ภารกิจสุดท้ายของประกาศกเยเรมีย์
44 1พระยาห์เวห์ตรัสกับประกาศกเยเรมีย์ เกี่ยวกับชาวยูดาห์ทุกคนที่อยู่ในแผ่นดินอียิปต์ คือที่เมืองมิกดล เมืองทาปานเหส เมืองเมมฟิสและแคว้นปัทโรสaว่า 2“พระยาห์เวห์จอมจักรวาลพระเจ้าแห่งอิสราเอลตรัสดังนี้ว่า ท่านทั้งหลายได้เห็นหายนะต่างๆ ที่เราส่งมาเหนือกรุงเยรูซาเล็ม และเหนือบรรดาเมืองแห่งยูดาห์แล้ว ดูซิ ทุกวันนี้ เมืองเหล่านี้เป็นเมืองร้าง ไม่มีผู้อาศัย 3เพราะความชั่วซึ่งเขาทำ ยั่วยุเราให้โกรธ โดยเผาเครื่องหอมและรับใช้เทพเจ้าอื่น ซึ่งทั้งเขา ท่านทั้งหลาย และบรรพบุรุษ ไม่รู้จัก 4เราเคยส่งบรรดาประกาศกผู้รับใช้ของเรามาพบท่านครั้งแล้วครั้งเล่า ให้บอกว่า ‘อย่าทำสิ่งน่าสะอิดสะเอียนซึ่งเราเกลียดนี้เลย’ 5แต่เขาไม่ฟัง ไม่เงี่ยหูฟัง ไม่ยอมละทิ้งความชั่วของตน ไม่เลิกเผาเครื่องหอมถวายเทพเจ้าอื่น 6ความขุ่นเคืองและความโกรธของเราจึงตกลงมาเผาผลาญเมืองต่างๆ แห่งยูดาห์ และถนนของกรุงเยรูซาเล็ม ทำให้กลายเป็นสิ่งปรักหักพังและเป็นที่ร้างดังที่เป็นอยู่ทุกวันนี้ 7บัดนี้ พระยาห์เวห์จอมจักรวาลพระเจ้าแห่งอิสราเอลตรัสดังนี้ว่า ‘ทำไมท่านทั้งหลายจึงทำร้ายตนเองอย่างใหญ่หลวง ทำให้ทั้งชายและหญิง เด็กและทารก ถูกทำลายล้างจากหมู่ชาวยูดาห์ จนไม่มีผู้ใดในหมู่ท่านรอดชีวิตเลย 8ทำไมท่านทั้งหลายจึงยั่วยุเราให้โกรธด้วยกิจการของท่าน ไปเผาเครื่องหอมถวายเทพเจ้าอื่นในแผ่นดินอียิปต์ที่ท่านมาพำนักอยู่ จนต้องถูกทำลายล้างและกลายเป็นที่สาปแช่ง เป็นที่เยาะเย้ยในหมู่ชนชาติต่างๆ ของแผ่นดิน 9ท่านทั้งหลายลืมกิจการชั่วของบรรพบุรุษ ของบรรดากษัตริย์แห่งยูดาห์ และของบรรดาเจ้านายb กิจการชั่วของท่านและภรรยา ที่ทุกคนทำในแผ่นดินยูดาห์และตามถนนของกรุงเยรูซาเล็ม 10จนถึงวันนี้ เขาทั้งหลายก็ยังไม่เกรงกลัวหรือสำนึกผิด เขาไม่ปฏิบัติตามธรรมบัญญัติและข้อกำหนดที่เราให้ไว้ต่อหน้าท่านและบรรพบุรุษ’ 11พระยาห์เวห์จอมจักรวาลพระเจ้าแห่งอิสราเอลจึงตรัสดังนี้ ‘ดูซิ เรามุ่งมั่นจะนำหายนะมาสู่ท่าน และจะทำลายล้างยูดาห์ให้สิ้นซาก 12เราจะกำจัดชาวยูดาห์ที่เหลืออยู่และตั้งใจมาที่แผ่นดินอียิปต์เพื่อพำนักอยู่ที่นั่น เขาจะตายในแผ่นดินอียิปต์ จะถูกฆ่าด้วยดาบ และจะตายเพราะการขาดแคลนอาหาร ทุกคนทั้งผู้น้อยและผู้ใหญ่ จะตายด้วยดาบและด้วยการขาดแคลนอาหาร จะกลายเป็นที่สาปแช่ง เป็นที่น่าสยดสยอง เป็นขี้ปากและเป็นที่เยาะเย้ย 13เราจะลงโทษผู้ที่อาศัยอยู่ในแผ่นดินอียิปต์ ดังที่เราได้ใช้ดาบ การขาดแคลนอาหาร และโรคระบาด ลงโทษกรุงเยรูซาเล็ม 14ในหมู่ชาวยูดาห์ที่เหลืออยู่และมาพำนักในแผ่นดินอียิปต์ จะไม่มีผู้ใดหนีเอาชีวิตรอดกลับไปยังแผ่นดินยูดาห์ที่เขาปรารถนาจะกลับไปอาศัยอยู่ เขาจะไม่กลับไปอีก นอกจากผู้ลี้ภัยบางคนเท่านั้น’”
15แล้วชายทุกคนที่รู้ว่าภรรยาของตนได้เผาเครื่องหอมถวายเทพเจ้าอื่น หญิงทุกคนที่ยืนอยู่ที่นั่นเป็นกลุ่มใหญ่ และประชาชนทุกคนที่อาศัยอยู่ในแผ่นดินอียิปต์ที่ปัทโรสตอบเยเรมีย์ว่า 16“เราไม่ต้องการฟังวาจาที่ท่านพูดกับเราในพระนามพระยาห์เวห์ 17แต่เราจะทำทุกอย่างที่เราได้บนไว้ คือเผาเครื่องหอมถวายเทพีราชินีแห่งสวรรค์c และเทเครื่องดื่มถวายแด่พระนาง ดังที่เราเคยทำ ทั้งพวกเราและบรรพบุรุษ บรรดากษัตริย์และเจ้านายของเรา ในหัวเมืองยูดาห์และตามถนนที่กรุงเยรูซาเล็ม เวลานั้น เรามีอาหารอุดมสมบูรณ์ อยู่อย่างเป็นสุข และไม่พบเคราะห์ร้ายเลย 18ตั้งแต่ที่เราเลิกเผาเครื่องหอมถวายเทพีราชินีแห่งสวรรค์ เลิกเทเครื่องดื่มถวายแด่พระนาง เราก็ขาดทุกอย่าง และต้องตายด้วยดาบและการขาดแคลนอาหาร” 19พวกผู้หญิงยังพูดต่อไปว่าd “เมื่อพวกเราเผาเครื่องหอมถวายเทพีราชินีแห่งสวรรค์ และเทเครื่องดื่มถวายแด่พระนาง ท่านคิดว่าเราได้ทำขนมที่มีรูปของพระนาง และเทเครื่องดื่มถวายแด่พระนางโดยที่สามีของเราไม่เห็นชอบด้วยหรือ”
20เยเรมีย์จึงพูดกับประชากรทุกคนทั้งชายและหญิงที่ได้ตอบเขาเช่นนี้ว่า 21“ท่านคิดว่าพระยาห์เวห์ทรงลืมไม่ระลึกถึงเครื่องหอมที่ท่านทั้งหลายเคยเผาถวายในเมืองต่างๆ แห่งยูดาห์และตามถนนในกรุงเยรูซาเล็ม ทั้งท่าน บรรพบุรุษ บรรดากษัตริย์ เจ้านาย และประชากรของแผ่นดินดอกหรือ 22พระยาห์เวห์ทรงอดทนต่อกิจการชั่วและการกระทำน่าสะอิดสะเอียนของท่านต่อไปไม่ได้แล้ว แผ่นดินของท่านจึงกลายเป็นที่ร้าง เป็นที่น่าสยดสยอง และเป็นที่สาปแช่ง ไม่มีผู้คนอาศัย ดังที่เป็นอยู่ทุกวันนี้ 23เพราะท่านทั้งหลายได้เผาเครื่องหอม และได้ทำบาปผิดต่อพระยาห์เวห์ ไม่ปฏิบัติตามธรรมบัญญัติ ข้อกำหนด และกฤษฎีกาของพระองค์ หายนะนี้จึงตกแก่ท่านดังเช่นทุกวันนี้”
24เยเรมีย์ยังพูดกับประชากรทุกคน โดยเฉพาะพวกผู้หญิงว่า “ท่านทั้งหลาย ชาวยูดาห์ที่อยู่ในแผ่นดินอียิปต์เอ๋ย จงฟังพระวาจาของพระยาห์เวห์เถิด 25พระยาห์เวห์จอมจักรวาลพระเจ้าแห่งอิสราเอลตรัสดังนี้ว่า ‘ท่านทั้งหลายและภรรยาได้ยืนยันด้วยปาก และได้ทำด้วยมือ พูดว่า “เราจะแก้บนตามที่ได้บนไว้อย่างแน่นอน เราจะเผาเครื่องหอมถวายเทพีราชินีแห่งสวรรค์ และเทเครื่องดื่มถวายแด่พระนาง” ดีแล้ว จงรักษาคำบนบานและทำตามที่ได้บนบานไว้เถิด’ 26แต่ชนยูดาห์ที่อาศัยอยู่ในแผ่นดินอียิปต์เอ๋ย จงฟังพระวาจาของพระยาห์เวห์เถิด ‘ดูซิ เราได้สาบานโดยอ้างนามยิ่งใหญ่ของเรา พระยาห์เวห์ตรัส ว่าจะไม่มีชาวยูดาห์ผู้ใดทั่วแผ่นดินอียิปต์เรียกนามของเราอีกต่อไปว่า “พระยาห์เวห์ทรงพระชนม์อยู่แน่ฉันใด”e 27ใช่แล้ว เรากำลังเฝ้าดูเขาทั้งหลายเพื่อนำหายนะ ไม่ใช่นำความเจริญรุ่งเรืองมาให้ ชาวยูดาห์ทุกคนในแผ่นดินอียิปต์จะตายด้วยดาบและการขาดแคลนอาหาร จนไม่มีผู้ใดเหลืออยู่เลย 28คนจำนวนน้อยจะหนีพ้นดาบกลับจากแผ่นดินอียิปต์ไปยังแผ่นดินยูดาห์ แล้วชาวยูดาห์ที่รอดชีวิตทั้งหมดซึ่งเคยมาอาศัยอยู่ในแผ่นดินอียิปต์จะรู้ว่า ถ้อยคำของผู้ใดจะเป็นจริง ถ้อยคำของเราหรือถ้อยคำของเขา’”
29“นี่จะเป็นเครื่องหมายสำหรับท่านทั้งหลาย พระยาห์เวห์ตรัส เราจะลงโทษท่านในสถานที่นี้ เพื่อท่านจะได้รู้ว่าถ้อยคำที่เราขู่ไว้ว่าจะลงโทษท่านจะเป็นความจริง 30พระยาห์เวห์ตรัสดังนี้ว่า ดูซิ เราจะมอบกษัตริย์ฟาโรห์โฮฟราfแห่งอียิปต์ไว้ในมือศัตรูของเขา และในมือของผู้ที่มุ่งจะเอาชีวิตของเขา ดังที่เราได้มอบกษัตริย์เศเดคียาห์แห่งยูดาห์ไว้ในมือของกษัตริย์เนบูคัดเนสซาร์แห่งบาบิโลนซึ่งเป็นศัตรูและมุ่งจะเอาชีวิตของเขา”
44 a เมืองมิกดลอยู่ทางตะวันออกของเมืองทาปานเหส (43:7ก) เมืองเมมฟิสยังมีชื่อเรียกอีกว่า “โนฟ” (2:16 เชิงอรรถ h) “ปัทโรส” แปลคำอียิปต์ว่า “แผ่นดินทางทิศใต้” ซึ่งได้แก่อียิปต์สูง คำนำนี้จึงเป็นคำปราศรัยของเยเรมีย์ที่พูดกับชาวยิวนอกดินแดนปาเลสไตน์ทุกคนในอียิปต์ (เกาะเอเลฟันไตน์ เกาะหนึ่งในแม่น้ำไนล์ใต้เมืองอัสสวนในอียิปต์สูง มีชุมชนชาวยิวอาศัยอยู่แล้วตั้งแต่ต้นศตวรรษที่ 6 ก่อน ค.ศ. ดู 2 มคบ 1:1 เชิงอรรถ b)
b “บรรดาเจ้านาย” ตามต้นฉบับภาษากรีก ต้นฉบับภาษาฮีบรูว่า “บรรดามเหสี(ของพระองค์)”
c “เทพีราชินีแห่งสวรรค์” คือเทพีอิชทาร์ (7:18 เชิงอรรถ d) บน “ขนม” ที่ถวายแด่พระนาง (ในข้อ 19) มีรูปเปลือยของพระนางพิมพ์อยู่
d “พวกผู้หญิงยังพูดต่อไปว่า” เป็นวลีที่เสริมเข้ามาเพื่อความเข้าใจ ตามสำนวนแปลโบราณภาษากรีกและซีเรียคบางฉบับ ไม่มีในต้นฉบับดั้งเดิม
e “พระยาห์เวห์ทรงพระชนม์อยู่แน่ฉันใด” เป็นสูตรเมื่อสาบานในพระนามพระยาห์เวห์ ชาวยูดาห์ที่กราบไหว้เทพีอิชทาร์ยังโอ้อวดว่าตนเรียกขานพระนามพระยาห์เวห์ด้วย
f “ฟาโรห์โฮฟรา” ซึ่งทรงพระนามในภาษากรีกว่า “Apries” (589-569 ก่อน ค.ศ.) ทรงครองราชย์ต่อจากฟาโรห์เนโค และต่อมาถูกอามาซิสเจ้านายจากลีเบียปลงพระชนม์ ประกาศกเยเรมีย์ทำนายถึงเหตุการณ์ซึ่งกำลังจะเกิดขึ้นในไม่ช้ามาเป็นเครื่องหมาย (ดู 28:17 เชิงอรรถ d) เป็นการชวนให้คิดถึงคำทำนายถึงเหตุการณ์ที่จะเกิดขึ้นอีก 2 ปีต่อมาหลังจากนั้น คือการบุกรุกของกษัตริย์เนบูคัดเนสซาร์ในปี 568-567 ก่อน ค.ศ. (ดู 43:12 เชิงอรรถ d)