V. คำประกาศพระวาจากล่าวโทษนานาชาติa
46 1พระวาจาที่พระยาห์เวห์ตรัสกับประกาศกเยเรมีย์กล่าวโทษชนชาติต่างๆ
คำประกาศพระวาจากล่าวโทษอียิปต์ ความพ่ายแพ้ที่เมืองคารเคมิช
2กล่าวโทษอียิปต์ กล่าวโทษกองทัพของกษัตริย์ฟาโรห์เนโคแห่งอียิปต์ที่เมืองคารเคมิชbริมแม่น้ำยูเฟรติส ซึ่งกษัตริย์เนบูคัดเนสซาร์แห่งบาบิโลนได้พิชิตในปีที่สี่รัชสมัยกษัตริย์เยโฮยาคิมพระโอรสของกษัตริย์โยสิยาห์แห่งยูดาห์ว่า
3“จงเตรียมโล่และดั้ง
จงเดินหน้าเข้าประจัญบาน
4จงผูกอานม้า
พลม้าเอ๋ย จงขึ้นม้าเถิด
จงสวมเกราะศีรษะเข้าประจำที่
จงลับหอกให้คม
จงสวมเสื้อเกราะไว้เถิด
5ทำไมเราจึงเห็นเขาทั้งหลายตกใจกลัว
หันหลังกลับ
บรรดาชายฉกรรจ์ของเขาพ่ายแพ้และรีบหนีไปโดยไม่เหลียวหลัง
ความหวาดกลัวอยู่โดยรอบ
พระยาห์เวห์ตรัส
6คนว่องไวก็ยังหนีไม่พ้น
ชายฉกรรจ์ก็หนีไม่รอด
เขาทั้งหลายสะดุดและล้มลง
ทางทิศเหนือริมแม่น้ำยูเฟรติส
7ใครหนอที่หยิ่งผยองเหมือนแม่น้ำไนล์ที่เอ่อล้น
เหมือนแม่น้ำที่มีน้ำท่วมฝั่ง
8คืออียิปต์ที่เอ่อล้นขึ้นมาอย่างแม่น้ำไนล์
เป็นเหมือนแม่น้ำที่มีน้ำท่วมล้นฝั่ง
พูดว่า ‘ข้าจะเอ่อขึ้น ข้าจะท่วมแผ่นดิน
ข้าจะทำลายเมืองและผู้อาศัยในเมืองนั้น’
9ม้าเอ๋ย บุกเข้าไปเถิด
รถศึกเอ๋ย บุกเข้าโจมตีเถิด
บรรดาชายฉกรรจ์จงออกไป
คือชาวเอธิโอเปีย และชาวพูตผู้ถือโล่
ชาวลูดผู้ถือและโก่งคันธนูc
10วันนั้นเป็นวันขององค์พระผู้เป็นเจ้าพระยาห์เวห์จอมจักรวาล
เป็นวันแห่งการแก้แค้น เพื่อลงโทษบรรดาศัตรู
ดาบจะกินจนอิ่ม
จะดื่มโลหิตจนเมามาย
เป็นการบูชาถวายแด่องค์พระผู้เป็นเจ้าพระยาห์เวห์จอมจักรวาล
ในแผ่นดินทางทิศเหนือริมแม่น้ำยูเฟรติส
11ธิดาพรหมจารีแห่งอียิปต์เอ๋ย
จงขึ้นไปที่แคว้นกิเลอาด ไปหาสมุนไพรกลิ่นหอม
เจ้าใช้ยามากมายแล้ว แต่ก็ไร้ผล
ไม่มีสิ่งใดรักษาเจ้าให้หายได้
12นานาชาติได้ยินถึงความน่าอายของเจ้า
แผ่นดินเต็มด้วยเสียงคร่ำครวญของเจ้า
เพราะชายฉกรรจ์เดินมาชนกัน
ทั้งสองคนก็ล้มลงด้วยกัน”
กองทัพบาบิโลนโจมตีอียิปต์d
13พระยาห์เวห์ตรัสกับประกาศกเยเรมีย์ เมื่อกษัตริย์เนบูคัดเนสซาร์แห่งบาบิโลนทรงยกทัพมาจะโจมตีแผ่นดินอียิปต์ว่า
14“จงประกาศในอียิปต์ จงป่าวร้องที่เมืองมิกดล
จงป่าวร้องที่เมืองเมมฟิสและทาปานเหส
จงพูดว่า ‘จงลุกขึ้นและเตรียมตัว
เพราะดาบกำลังกินทุกอย่างรอบเจ้า’
15ทำไมโคอาปิสจึงหนีไป
ทำไมโคเพศผู้ทรงอานุภาพของเจ้าจึงไม่ยืนมั่นอยู่
เพราะพระยาห์เวห์ทรงผลักเขาให้ล้มลงe
16คนจำนวนมากชนกันและล้มลง
แต่ละคนพูดกันว่า
‘จงลุกขึ้นเถิด เราจงกลับไปหาประชากรของเรา
ไปยังแผ่นดินกำเนิดของเรา
ให้พ้นดาบของผู้ข่มเหงเรา’
17จงเรียกพระนามfกษัตริย์ฟาโรห์แห่งอียิปต์ว่า
‘เสียงอึกทึกที่ปล่อยให้โอกาสผ่านไป’
18กษัตริย์ผู้ทรงพระนามว่าพระยาห์เวห์จอมจักรวาล
ตรัสว่า ‘เรามีชีวิตอยู่แน่ฉันใด
ผู้หนึ่งจะมาเหมือนภูเขาทาบอร์ในหมู่ภูเขา
เหมือนภูเขาคารเมลข้างทะเล’
19ชาวอียิปต์ทั้งหลายเอ๋ย
จงเตรียมสัมภาระเพื่อถูกกวาดต้อนไปเป็นเชลยเถิด
เพราะเมืองเมมฟิสgจะกลายเป็นที่ร้าง
เป็นสิ่งปรักหักพัง ไม่มีผู้อาศัย
20อียิปต์เป็นเหมือนลูกโคเพศเมียสวยงาม
แต่ตัวเหลือบจากทิศเหนือจะมากัดเขา
21แม้ทหารรับจ้างที่อยู่ในหมู่เขา
ก็เป็นเหมือนลูกโคขุน
เขาทั้งหลายหันหลังและหนีไปพร้อมกัน
ไม่มีผู้ใดยืนหยัด
เพราะวันแห่งภัยพิบัติได้มาเหนือเขา
เป็นเวลาแห่งการลงโทษเขา
22อียิปต์เดินไปอย่างเงียบเชียบเหมือนงูที่กำลังเลื้อยh
เมื่อศัตรูยกทัพบุกเข้ามา
ถือขวานเพื่อตัดอียิปต์
เหมือนกับคนที่จะโค่นต้นไม้
23แม้ป่าของอียิปต์จะทึบจนเข้าไปไม่ได้
เขาทั้งหลายก็จะโค่นอียิปต์ลง
พระยาห์เวห์ตรัส
เพราะเขามีจำนวนมากกว่าตั๊กแตนนับไม่ถ้วน
24ธิดาแห่งอียิปต์ได้รับความอับอาย
ถูกมอบไว้ในมือของประชากรจากทิศเหนือ”
25พระยาห์เวห์จอมจักรวาลพระเจ้าแห่งอิสราเอลตรัสว่า “ดูซิ เราจะลงโทษเทพอาโมนของเมืองเธเบสi จะลงโทษกษัตริย์ฟาโรห์แห่งอียิปต์ บรรดาเทพเจ้าและกษัตริย์ทั้งปวงของอียิปต์ ลงโทษทั้งกษัตริย์ฟาโรห์และทุกคนที่วางใจในพระองค์ 26เราจะมอบเขาทั้งหลายไว้ในมือของผู้ที่มุ่งจะเอาชีวิตของเขา ในมือของกษัตริย์เนบูคัดเนสซาร์แห่งบาบิโลนและข้าราชบริพารของพระองค์ แต่ต่อมาอียิปต์จะมีผู้อาศัยเหมือนในอดีต” พระยาห์เวห์ตรัสj
27“ยาโคบผู้รับใช้ของเราเอ๋ย อย่ากลัวเลย
อิสราเอลเอ๋ย อย่าหมดหวังเลยk
เพราะดูซิ เราจะช่วยท่านให้รอดพ้นจากแผ่นดินห่างไกล
จะช่วยทั้งลูกหลานของท่านจากแผ่นดินที่เขาถูกกวาดต้อนไปเป็นเชลยด้วย
ยาโคบจะกลับมาและอยู่อย่างสงบ
จะปลอดภัย ไม่มีผู้ใดรบกวน
28ยาโคบผู้รับใช้ของเราเอ๋ย อย่ากลัวเลย
พระยาห์เวห์ตรัส เพราะเราอยู่กับท่าน
เราจะทำลายล้างนานาชาติ
ที่เราทำให้ท่านต้องกระจัดกระจายไปอยู่ด้วย
แต่เราจะไม่ทำลายล้างท่านทั้งหลาย
เราเพียงแต่จะตีสอนท่านตามสมควร
แต่จะไม่ปล่อยให้ท่านพ้นโทษ”
46 a ต้นฉบับภาษาฮีบรูจัดคำประกาศพระวาจากล่าวโทษนานาชาติไว้ตอนปลายของหนังสือ (บทที่ 46-51) แต่ในต้นฉบับภาษากรีก ข้อความเหล่านี้จัดไว้ในลำดับเหตุการณ์ตามที่เกิดขึ้น และอยู่หลังบทที่ 25 ซึ่งเป็นคำนำที่ดูเหมือนจะถูกขยายความจากเหตุการณ์ที่จะเกิดขึ้นต่อมาในภายหลัง (ดู 25:17 เชิงอรรถ f)
b “เมืองคารเคมิช” ในปัจจุบันคือเมือง Jerablus ของประเทศซีเรีย บนฝั่งแม่น้ำยูเฟรติส ทางตะวันออกเฉียงเหนือของเมือง Aleppo ตั้งอยู่ตรงที่ตื้นข้ามแม่น้ำระหว่างซีเรียและเมโสโปเตเมีย เมืองนี้เป็นสมรภูมิของการรบเมื่อปี 605 ก่อน ค.ศ. ระหว่างฟาโรห์เนโค (609-594 ก่อน ค.ศ.) ซึ่งพยายามจะช่วยกู้จักรวรรดิอัสซีเรียที่กำลังจะล่มสลาย กับกษัตริย์เนบูคัดเนสซาร์ (605-562 ก่อน ค.ศ.) และในการยกทัพครั้งนี้ฟาโรห์เนโคได้ปลงพระชนม์กษัตริย์โยสิยาห์แห่งยูดาห์ที่เมืองเมกิดโด (2 พศด 35:19-25 ดู ยรม 22:10) ชัยชนะของกษัตริย์เนบูคัดเนสซาร์ทำให้พระองค์เป็นผู้ปกครองซีเรียและปาเลสไตน์ (ดู 2 พกษ 24:7 เชิงอรรถ d)
c “ผู้ถือและโก่งคันธนู” บางคนตัดวลี “ผู้ถือ” ออกไป เพราะคิดว่าเป็นการเขียนซ้ำคำในภาษาฮีบรู *** “ชาวเอธิโอเปีย” คือ ชาวคูชในภาษาฮีบรู “ชาวพูต” เป็นชนในแคว้นใกล้กับเอธิโอเปีย อาจเป็น “ชาวโซมาลี” บางคนคิดว่าเป็น “ชาวลีเบีย” ส่วน “ชาวลูด” เป็นชนอัฟริกันเผ่าหนึ่งที่เป็นพันธมิตรกับชาวพูตในข้อความของพระคัมภีร์หลายตอน เช่น อสย 66:19; อสค 27:10; 30:5 เราไม่รู้แน่ว่าเป็นชนเผ่าใด บางคนคิดว่าเป็น “ชาวลีเบีย”
d เยเรมีย์ประกาศพระวาจาตอนนี้หลังจากคำประกาศพระวาจาตอนก่อนหน้านี้ “การโจมตีอียิปต์” ที่กล่าวถึงนี้เกิดขึ้นในปี 568-567 ก่อน ค.ศ. ในรัชสมัยของฟาโรห์อามาซิส (ดู 43:12 เชิงอรรถ d)
e “โคอาปิสจึงหนี” ตามต้นฉบับภาษากรีก ต้นฉบับภาษาฮีบรูว่า “...ถูกคว่ำ” “โคเพศผู้ทรงอานุภาพ” โคอาปิสเป็นโคเพศผู้ที่ชาวอียิปต์คิดว่าเป็นการอวตารของเทพ “ปทาห์” ซึ่งเป็นผู้ปกป้องเมืองเมมฟิส ขณะที่ยังมีชีวิต โคอาปิสนี้ถูกเลี้ยงอยู่ในวิหารแห่งหนึ่ง แต่เมื่อตายแล้ว กลายเป็นเทพโอซีริสอาปิส หรือ โอซาร์อาปี ซึ่งเป็นที่มาของนาม “Serapeum” หรือสุสานที่ฝังศพอาบยาของโคตัวนี้ ซึ่งได้รับชื่อเป็นการประชดประชันว่า “ผู้ทรงอานุภาพ” เพื่อกล่าวโทษรูปเคารพนี้ โดยแท้จริงแล้ว พระเจ้าเที่ยงแท้และทรงอานุภาพเพียงพระองค์เดียวคือ “พระผู้ทรงอานุภาพของยาโคบ” (ดู ปฐก 49:24; สดด 132:2; อสย 1:24; 49:26; 60:16)
f “เรียกพระนาม” ตามต้นฉบับภาษากรีก ต้นฉบับภาษาฮีบรูว่า “เรียกที่นั่น” ฟาโรห์พระองค์นี้คือโฮฟรา ซึ่งทรงทำให้กษัตริย์เศเดคียาห์มีความหวังในปี 588 ก่อน ค.ศ. ว่าจะได้รับความช่วยเหลือจากอียิปต์ ซึ่งก็เป็นเพียงความหวังลมๆ แล้งๆ เพราะอียิปต์ไม่ได้มาช่วยเหลือแต่ประการใด (= “ปล่อยให้โอกาสผ่านไป”) (ดูบทที่ 37)
g “เมืองเมมฟิส” ดู 2:16 เชิงอรรถ h; 44:1
h “อียิปต์เดินไป...เหมือนงูที่กำลังเลื้อย” แปลตามตัวอักษรว่า “เสียงของเขาเดินเหมือนงู”
i “เทพอาโมน” เป็นเทพเจ้าของเมืองเธเบส มีเศียรเป็นแกะ *** “เมืองเธเบส” มีชื่อในภาษาอียิปต์ว่า “โน” (ดู อสค 30:14-16; นฮม 3:8)
j คำประกาศพระวาจาคล้ายๆ กันที่ว่า ชนชาติที่ถูกพระยาห์เวห์ทรงลงโทษจะกลับคืนสภาพเหมือนเดิมอีก (ดู 48:47; 49:6, 39; อสย 19:21ฯ)
k คำประกาศพระวาจาว่าอียิปต์จะกลับคืนสภาพดีอีกในข้อ 26 คล้ายกับคำสัญญาต่ออิสราเอลในข้อ 27-28 ข้อความของ 2 ข้อหลังนี้ซ้ำกับ 30:10-11 แต่ที่ตรงนี้ “ยาโคบ” และ “อิสราเอล” ไม่ได้หมายถึงอาณาจักรเหนือ แต่หมายถึงประชากรของพระยาห์เวห์ทั้งหมด ตามความคิดของหนังสืออิสยาห์ภาคที่สอง (Deutero-Isaiah)
