“ถ้าท่านทั้งหลายยึดมั่นในวาจาของเรา ท่านก็เป็นศิษย์ของเราอย่างแท้จริง" (ยน. 8:31)

อุปมานิทัศน์เรื่องประวัติของกรุงเยรูซาเล็มa

     16. 1พระยาห์เวห์ตรัสกับข้าพเจ้าอีกว่า 2“บุตรแห่งมนุษย์เอ๋ย จงบอกให้กรุงเยรูซาเล็มรู้ถึงการกระทำน่าสะอิดสะเอียนของตน 3จงบอกว่า พระยาห์เวห์องค์พระผู้เป็นเจ้าตรัสแก่กรุงเยรูซาเล็มดังนี้ ‘กำพืดและต้นกำเนิดของเจ้ามาจากแผ่นดินของชาวคานาอัน พ่อของเจ้าเป็นชาวอาโมไรต์ แม่ของเจ้าเป็นชาวฮิตไทต์ 4ต้นกำเนิดของเจ้า เมื่อเจ้าคลอดออกมานั้น ไม่มีผู้ใดตัดสายสะดือ ไม่มีผู้ใดใช้น้ำชำระล้างเจ้า ไม่มีผู้ใดใช้เกลือทาตัว หรือเอาผ้าอ้อมพันเจ้าไว้ 5ไม่มีผู้ใดมองเจ้าด้วยความสงสารเพื่อเมตตาทำสิ่งเหล่านี้ให้เจ้า เจ้าถูกทิ้งอยู่บนพื้นทุ่งนาเหมือนสิ่งสกปรกน่ารังเกียจในวันที่เจ้าเกิดมา

          6เราผ่านมาก็เห็นเจ้าเปื้อนเลือดทั้งตัว ดิ้นอยู่ เราจึงพูดกับเจ้าที่เปื้อนเลือดว่า “จงมีชีวิตเถิด”b 7และเราทำให้เจ้าเติบโตขึ้นเหมือนหญ้าในทุ่ง เจ้าก็เจริญเติบโตขึ้นจนเป็นสาวเต็มตัวc ถันของเจ้าก่อรูปขึ้นและขนก็งอก แต่เจ้าก็ยังเปลือยอยู่ ไม่มีเสื้อผ้า

          8เราผ่านมาอีกครั้งหนึ่ง ก็เห็นว่าเจ้าถึงอายุรู้จักรักแล้ว เราจึงกางเสื้อคลุมของเราคลุมเจ้าไว้เพื่อปกคลุมความเปลือยของเจ้า เราสาบานกับเจ้าและทำพันธสัญญากับเจ้า - พระยาห์เวห์องค์พระผู้เป็นเจ้าตรัส – และเจ้าก็เป็นของเรา 9เราใช้น้ำล้างเจ้า ชำระเลือดออกไปจากเจ้า และใช้น้ำมันเจิมเจ้า 10เราให้เจ้าแต่งตัวสวมเสื้อผ้าปักลวดลาย ให้เจ้าสวมรองเท้าหนังอย่างดี ให้ผ้าป่านคลุมศีรษะ ให้ผ้าไหมคลุมตัว 11เราให้เครื่องเพชรพลอยประดับตัวเจ้า สวมกำไลที่ข้อมือและสวมสร้อยคอให้เจ้า 12เราให้เจ้าใส่แหวนจมูก ใส่ตุ้มหู และสวมมงกุฎบนศีรษะ 13เจ้ามีทองคำและเงินประดับตัว รวมทั้งเสื้อผ้าป่านเนื้อละเอียด ผ้าไหมและผ้าปักลวดลาย เจ้ากินแป้งเนื้อละเอียด น้ำผึ้งและน้ำมันมะกอกเทศเป็นอาหาร เจ้างดงามมาก เหมาะที่จะเป็นราชินี 14ชื่อเสียงความงามของเจ้าเลื่องลือไปในหมู่นานาชาติ เพราะเจ้างามอย่างไร้ตำหนิจากความสง่างามที่เราให้เจ้า – พระยาห์เวห์องค์พระผู้เป็นเจ้าตรัส

          15แต่เจ้าหลงในความงามของตนและใช้ชื่อเสียงของเจ้าเพื่อเล่นชู้ มอบร่างกายแก่ทุกคนที่ผ่านมาd 16เจ้านำเสื้อผ้ามาประดับสักการสถานบนที่สูงอย่างหรูหราe แล้วก็เล่นชู้fอยู่ที่นั่น 17เจ้ายังนำเครื่องเพชรพลอยงดงามทำด้วยทองคำและเงินที่เราให้เจ้า มาทำเป็นรูปของชายที่เจ้าเล่นชู้ด้วย 18เจ้านำเสื้อผ้าที่ปักลวดลายไปห่มรูปเหล่านั้น ถวายน้ำมันมะกอกเทศและเครื่องหอมของเราไว้หน้ารูปเหล่านั้น 19อาหารที่เราให้เจ้า แป้งเนื้อละเอียด น้ำมันมะกอกเทศและน้ำผึ้งที่เราให้เจ้ากิน เจ้าก็นำมาถวายแก่รูปนั้นเป็นเครื่องบูชาที่มีกลิ่นหอม – พระยาห์เวห์องค์พระผู้เป็นเจ้าตรัส

          20ยิ่งกว่านั้น เจ้านำบุตรชายบุตรหญิงซึ่งเจ้าได้ให้กำเนิดเพื่อเรามาถวายเป็นอาหารบูชารูปเคารพ การเล่นชู้ของเจ้าเป็นเรื่องเล็กน้อยอยู่หรือ 21เจ้าฆ่าลูกๆของเราเผาไฟถวายแก่รูปเคารพเหล่านั้น 22ขณะที่เจ้าทำสิ่งน่าสะอิดสะเอียนและการเล่นชู้ทั้งหมดนี้ เจ้าไม่ระลึกถึงวันที่เจ้ายังเป็นเด็ก เมื่อเจ้าดิ้นเปลือยเปล่าและเปื้อนเลือดทั้งตัว

          23บัดนี้ เมื่อเจ้าทำความชั่วทั้งหมดนี้แล้ว วิบัติ วิบัติจงเกิดแก่เจ้า – พระยาห์เวห์องค์พระผู้เป็นเจ้าตรัส – 24เจ้าได้สร้างสักการสถานสำหรับตนไว้บนที่สูงตามลานเมืองทุกแห่ง 25ตามทางแยกทุกแห่งเจ้าสร้างที่สูงสำหรับตน ทำให้ความงามของเจ้าน่าสะอิดสะเอียน ทอดร่างของเจ้าแก่ทุกคนที่ผ่านมา และเล่นชู้มากยิ่งขึ้น 26เจ้าเล่นชู้กับชาวอียิปต์เพื่อนบ้านของเจ้าที่มักมากในกาม เล่นชู้มากขึ้นทำให้เรากริ้ว 27ดูซิ เราเหยียดมือออกต่อสู้กับเจ้าและลดส่วนอาหารของเจ้า มอบเจ้าไว้ในอำนาจของศัตรูของเจ้า คือแก่ธิดาของชาวฟีลิสเตียg ซึ่งละอายเมื่อเห็นความประพฤติน่ารังเกียจของเจ้า 28เจ้ายังเล่นชู้กับชาวอัสซีเรียด้วย เพราะเจ้าไม่รู้จักอิ่ม ใช่แล้ว เจ้าเล่นชู้กับเขา แต่ก็ยังไม่อิ่มh 29เจ้ายังเล่นชู้เพิ่มขึ้นในแคว้นเคลเดียแผ่นดินของพ่อค้า ถึงกระนั้นเจ้าก็ยังไม่อิ่ม

          30ใจiของเจ้าช่างเลวจริงๆ – พระยาห์เวห์องค์พระผู้เป็นเจ้าตรัส – เจ้าทำสิ่งเหล่านี้ทั้งหมดเหมือนหญิงแพศยาหน้าด้าน 31เจ้าสร้างjสักการสถานบนที่สูงไว้ตามทางแยกทุกแห่ง และสร้างสักการสถานที่สูงไว้ตามลานเมือง แต่เจ้าไม่ทำเหมือนหญิงแพศยาเพราะเจ้าไม่ยอมรับค่าจ้าง 32เจ้าเป็นเหมือนภรรยานอกใจที่รับรองแขกแปลกหน้า แทนที่จะรับรองสามี 33หญิงแพศยาทุกคนย่อมรับค่าจ้าง แต่เจ้ากับให้ค่าจ้างแก่ชู้รักทุกคนของเจ้า ให้สินบนชักชวนเขามาจากทุกแห่ง เพื่อมาเล่นชู้กับเจ้า 34เมื่อเจ้าเล่นชู้ เจ้าจึงทำตรงข้ามกับหญิงอื่น ไม่มีใครวิ่งมาหาเจ้าเพื่อเล่นชู้ด้วย เจ้ากลับให้ค่าจ้างแก่เขา แต่ไม่ได้รับค่าจ้างจากเขา เจ้าจึงแตกต่างกับหญิงแพศยาทั่วไป

          35บัดนี้ หญิงแพศยาเอ๋ย จงฟังพระวาจาของพระยาห์เวห์เถิด  36พระยาห์เวห์องค์พระผู้เป็นเจ้าตรัสดังนี้ เจ้าล้างผลาญทรัพย์สมบัติk ยอมเปลือยกายเล่นชู้กับคนรักและรูปเคารพน่าสะอิดสะเอียนทั้งหลาย และถวายเลือดlของลูกๆของเจ้าแก่รูปเคารพเหล่านั้น 37บัดนี้ จากทุกแห่ง เราจะรวบรวมคนรักทุกคนของเจ้าที่เจ้าให้ความสุขแก่เขา ทุกคนที่เจ้ารักและทุกคนที่เจ้าเกลียด ใช่แล้ว เราจะรวบรวมเขาจากทุกแห่งมาต่อสู้กับเจ้า เราจะเปลื้องเสื้อผ้าของเจ้าให้เปลือยต่อหน้าเขา เขาจะได้เห็นความเปลือยเปล่าทั้งตัวของเจ้า 38เราจะตัดสินลงโทษเจ้า เป็นโทษเดียวกับที่หญิงเล่นชู้และฆาตกรต้องได้รับ เราจะลงโทษประหารชีวิตเจ้าด้วยความกริ้วmและความหวงแหน 39เราจะมอบเจ้าไว้ในมือของผู้เคยเล่นชู้กับเจ้า เขาจะทำลายสักการสถานบนที่สูงของเจ้า จะเปลื้องเสื้อผ้าและหยิบฉวยเครื่องประดับงดงามของเจ้า ปล่อยให้เจ้าเปลือยเปล่าไม่มีเสื้อผ้า 40แล้วเขาเหล่านั้นจะเรียกประชาชนมาชุมนุมกันต่อสู้กับเจ้า เขาจะขว้างก้อนหินใส่เจ้า และจะใช้ดาบฟันเจ้า 41เขาจะจุดไฟเผาบ้านเรือนของเจ้าและลงโทษเจ้าต่อหน้าผู้หญิงจำนวนมาก เราจะทำให้เจ้าเลิกเล่นชู้ และเจ้าจะไม่ให้ค่าจ้างแก่คนรักของเจ้าอีกต่อไป 42เมื่อเราจะระบายความกริ้วของเราใส่เจ้า เราจะไม่หวงเจ้าไว้อีกต่อไป เราจะสงบลง และไม่กริ้วอีก 43เพราะเจ้าไม่ได้ระลึกถึงเวลาเมื่อเจ้ายังเป็นสาว แล้วยังได้ทำสิ่งเหล่านี้ทั้งหมดยั่วยุเราให้โกรธ บัดนี้ เราจะทำให้การกระทำของเจ้าตกเหนือศีรษะของเจ้า – พระยาห์เวห์องค์พระผู้เป็นเจ้าตรัส

          แล้วทำไมเจ้าจึงได้เพิ่มการประพฤติชั่วเข้ากับความน่าสะอิดสะเอียนของเจ้าอีกเล่า 44ดูซิ ทุกคนที่รู้คำพังเพยจะใช้คำพังเพยนี้กับเจ้าว่า ‘แม่เป็นอย่างไร ลูกสาวก็เป็นอย่างนั้น’ 45เจ้าเป็นลูกสาวแท้ของแม่ซึ่งเกลียดสามีและบุตรของตน เจ้าเป็นลูกคนกลางในบรรดาพี่น้องnที่เกลียดสามีและบุตรของตน แม่ของเจ้าเป็นชาวฮิตไทต์ พ่อของเจ้าเป็นชาวอาโมไรต์ 46พี่สาวของเจ้าคือกรุงสะมาเรียซึ่งอยู่กับบุตรสาวทางทิศเหนือ น้องสาวของเจ้าคือเมืองโสโดมกับลูกสาวซึ่งอยู่ทางทิศใต้ 47เจ้าไม่เพียงปฏิบัติตามความประพฤติของเขาและทำสิ่งน่าสะอิดสะเอียนoเหมือนเขาเท่านั้น แต่ในไม่ช้าเจ้าก็ประพฤติเลวกว่าเขาทุกคน 48เราสาบานว่า เรามีชีวิตอยู่แน่ฉันใด - พระยาห์เวห์องค์พระผู้เป็นเจ้าตรัส - เมืองโสโดมน้องสาวของเจ้ากับบุตรหญิงของเขาก็ไม่เคยทำสิ่งที่เจ้าและบุตรหญิงของเจ้าเคยทำ 49ดูซิ นี่คือความผิดของเมืองโสโดมน้องสาวของเจ้า เขาและบุตรหญิงมีความหยิ่งยโสเพราะมีอาหารอุดมและมีความเป็นอยู่อย่างสะดวกสบาย เขาไม่เคยช่วยเหลือคนยากจนและคนขัดสน 50เขาหยิ่งยโสและทำสิ่งน่าสะอิดสะเอียนต่อหน้าเรา เราจึงกำจัดเขาเสีย ดังที่เจ้าเห็นp 51กรุงสะมาเรียได้ทำบาปไม่ถึงครึ่งบาปของเจ้า เจ้าทำสิ่งน่าสะอิดสะเอียนมากกว่าพี่น้องของเจ้า เมื่อเทียบกับสิ่งน่าสะอิดสะเอียนที่เจ้าทำ พี่และน้องของเจ้าดูเหมือนเป็นผู้ชอบธรรม 52บัดนี้ เจ้าต้องอับอายและขายหน้า เพราะเจ้าได้ทำให้พี่และน้องของเจ้าไม่มีความผิด เพราะบาปซึ่งเจ้าได้ทำน่าสะอิดสะเอียนมากกว่าบาปของเขา เขาจึงเป็นผู้ชอบธรรมมากกว่าเจ้า บัดนี้ เจ้าจงอับอายและขายหน้า เพราะได้ทำให้พี่และน้องของเจ้าดูเหมือนเป็นผู้ชอบธรรม

          53เราจะให้พี่และน้องของเจ้ากลับสู่สภาพเดิม จะทำให้เมืองโสโดมและบุตรหญิงกลับสู่สภาพเดิม จะทำให้กรุงสะมาเรียและบุตรหญิงกลับสู่สภาพเดิมด้วย 54เพื่อเจ้าต้องอับอายขายหน้าเพราะทุกสิ่งที่เจ้าได้ทำเพื่อบรรเทาใจเขา 55เพื่อพี่สาวน้องสาวของเจ้า เมืองโสโดมกับบุตรหญิงจะกลับสู่สภาพเดิม และกรุงสะมาเรียกับบุตรหญิงจะกลับสู่สภาพเดิม เจ้าและบุตรหญิงก็จะกลับไปสู่สภาพเดิมด้วย 56เมื่อเจ้าหยิ่งยโส เมืองโสโดมน้องสาวของเจ้าเป็นที่เย้ยหยันในปากของเจ้า 57ก่อนที่ความชั่วของเจ้าได้ปรากฏ บัดนี้เจ้ากลายเป็นขี้ปากของบุตรหญิงของเอโดมq เป็นขี้ปากของธิดาชาวฟีลิสเตียทุกคนที่อยู่โดยรอบ ซึ่งเยาะเย้ยเจ้าจากทุกด้าน 58เจ้าต้องรับโทษเพราะความชั่วช้าและการกระทำน่าสะอิดสะเอียนของเจ้า – พระยาห์เวห์ตรัส.

          59พระยาห์เวห์องค์พระผู้เป็นเจ้าตรัส – เราจะทำกับเจ้าอย่างที่เจ้าได้ทำ เจ้าได้ดูหมิ่นคำสาบานและละเมิดพันธสัญญา 60แต่เรายังระลึกถึงพันธสัญญาของเรากับเจ้าเมื่อเจ้ายังเป็นสาว เราจะทำพันธสัญญากับเจ้าซึ่งจะคงอยู่ตลอดไป 61แล้วเจ้าจะระลึกถึงความประพฤติของเจ้าและจะอับอาย เมื่อเจ้าจะรับทั้งพี่และน้องสาวของเจ้า เราจะมอบเขาให้เป็นบุตรหญิงของเจ้า แม้ไม่เป็นเงื่อนไขของพันธสัญญาที่เราทำกับเจ้า 62เราจะรื้อฟื้นพันธสัญญาของเรากับเจ้าr เจ้าจะรู้ว่าเราเป็นพระยาห์เวห์ 63เพื่อเจ้าจะได้จดจำและมีความละอาย และจะไม่อ้าปากพูดอีกเพราะความอับอาย เมื่อเราจะให้อภัยทุกสิ่งที่เจ้าได้ทำ” - พระยาห์เวห์องค์พระผู้เป็นเจ้าตรัส

16 a อิสราเอล ซึ่งเป็นเสมือนภรรยาไม่ซื่อสัตย์ของพระยาห์เวห์ เป็น “หญิงแพศยา” ของเทพเจ้าต่างชาติ - เป็นภาพที่พบได้บ่อยในข้อเขียนของบรรดาประกาศกนับตั้งแต่โฮเชยาเป็นต้นมา (ดู ฮชย 1:2 เชิงอรรถ b) – ประกาศกเอเสเคียลขยายความคิดนี้ให้เป็นอุปมานิทัศน์ยืดยาว (ซึ่งจะมีต่อไปอีกรูปแบบหนึ่งในบทที่ 23) กล่าวถึงกรุงเยรูซาเล็ม ซึ่งเป็นราชธานีทั้งทางศาสนาและการเมือง – เช่นเดียวกับใน ฮชย เรื่องอุปมานี้จะจบที่ข้อ 60-63 ด้วยการให้อภัยจากสามีซึ่งจะทำ “พันธสัญญาใหม่” กับนาง อุปมาเรื่องนี้จึงกล่าวล่วงหน้าถึงการสมรสของพระเจ้ากับประชากรของพระองค์ในยุคพระเมสสิยาห์ - ความคิดนี้จะพัฒนาต่อไปในพันธสัญญาใหม่

b “เราจึงพูดกับเจ้า...ว่า ‘จงมีชีวิตเถิด’” – ต้นฉบับภาษาฮีบรูซ้ำวลีเดียวกันนี้ เป็นการเขียนซ้ำอีกครั้งหนึ่ง - อิสราเอลเป็นเหมือนทารกแรกเกิดที่ถูกทิ้งไว้สกปรกเปื้อนเลือดและเติบโตขึ้นโดยไม่มีผู้ใดเอาใจใส่ดูแล จนถึงเวลาที่พระยาห์เวห์ทรงทำพันธสัญญาด้วยที่ภูเขาซีนาย พันธสัญญานี้ถูกกล่าวถึงโดยใช้ภาพของการแต่งงาน

c “เราทำให้เจ้าเติบโตขึ้น” – แปลตามตัวอักษรว่า “เราทำให้เจ้ามีจำนวนมากขึ้น” *** “จนเป็นสาวเต็มตัว” – แปลโดยคาดคะเน – ต้นฉบับภาษาฮีบรูว่า “มาถึงเครื่องประดับงดงาม”

d ที่ปลายข้อนี้ ต้นฉบับภาษาฮีบรูยังมีวลีเพิ่มอีกสองคำที่อาจแปลว่า “และเขา(=ความงาม?)เป็นของเขา” วลีนี้ไม่พบในต้นฉบับคัดลอกภาษากรีกบางฉบับและในต้นฉบับภาษาซีเรียค สำนวนแปลส่วนใหญ่จึงไม่แปลวลีนี้

e อาจหมายถึงกระโจมที่ปกคลุมสักการสถานบนที่สูง

f ต้นฉบับภาษาฮีบรูยังมีคำอีก 4 คำที่เข้าใจไม่ได้ อ่านตามตัวอักษรว่า “เจ้าหล่อนทั้งหลายไม่มาและมันจะไม่เกิดขึ้น”

g เมืองตามชายฝั่งทะเลของแผ่นดินฟีลิสเตียได้รับประโยชน์จากการที่อาณาจักรยูดาห์ถูกชาวอัสซีเรียโจมตีในรัชสมัยของกษัตริย์อาหัส (2 พศด 28:18) และเมื่อปี 701 ก.ค.ศ.ในรัชสมัยของกษัตริย์เฮเซคียาห์ (ตามบันทึกในพงศาวดารของกษัตริย์เซนนาเคริบ) – เพื่อตอบโต้อาณาจักรยูดาห์ที่ไปเป็นพันธมิตรกับอียิปต์ – และบางทีหลังจากที่ชาวกรุงเยรูซาเล็มถูกกวาดต้อนไปเป็นเชลยครั้งแรกในปี 598 ก.ค.ศ. (ยรม 13:19 และใน อสค 25:15-17).

h โดยเฉพาะในรัชสมัยของกษัตริย์มนัสเสห์ เมื่อการยอมสวามิภักดิ์ต่ออัสซีเรียส่งเสริมการนับถือรูปเคารพต่างๆ

i “ใจของเจ้าช่างเลวจริงๆ” – คำภาษาฮีบรู “lebbah” ที่นี่น่าจะต้องเข้าใจว่าเป็นรูปหนึ่งที่ใช้ไม่บ่อยนักของคำว่า “leb” หรือ “lebah” (= ใจ) – แต่ยังอาจเข้าใจได้อีกว่าเป็นคำมาจากรากศัพท์ภาษาอัสซีเรียที่แปลว่า “ความโกรธ” – ถ้าเป็นเช่นนั้น คงจะต้องแปลว่า “เราโกรธจริงๆ”

j “สร้าง” – แปลตามสำนวนแปลโบราณต่างๆ – ต้นฉบับภาษาฮีบรูว่า “ในบรรดาบุตรหญิงของเจ้า”

k “ล้างผลาญทรัพย์สมบัติ” – แปลตามตัวอักษรว่า “เท(เหรียญ)ทองสัมฤทธิ์ของเจ้า” - เป็นการกล่าวพาดพิงถึงของขวัญแก่ชู้รัก - ผู้อธิบายพระคัมภีร์บางคนคิดว่าตัวบทตรงนี้ไม่สมบูรณ์

l “ถวายเลือดของลูกๆของเจ้า” – ตามสำนวนแปลโบราณต่างๆ – ต้นฉบับภาษาฮีบรูว่า “เหมือนเลือดของลูกๆของเจ้า”

m “ลงโทษประหารชีวิตเจ้าด้วยความกริ้ว” – แปลโดยคาดคะเน – เทียบ 28:25 – ต้นฉบับภาษาฮีบรูว่า “เราจะให้เลือดของความกริ้วแก่เจ้า”

n “เป็นลูกสาวคนกลางในบรรดาพี่น้อง” – ต้นฉบับภาษาฮีบรูตามตัวอักษรว่า “เป็นพี่(หรือน้อง)ของน้อง(หรือพี่)สาวคนหนึ่งของเจ้า” - คำ “ของพี่[หรือน้อง]สาว” อยู่ในรูปเอกพจน์ในต้นฉบับภาษาฮีบรู แต่ในสำนวนแปลโบราณ คำ “ของพี่[หรือน้อง]สาว” อยู่ในรูปพหูพจน์ – เช่นเดียวกับในข้อ 52.

o “สิ่งน่าสะอิดสะเอียนเหมือนเขา” – แปลโดยคาดคะเน ต้นฉบับไม่ชัดเจน

p “ดังที่เจ้าเห็น” – ตามสำนวนแปลโบราณต่างๆ – ต้นฉบับภาษาฮีบรูว่า “เมื่อเราเห็น”

q “เอโดม” – ตามต้นฉบับภาษาซีเรียค – ต้นฉบับภาษาฮีบรูว่า “อารัม” (= ซีเรีย)

r ประกาศกเอเสเคียลย้ำว่าพระเจ้าประทานพระพรให้แก่กรุงเยรูซาเล็มเปล่าๆ ไม่ใช่เป็นรางวัลเพราะประชากรได้กลับใจ (การกลับใจเช่นนี้เกิดขึ้นภายหลังพันธสัญญา ไม่ใช่ก่อน) ซึ่งเป็นการกล่าวล่วงหน้าถึงการเปิดเผยความจริงในพันธสัญญาใหม่ ใน 1 ยน 4:10.

เช้าวันใหม่ใส่ใจพระวาจา

Lectio Divina-Daily 2022

เช้าวันเสาร์เราคิดถึงพระวาจา

Video อบรมพระคัมภีร์

ความรู้พื้นฐานพระคัมภีร์และหนังสือปฐมกาล

หนังสืออพยพและเลวีนิติ

หนังสือกันดารวิถีและเฉลยธรรมบัญญัติ

หนังสือโยชูวา ผู้วินิจฉัยและนางรูธ

หนังสือซามูแอล ฉบับที่ 1 และ ฉบับที่ 2

หนังสือพงศ์กษัตริย์ ฉบับที่ 1 และ ฉบับที่ 2

หนังสือพงศาวดาร เอสราและเนหะมีย์

หนังสือโทบิต ยูดิธ เอสเธอร์และมัคคาบี 1 และ 2

ความรู้ทั่วไปเกี่ยวกับประกาศกและประกาศกอาโมส

หนังสือประกาศกโฮเชยาและมีคาห์

หนังสือประกาศกอิสยาห์

หนังสือประกาศกโยนาห์และประกาศกเศฟันยาห์

หนังสือประกาศกนาฮูมและฮาบากุก

หนังสือประกาศกเยเรมีห์-เพลงคร่ำครวญ-บารุค

หนังสือประกาศกเอเสเคียลและดาเนียล

บทเทศน์บนภูเขา มธ. 5-7

พระวรสารนักบุญมัทธิว 10,13,18

พระวรสารนักบุญมาระโก

หนังสือกิจการอัครสาวก