ประกาศกเยเรมีย์ไปที่บ้านช่างปั้นหม้อa
18 1พระยาห์เวห์ตรัสกับเยเรมีย์ดังนี้ว่า 2“จงรีบไปที่บ้านของช่างปั้นหม้อ แล้วเราจะแจ้งถ้อยคำของเราแก่ท่านที่นั่น” 3ข้าพเจ้าจึงลงไปที่บ้านของช่างปั้นหม้อ เห็นเขากำลังทำงานอยู่ที่แป้นหมุนb 4แต่ภาชนะที่เขากำลังใช้ดินเหนียวปั้นอยู่นั้นเสียรูปใช้ไม่ได้ ดังที่อาจเกิดกับดินเหนียวcในมือของช่างปั้นหม้อ เขาจึงใช้ดินเหนียวนั้นปั้นภาชนะอีกใบหนึ่งตามที่เขาคิดว่าเหมาะสม 5แล้วพระยาห์เวห์ตรัสกับข้าพเจ้าว่า 6“พงศ์พันธุ์อิสราเอลเอ๋ย เราจะทำกับท่านอย่างที่ช่างปั้นหม้อคนนี้ทำไม่ได้หรือ พระยาห์เวห์ตรัส ดูซิ พงศ์พันธุ์อิสราเอลเอ๋ย ดินเหนียวอยู่ในมือของช่างปั้นหม้ออย่างไร ท่านทั้งหลายก็อยู่ในมือของเราอย่างนั้น 7บางครั้งเราประกาศว่าจะถอน หัก และทำลายชนชาติหรืออาณาจักรหนึ่ง 8แต่ถ้าชนชาติที่เราได้ขู่ไว้นั้นกลับใจไม่ทำความชั่ว เราก็จะเปลี่ยนใจไม่ลงโทษเขาตามที่เราได้เคยตั้งใจจะทำ 9บางครั้งเราประกาศว่าจะสร้างและปลูกชนชาติหรืออาณาจักรหนึ่ง 10แต่ชนชาตินั้นได้ทำสิ่งที่เราเห็นว่าชั่ว ไม่ยอมฟังเสียงของเรา เราก็จะเปลี่ยนใจไม่ทำดีที่เราเคยตั้งใจจะทำกับเขา 11บัดนี้ ท่านจงไปบอกชาวยูดาห์และผู้อาศัยอยู่ในกรุงเยรูซาเล็มว่า ‘พระยาห์เวห์ตรัสดังนี้ ฟังซิ เรากำลังเตรียมเหตุร้ายให้เกิดแก่ท่าน และกำลังวางแผนไว้ลงโทษท่าน แต่ละคนจงหันกลับจากความประพฤติชั่วของตน จงแก้ไขความประพฤติและการกระทำของท่านทั้งหลายเถิด’ 12แต่เขาทั้งหลายจะพูดว่า ‘เหลวไหล เราจะเดินตามแผนการของเรา แต่ละคนจะปฏิบัติตามใจชอบอย่างที่มุ่งมั่นไว้’”
อิสราเอลละทิ้งพระยาห์เวห์d
13ดังนั้น พระยาห์เวห์ตรัสดังนี้ว่า
“จงไปถามนานาชาติเถิดว่า
ผู้ใดเคยได้ยินเช่นนี้บ้าง
ประชากรอิสราเอลซึ่งเป็นประหนึ่งหญิงพรหมจารี
ได้ทำสิ่งน่าสยดสยอง
14หิมะบนภูเขาเลบานอนจะละลายหายไปจากหน้าผาสูงชันได้หรือ
น้ำบนภูเขาที่ไหลเย็นเป็นลำธารจะแห้งไปได้หรือe
15แต่ประชากรของเราได้ลืมเราแล้ว
เขาทั้งหลายเผากำยานแก่รูปเคารพที่ไร้สาระ
ซึ่งทำให้เขาสะดุดล้มในหนทางของเขาf
ในหนทางที่เขาเคยเดินในอดีต
เพื่อเดินเข้าไปตามทางซอย
ซึ่งเป็นทางที่ยังไม่ได้ปรับให้เรียบ
16ทำให้แผ่นดินของเขาเป็นที่ร้างน่าหวาดกลัวและน่าเยาะเย้ยตลอดไป
ทุกคนที่ผ่านไปก็จะประหลาดใจและสั่นศีรษะ
17เราจะทำให้เขากระจัดกระจายต่อหน้าศัตรูเหมือนลมตะวันออก
เราจะหันหลังให้เขา ไม่ใช่หันหน้าg
ในวันแห่งหายนะของเขา”
แผนปองร้ายประกาศกเยเรมีย์
18บัดนี้ เขาทั้งหลายพูดว่า “มาเถิด เราจงวางแผนปองร้ายประกาศกเยเรมีย์ เพราะว่าธรรมบัญญัติจะไม่สูญหายไปจากบรรดาสมณะ คำปรึกษาย่อมไม่ขาดไปจากบรรดาผู้มีปรีชา และการประกาศพระวาจาไม่ขาดไปจากบรรดาประกาศกh มาเถิด เราจงพูดใส่ร้ายเขา อย่าไปสนใจฟังคำพูดของเขาเลย”
19ข้าแต่พระยาห์เวห์ โปรดทรงสนพระทัยข้าพเจ้า
โปรดทรงฟังเสียงคู่อริของข้าพเจ้าเถิด
20ความชั่วเป็นการตอบแทนความดีหรือ
เขากำลังขุดหลุมไว้ดักข้าพเจ้า
โปรดทรงระลึกว่าข้าพเจ้าเคยยืนเฉพาะพระพักตร์
เพื่อทูลขอความดีให้เขา
เพื่อหันพระพิโรธของพระองค์ไปจากเขา
21ดังนั้น โปรดทรงบันดาลให้บรรดาบุตรของเขาต้องขาดแคลนอาหาร
ต้องถูกฆ่าด้วยดาบ
ให้บรรดาภรรยาต้องสูญเสียบุตรและเป็นม่าย
บรรดาสามีต้องตายด้วยโรคระบาด
บรรดาชายหนุ่มต้องถูกฆ่าด้วยดาบในสงคราม
22ขอให้เสียงร้องขอความช่วยเหลือดังจากบ้านของเขาทั้งหลาย
เมื่อพระองค์ทรงนำกองโจรมาปล้นเขาอย่างฉับพลัน
เพราะเขาทั้งหลายได้ขุดหลุมไว้ดักข้าพเจ้า
และวางบ่วงแร้วดักเท้าของข้าพเจ้า
23บัดนี้ ข้าแต่พระยาห์เวห์ พระองค์ทรงทราบแผนร้ายทั้งหมดของเขาที่จะฆ่าข้าพเจ้า
โปรดอย่าทรงอภัยความผิดของเขา
อย่าทรงลบล้างบาปของเขาจากพระพักตร์พระองค์
ขอให้เขาสะดุดล้มเฉพาะพระพักตร์
โปรดทรงกระทำกับเขาขณะที่ยังทรงพระพิโรธเถิด
18 a การกระทำที่เป็นอุปมานี้เกิดขึ้นก่อนปี 598 ก่อน ค.ศ. เนื่องจากหายนะยิ่งใหญ่ยังไม่เกิดขึ้น (ดูข้อ 12) การกระทำที่เป็นสัญลักษณ์มักจะควบคู่ไปกับการเทศน์สอนของบรรดาประกาศกในสมัยแรกๆ เช่น การกระทำของซามูเอลใน 1 ซมอ 15:27-28, การกระทำของประกาศกอาคิยาห์ใน 1 พกษ 11:29-39 และของเศเดคียาห์ประกาศกเทียมใน 1 พกษ 22:11-12 การกระทำเช่นนี้ไม่เป็นเพียงการแสดงคำประกาศพระวาจาให้ออกมาเป็นกิจการ แต่เป็นการแสดงให้เห็นเหตุการณ์ที่ประกาศกได้ขู่หรือสัญญาไว้ล่วงหน้า เพื่อให้เห็นว่าเหตุการณ์ดังกล่าวจะเกิดขึ้นอย่างหลีกเลี่ยงไม่พ้น เหมือนกับกิจการที่ทำไปแล้วจะเปลี่ยนแปลงเป็นอย่างอื่นไม่ได้ สถานการณ์เช่นเดียวกันยังเกิดขึ้นกับประกาศก “ที่มีคำสอนบันทึกไว้” ด้วย พันธกิจของประกาศกโฮเชยาทั้งหมดแยกไม่ออกจากการกระทำของเขาที่เป็นสัญลักษณ์ ซึ่งก็เป็นชีวิตส่วนตัวของเขาด้วย (ฮชย 1-3) ในหนังสือประกาศกอิสยาห์ เราพบกิจการที่เป็นสัญลักษณ์บ่อยน้อยกว่า แต่ให้ดูบทที่ 20 และนามสัญลักษณ์ซึ่งประกาศกตั้งให้บุตรของตนใน อสย 7:3 (ดู 10:21); 8:1-4, 18 (ดู อสย 1:26 เชิงอรรถ n) ประกาศกเยเรมีย์ทำและอธิบายความหมายของกิจการที่เป็นสัญลักษณ์หลายครั้ง เช่นเรื่องต้นอัลมอนด์และหม้อ (1:11-14) เรื่องผ้าคาดสะเอวที่เอาไปซ่อนที่แม่น้ำยูเฟรติส (13:1-11) แม้ว่าเรื่องนี้อาจเกิดขึ้นเพียงในนิมิตเท่านั้น เรื่องช่างปั้นหม้อ (18:1-12) ไหน้ำ (บทที่ 19) ผลมะเดื่อเทศ (บทที่ 24) แอก (บทที่ 27-28) การซื้อทุ่งนา (บทที่ 32) เรายังอาจพูดได้อีกว่าชีวิตของประกาศกเองก็เป็นสัญลักษณ์ (16:1-8) และความทุกข์ทรมานของเขา (แม้ว่าเขาไม่สู้จะเน้นเรื่องนี้มากนัก) ก็เป็นการบอกล่วงหน้าว่าเขาคือชนชาติอิสราเอลที่กำลังจะต้องรับทุกข์ทรมาน และทำให้เขาเป็นภาพล่วงหน้าของ “ผู้รับใช้ที่ต้องทนทุกข์ทรมาน” (ดู อสย 42:1 เชิงอรรถ a) ต่อมาภายหลัง ประกาศกเอเสเคียลก็จะทำกิจการที่เป็นสัญลักษณ์จำนวนมากกว่าอีก เช่นเรื่องก้อนอิฐ (= เมืองที่ถูกล้อม ใน อสค 4:1-3) เรื่องการปันส่วนอาหาร (4:9-19) เรื่องตัดผม (บทที่ 5) เรื่องการทำท่าคนถูกจับเป็นเชลยไปในแดนเนรเทศ (12:1-20) เรื่องหม้อ (24:3-14) เรื่องกิ่งไม้สองกิ่ง (37:15-28) เอเสเคียลยังหมือนกับโฮเชยาด้วยในการอธิบายประสบการณ์ส่วนตัวเป็นสัญลักษณ์ เช่น เรื่องการป่วยของตน (4:4-8) ความตายของภรรยา (24:15-24) การเป็นใบ้และหายจากเป็นใบ้ (24:27; 33:22) สัญลักษณ์แบบนี้ยังพบได้อีกในพันธสัญญาใหม่ด้วย ดูเรื่องต้นมะเดื่อเทศที่พระเยซูเจ้าทรงสาปแช่ง (มธ 21:18-19//) และการพยากรณ์ของอากาบัส (กจ 21:10-14)
b “ที่แป้นหมุน” แปลตามตัวอักษรว่า “ที่ล้อสองล้อ” “แป้นหมุน” นี้ประกอบด้วยจานกลมสองจานติดอยู่กับเดือยตั้งที่ช่างปั้นหม้อใช้เท้าถีบให้หมุน เพื่อขึ้นรูปภาชนะที่ต้องการปั้น
c “ดังที่อาจเกิดขึ้นกับดินเหนียว” (kahomer) ตามต้นฉบับคัดลอกบางฉบับ ต้นฉบับภาษาฮีบรู (MT) ว่า “ด้วยดินเหนียว” (bahomer)
d เพื่อให้เป็นเหมือนกับคำอธิบายข้อความใน 18:12 ผู้เรียบเรียงได้แทรกข้อความตอนนี้ ซึ่งมีลักษณะเฉพาะของการเทศน์สอนสมัยแรกๆ ของประกาศกเยเรมีย์ (เทียบ 2:10-32) แต่ก็เหมาะกับสถานการณ์ในรัชสมัยของกษัตริย์เยโฮยาคิม เมื่อประชาชนกลับมากราบไหว้รูปเคารพอีก (หลังการปฏิรูปทางศาสนาในรัชสมัยของกษัตริย์โยสิยาห์)
e “แห้งไป” แปลโดยคาดคะเน ต้นฉบับภาษาฮีบรูว่า “ถูกถอนไป” ตัวบททั้งหมดของข้อนี้ไม่ชัดเจน จึงมีผู้เสนอแนะให้แก้ไขกันเป็นหลายแบบ
f หมายความว่า ผู้นำของประชาชนได้นำพวกเขาให้หลงทางไป หรือถ้าจะอ่านตามต้นฉบับภาษากรีก ก็จะได้ความว่า “เขา(ประชาชน)สะดุดล้ม”
g “เราจะหันหลังให้เขา ไม่ใช่หันหน้า” แปลตามตัวอักษรตามสำนวนแปลโบราณต่างๆ ว่า “เราจะให้เขาเห็นหลัง ไม่ใช่เห็นหน้า” ต้นฉบับภาษาฮีบรูว่า “เราจะเห็นเขา...”
h “สมณะ ผู้มีปรีชา และประกาศก” หมายถึงผู้นำทางจิตใจทั้งสามกลุ่มของประชากรอิสราเอล ภารกิจของผู้นำทางจิตใจเหล่านี้จะคงดำเนินต่อไป ไม่มีอะไรเลวลง แม้เมื่อ(เยเรมีย์)ผู้ก่อความวุ่นวายคนนี้จะไม่อยู่แล้วก็ตาม