินดีในความลำบากตรากตรำของตน นี่เป็นของประทานจากพระเจ้า 19เขาจะได้ไม่ต้องเป็นห่วงเกินไปว่าชีวิตของตนผ่านไปรวดเร็ว เพราะพระเจ้าทรงให้ใจของเขามีแต่ความยินดี

 

5 a “ผู้ถือสาร” อาจเป็นทูตสวรรค์ที่เราต้องแก้ตัวต่อท่านเมื่อเราทำผิด เพราะหน้าที่ประการหนึ่งของทูตสวรรค์คือ การจดบัญชีกิจการดีที่เราทำ (ดู ทบต 12:12 เชิงอรรถ b; กจ 10:4) หรืออาจหมายถึงสมณะที่ประกอบพิธีแก้บน (ดู มลค 2:7) ต้นฉบับภาษากรีกฉบับ LXX แก้คำนี้เป็น “พระเจ้า” ** เกี่ยวกับความผิดที่ทำโดยไม่รู้ตัว ดู ลนต 4; กดว 15:22ฯ

b สุภาษิตสั้นๆ ข้อนี้อาจไม่สมบูรณ์ บางคนแก้ไขให้ควบคู่กับข้อ 2 ว่า “เมื่อมีงานยากลำบากมาก ก็มีฝันร้าย และเมื่อพูดมากก็ไร้สาระ” หรือ “เมื่อมีความเพ้อฝันมาก ย่อมไร้สาระ มีแต่คำพูดที่ทำให้ใจวุ่นวาย” แต่การคาดคะเนเหล่านี้ไม่มีสำนวนแปลโบราณใดสนับสนุน

c “แม้กษัตริย์ก็ยังต้องพึ่งผลผลิตของทุ่งนา” เป็นการแปลตามตัวอักษร เราไม่รู้แน่ว่าหมายความว่าอะไร อาจเป็นการกล่าวพาดพิงถึงความอยุติธรรมที่แก้ตัวว่าทำลงไปตามคำสั่งของผู้มีตำแหน่งสูงกว่า แต่ผลก็คือคนยากจนไม่ได้รับผลผลิตจากที่ดินของตน และในที่สุดยังให้ผลร้ายแม้ต่อกษัตริย์ด้วย

d เป็นการล้อเลียนไม่ใช่ต่อผู้ร่ำรวยที่เลว (เหมือนในหนังสือ สภษ) แต่เป็นการล้อเลียนทรัพย์สินเงินทอง ไม่ว่าจะได้มาอย่างถูกต้องหรือไม่ ไม่ว่าจะถูกใช้อย่างดีหรือไม่ การประเมินค่าเช่นนี้เป็นการเตรียมทางไว้สำหรับคำสอนของพระวรสารเรื่องการไม่ติดใจกับทรัพย์สมบัติ (มธ 6:19-21, 24, 25-34) แนวความคิดในเรื่องนี้คือ : เงินทองถูกแบ่งกันไม่ดี (5:9) ถูกใช้อย่างสุรุ่ยสุร่าย (5:10) หามาได้อย่างลำบาก (5:11) ต้องเจ็บปวดเมื่อต้องสูญเสีย (5:12-16) เพราะฉะนั้น จึงต้องใช้เงินทองเหมือนกับที่หามันมาได้ (5:17-19) มีตัวอย่าง 3 เรื่องเกี่ยวกับการนี้ : ทรัพย์สมบัติต้องตกเป็นของผู้อื่น (6:1-2) คนร่ำรวยไม่มีหลุมฝังศพ (6:3-6) ความยากจนเลียนแบบความร่ำรวย (6:7-11) ข้อสรุป (6:12)

e “เขาต้องไปอย่างที่เขามา” แปลตามสำนวนแปลโบราณภาษากรีกและซีเรียค ต้นฉบับภาษาฮีบรูไม่ชัดเจน

f “ผ่านไปในความมืด ความทุกข์” แปลตามต้นฉบับภาษากรีก ต้นฉบับภาษาฮีบรูว่า “เขากินในความมืด ความทุกข์”