จ. บทประพันธ์กล่าวถึงอิสราเอลและยูดาห์

กล่าวโทษกรุงสะมาเรีย^a

28 ¹วิบัติจงเกิดแก่มงกุฎดอกไม้ที่สง่างาม

ของบรรดาผู้นำขี้เมาแห่งเอฟราอิม

วิบัติจงเกิดแก่ดอกไม้งดงามรุ่งเรืองของเขาที่กำลังร่วงโรย

ซึ่งอยู่บนยอดเนินเหนือหุบเขาอุดมสมบูรณ์

วิบัติจงเกิดแก่ผู้ที่เมาเหล้าองุ่น

²ดูซิ องค์พระผู้เป็นเจ้าทรงมีผู้หนึ่ง

ที่แข็งแรงและทรงอำนาจ

เหมือนพายุลูกเห็บ เหมือนพายุหมุนที่ทำลาย

เหมือนพายุฝนหนักทำให้เกิดน้ำท่วม

เขาจะขว้างทุกอย่างลงที่พื้นดินด้วยความรุนแรง

³เขาจะเหยียบมงกุฎดอกไม้

ของผู้นำขี้เมาแห่งเอฟราอิมอยู่ใต้เท้า

⁴ดอกไม้งดงามรุ่งเรืองของเอฟราอิมที่กำลังร่วงโรย

ซึ่งอยู่บนยอดเนินเหนือหุบเขาอุดมสมบูรณ์

จะเป็นเหมือนผลมะเดื่อเทศรุ่นแรกที่สุกก่อนฤดูร้อน

ผู้ใดเห็นเข้าก็จะหยิบมากินทันที

⁵วันนั้น^b พระยาห์เวห์จอมจักรวาลจะทรงเป็นมงกุฎรุ่งโรจน์

จะทรงเป็นเครื่องประดับศีรษะงดงาม

สำหรับผู้ที่รอดชีวิตในประชากรของพระองค์

⁶พระองค์จะทรงดลใจผู้นั่งบนบัลลังก์พิพากษา

ให้ตัดสินอย่างยุติธรรม

จะประทานกำลังแก่ผู้ผลักไสศัตรู

ที่เข้าโจมตีประตูเมืองให้ถอยกลับไป

กล่าวโทษประกาศกเทียม^c

          ⁷ยังมีผู้เดินโซเซเพราะเมาเหล้าองุ่น

                    และเดินหลงทางเพราะสุราเมรัย

          คือสมณะและประกาศก

ที่เดินโซเซเพราะสุราเมรัย

เขาทั้งหลายดื่มเหล้าองุ่นจนมึนเมา

เขาหลงทางเพราะสุราเมรัย

เดินโซเซเมื่อเห็นนิมิต

โอนเอนเมื่อให้คำพิพากษา

⁸ทุกโต๊ะเต็มไปด้วยอาเจียน

ไม่มีที่ใดที่ไม่สกปรก

⁹เขาพูดว่า

“อิสยาห์คนนี้คิดจะสอนความรู้แก่ผู้ใด

เขาจะแจ้งข่าวแก่ผู้ใด

ให้แก่คนที่เพิ่งหย่านม

ให้แก่ทารกจากอกแม่หรือ

¹⁰เขาสอนพยางค์ต่อพยางค์

คำต่อคำ ประโยคต่อประโยค

ที่นั่นนิด ที่นี่หน่อย”^d

¹¹แต่พระเจ้าจะทรงใช้ปากที่ติดอ่าง

และพูดภาษาต่างด้าว

ตรัสกับประชากรชาตินี้

¹²พระองค์ทรงเคยตรัสกับเขาว่า

“นี่คือการพักผ่อน

จงให้คนเหน็ดเหนื่อยได้พักผ่อนเถิด

และนี่คือการพักผ่อน”

แต่เขาทั้งหลายไม่ยอมฟัง

¹³ดังนั้น พระยาห์เวห์จะทรงสอนเขาว่า

“พยางค์ต่อพยางค์

คำต่อคำ ประโยคต่อประโยค

ที่นั่นนิด ที่นี่หน่อย”

เพื่อเมื่อเขาเดิน เขาจะหงายหลังล้มลง

และแขนขาจะหัก

จะติดกับดัก และจะถูกจับเป็นเชลย

กล่าวโทษที่ปรึกษา

            ¹⁴ท่านทั้งหลายที่เป็นคนชอบเยาะเย้ยเอ๋ย

จงฟังพระวาจาของพระยาห์เวห์เถิด

ท่านผู้ปกครองประชากรนี้ที่กรุงเยรูซาเล็ม

¹⁵ท่านพูดว่า “พวกเราได้ทำพันธสัญญาไว้กับความตาย

ได้ทำข้อตกลงไว้กับแดนมรณะ^e

เมื่อภัยพิบัติจะมาเหมือนน้ำท่วม ก็จะไม่มาถึงเรา

เพราะเราใช้การมุสาเป็นที่ลี้ภัย

ใช้ความเท็จเป็นที่กำบัง”

¹⁶ดังนั้น พระยาห์เวห์องค์พระผู้เป็นเจ้าตรัสดังนี้ว่า^f

“ดูซิ เราวางศิลาไว้บนเนินศิโยน

เป็นศิลาที่เลือกสรร

เป็นศิลาหัวมุมประเสริฐ

เป็นรากฐานมั่นคง

ผู้ที่วางใจในศิลานี้จะไม่สะดุดล้ม

¹⁷เราจะทำให้ความยุติธรรมเป็นมาตรฐาน

ทำให้ความชอบธรรมเป็นสายดิ่ง”

ลูกเห็บจะกวาดการมุสาซึ่งเป็นที่ลี้ภัย

และน้ำจะท่วมที่กำบัง

¹⁸พันธสัญญาที่ท่านทั้งหลายทำไว้กับความตายจะเป็นโมฆะ^g

ข้อตกลงที่ท่านทำไว้กับแดนมรณะจะไม่คงอยู่

เมื่อภัยพิบัติจะมาเหมือนน้ำท่วม

ท่านก็จะถูกภัยพิบัติเหยียบย่ำ

¹⁹ทุกครั้งที่ภัยพิบัติจะมา ท่านก็จะประสบภัยพิบัตินั้น

ภัยพิบัตินั้นจะมาถึงทุกเช้า

ทุกวันและทุกคืน

ความหวาดกลัวเท่านั้นจะทำให้ท่านเข้าใจสิ่งที่ท่านได้ยิน

²⁰ที่นอนจะสั้นเกินกว่าที่คนหนึ่งจะเหยียดตัวอยู่บนนั้น

ผ้าห่มก็จะแคบไม่พอคลุมตัว^h

²¹เพราะพระยาห์เวห์จะทรงลุกขึ้นเหมือนที่เคยทรงทำบนภูเขาเปริซิม

จะทรงพระพิโรธเหมือนในหุบเขากิเบโอน

เพื่อทรงทำพระราชกิจของพระองค์ให้เป็นพระราชกิจที่ลึกลับ

เพื่อทรงทำงานของพระองค์ให้เป็นงานซึ่งไม่เคยมีมาก่อน

²²ดังนั้น ท่านทั้งหลายอย่าเป็นคนชอบเยาะเย้ย

มิฉะนั้นพันธนาการของท่านจะแน่นยิ่งขึ้น

เพราะข้าพเจ้าได้ยินกฤษฎีกา

กำหนดการทำลายทั่วแผ่นดิน

จากพระยาห์เวห์จอมจักรวาลแล้ว

เรื่องอุปมาⁱ

            ²³จงเงี่ยหู และฟังเสียงของข้าพเจ้าเถิด

                    จงตั้งใจฟังคำพูดของข้าพเจ้า

          ²⁴ชาวนาย่อมไม่ไถนาทุกวันเพื่อจะหว่านข้าว

ย่อมไม่เบิกดินและคราดดินทุกวัน

²⁵เมื่อเขาเกลี่ยผิวดินแล้ว

เขาย่อมหว่านเทียนแดงและยี่หร่า

หว่านข้าวสาลีเป็นแถว หว่านข้าวบาร์เลย์^jในที่เหมาะสม

และหว่านธัญพืชอื่นๆ ไว้เป็นขอบ

²⁶เพราะพระเจ้าทรงสอนเขาให้ทำเช่นนี้

พระเจ้าของเขาทรงสั่งสอน

²⁷เขาไม่ใช้เลื่อนนวดข้าว^kนวดเทียนแดง

และไม่ใช้ล้อเกวียนกลิ้งทับยี่หร่า

แต่ใช้ท่อนไม้ตีเทียนแดง

ใช้ไม้ตียี่หร่าให้หลุดออก

²⁸ผู้นวดข้าวสาลีทำขนมปังย่อมไม่บดข้าวจนเป็นแป้ง

เขานำล้อเกวียนเทียมม้ามานวดข้าวนั้น

แต่ไม่บดจนเป็นแป้ง

²⁹ทั้งหมดนี้เป็นของประทานจากพระยาห์เวห์จอมจักรวาล

คำแนะนำของพระองค์น่าอัศจรรย์

ทำให้เกิดผลสำเร็จยิ่งใหญ่

28 a ประกาศกอิสยาห์น่าจะกล่าวคำประกาศพระวาจานี้ไม่นานก่อนที่กรุงสะมาเรียจะถูกทำลายในปี 721 ก่อน ค.ศ. กรุงสะมาเรียซึ่งตั้งอยู่บนเนินเขา เปรียบได้กับมงกุฎดอกไม้อย่างที่ในสมัยโบราณบรรดาแขกรับเชิญในงานเลี้ยงมักจะสวมบนศีรษะ ประกาศกอื่นๆ (ฮชย 7:5-7; อมส 3:9, 15 ฯลฯ) ยังกล่าวพาดพิงถึงความร่ำรวยและความประพฤติเหลวแหลกของชาวสะมาเรียด้วย

^b ตรงข้ามกับมงกุฎที่ร่วงโรยของกรุงสะมาเรีย ข้อ 5-6 จะกล่าวถึงความรุ่งโรจน์ที่พระยาห์เวห์จะทรงเป็นสำหรับประชากรส่วนที่เหลือของพระองค์ การกล่าวถึง “ผู้รอดชีวิต” (ramnant) ชวนให้คิดว่าข้อความนี้เขียนขึ้นในภายหลัง (ดู 4:3 เชิงอรรถ c) การใช้ภาพเปรียบเทียบเหมือนๆ กันอาจเป็นเหตุผลให้ข้อความตอนนี้ถูกจัดวางไว้ถัดจากคำประกาศพระวาจาในข้อก่อนหน้านี้

^c คำประกาศพระวาจาในข้อ 7-22 แต่งขึ้นไม่นานก่อนที่กษัตริย์เซนนาเคริบจะทรงยกทัพมาจู่โจมยูดาห์ในปี 701 ก่อน ค.ศ. เมื่อกษัตริย์เฮเซคียาห์ทรงคิดจะเข้าร่วมเป็นพันธมิตรกับต่างชาติเพื่อต่อต้านอำนาจของอัสซีเรีย คำประกาศพระวาจาบทแรกเป็นการกล่าวโทษผู้ที่ร่วมงานเลี้ยงทางศาสนาในพระวิหาร ซึ่งคิดว่าคำพูดของประกาศกอิสยาห์เป็นเหมือนคำพูดของเด็กหัดพูด ในไม่ช้าเขาจะพบว่าภาษาของทหารชาวอัสซีเรียที่พระยาห์เวห์จะทรงปล่อยให้เขาได้ยินนั้นก็จะเข้าใจได้ยากไม่น้อยกว่าเลย

^d “พยางค์ต่อพยางค์...ที่นั่นนิด ที่นี่หน่อย” เป็นการเลียนเสียงเด็กหัดพูดภาษาฮีบรูเป็นคำๆ “sav lasav, sav lasav, kav lakav, kav lakav, zeer sham, zeer sham” ซึ่งแปลตามตัวอักษรได้ว่า “คำสั่งต่อคำสั่ง คำสั่งต่อคำสั่ง กฎต่อกฎ กฎต่อกฎ นิดหน่อยที่นี่ นิดหน่อยที่นั่น” บางคนไม่แปลข้อความนี้ เพราะเป็นการเลียนเสียงเด็กหัดพูดเท่านั้น

^e การเข้าร่วมเป็นพันธมิตรเพื่อต่อต้านอำนาจของอัสซีเรียที่ผู้ปกครองชนชาติต่างๆ เสนอแนะ จะกลายเป็นการร่วมชะตากรรมกับความตายและแดนมรณะ

^f ข้อ 16-17ก เป็นคำประกาศพระวาจาสั้นๆ ที่ขัดจังหวะของบทประพันธ์นี้ พระผู้สร้างกรุงเยรูซาเล็มขึ้นใหม่จะทรงวางความยุติธรรมและความชอบธรรมเป็นรากฐาน ซึ่งอาจจะมีนามจารึกไว้ด้วยว่า “ไม่มีผู้ใดที่วางใจในศิลานี้จะสะดุดล้ม” เทียบ ชื่อที่เป็นสัญลักษณ์ เช่น “นครแห่งความชอบธรรม” “เมืองที่ซื่อสัตย์” ใน 1:26

^g “เป็นโมฆะ” แปลตามสำนวนแปลโบราณภาษาอาราเมอิก (Targum) ต้นฉบับภาษาฮีบรูว่า “ถูกปิดไว้”

^h ดูเหมือนว่าประกาศกกำลังอ้างถึงคำพังเพยซึ่งคนทั่วไปรู้จักดี

ⁱ ความเฉลียวฉลาดของกสิกรที่ปลูกและเก็บพืชผลแต่ละชนิดด้วยวิธีการแตกต่างกัน นับเป็นวิธีการที่พระยาห์เวห์ทรงสำแดงพระปรีชาญาณแก่ประชากรของพระองค์ในแบบต่างๆ

^j หลังจากคำ “ข้าวบาร์เลย์” ต้นฉบับภาษาฮีบรูเพิ่มคำอีกคำหนึ่งที่เราไม่รู้จัก อาจเป็นชื่อธัญพืชอีกชนิดหนึ่งก็ได้

^k “เลื่อนนวดข้าว” เป็นเลื่อนที่มีล้อหรือหินคมใช้นวดให้เมล็ดข้าวหลุดจากรวงข้าว