“ถ้าท่านทั้งหลายยึดมั่นในวาจาของเรา ท่านก็เป็นศิษย์ของเราอย่างแท้จริง" (ยน. 8:31)

37 1แต่ยาโคบยังคงอาศัยอยู่ในแผ่นดินที่บิดาของเขาอาศัยอยู่อย่างคนแปลกถิ่น คือ แผ่นดินคานาอัน

IV. เรื่องเล่าเกี่ยวกับโยเซฟa

โยเซฟกับพี่ชายทั้งสิบคน

          2ต่อไปนี้เป็นเรื่องครอบครัวของยาโคบb

          โยเซฟอายุสิบเจ็ดปี เขาดูแลฝูงแพะแกะอยู่กับบรรดาพี่ชาย เขาเป็นหนุ่มและอยู่กับบุตรของบิลฮาห์และศิลปาห์ภรรยาของบิดา โยเซฟรายงานสิ่งไม่ดีไม่งามที่พี่ชายทำให้บิดารู้

          3ยาโคบรักโยเซฟมากกว่าบุตรคนอื่นๆ เพราะโยเซฟเกิดมาเมื่อยาโคบชราแล้ว ยาโคบตัดเสื้อยาวที่สวยเป็นพิเศษให้โยเซฟ 4เมื่อพี่ชายเห็นว่าบิดารักโยเซฟมากกว่าบุตรคนอื่นๆc ต่างก็เกลียดชังเขามากจนไม่ยอมพูดดีด้วย

          5วันหนึ่ง โยเซฟฝันd เขาเล่าความฝันให้พี่ชายฟัง พี่ชายจึงเกลียดชังเขามากยิ่งขึ้น 6โยเซฟเล่าว่า “ฟังความฝันของน้องซิ 7น้องฝันว่า เราทุกคนกำลังมัดฟ่อนข้าวอยู่ในทุ่งนา ฟ่อนข้าวของน้องลุกขึ้นตั้งตรง ส่วนฟ่อนข้าวของพวกพี่ๆ ก็เข้ามาห้อมล้อม และกราบไหว้ฟ่อนข้าวของน้อง” 8พี่ชายย้อนถามว่า “น้องต้องการเป็นกษัตริย์ปกครองพวกเราหรือ” เขายิ่งเกลียดชังโยเซฟมากขึ้น เพราะเรื่องฝันที่โยเซฟเล่าให้ฟัง 9ต่อมา โยเซฟฝันอีก เขาเล่าให้พี่ชายฟัง “ฟังซิ น้องฝันอีกแล้ว ในฝันน้องเห็นดวงอาทิตย์ ดวงจันทร์และดาวสิบเอ็ดดวงมากราบไหว้น้อง” 10โยเซฟเล่าฝันนี้ให้บิดาและพี่ชายฟัง ยาโคบตำหนิเขาว่า “ลูกฝันอะไรกัน พวกเราทุกคน ทั้งพ่อแม่e กับพี่ๆ ของลูกจะต้องมากราบลงที่พื้นต่อหน้าลูกกระนั้นหรือ” 11บรรดาพี่ชายจึงอิจฉาโยเซฟ แต่บิดาไตร่ตรองถึงเรื่องนี้

พี่ชายขายโยเซฟf

          12พี่ชายของโยเซฟไปเลี้ยงแพะแกะของบิดาในบริเวณเมืองเชเคม 13อิสราเอลบอกโยเซฟว่า “พี่ๆ ของลูกกำลังเลี้ยงแพะแกะอยู่ที่เชเคม มาซิ พ่อจะส่งลูกไปพบเขา” โยเซฟตอบว่า “ลูกพร้อมแล้ว” 14บิดาพูดว่า “ไปดูซิว่าพี่ๆ ของลูกสบายดีอยู่หรือ ฝูงแพะแกะเรียบร้อยดีหรือ แล้วกลับมาบอกพ่อ” บิดาจึงส่งโยเซฟเดินทางจากหุบเขาเฮโบรน โยเซฟก็มาถึงเชเคม

          15ชายคนหนึ่งเห็นเขาเดินอยู่ในท้องทุ่ง จึงถามว่า “กำลังหาอะไร” 16โยเซฟตอบว่า “กำลังตามหาพี่ชาย โปรดบอกข้าพเจ้าเถิดว่า เขาเลี้ยงแพะแกะอยู่ที่ไหน” 17ชายคนนั้นตอบว่า “เขาย้ายจากที่นี่ไปแล้ว ข้าพเจ้าได้ยินเขาพูดกันว่า จะไปเมืองโดธาน” โยเซฟจึงตามไปพบพี่ชายที่เมืองโดธาน

          18พี่ชายเห็นโยเซฟแต่ไกลก่อนที่โยเซฟจะมาถึง จึงวางแผนจะฆ่าเสีย 19เขาปรึกษากันว่า “ดูซิ เจ้าคนช่างฝันมาแล้ว 20มาเถิด เราจงฆ่ามัน โยนศพมันลงไปในบ่อ แล้วบอกว่า สัตว์ป่ากัดกินมันแล้ว เราจะได้เห็นกันว่า ฝันของมันจะเป็นจริงเพียงใด”

          21รูเบนได้ยินเข้าก็หาทางจะช่วยโยเซฟให้พ้นจากมือน้องๆ ของตน จึงพูดว่า “อย่าถึงกับเอาชีวิตกันเลย” 22รูเบนยังเสริมอีกว่า “อย่าหลั่งเลือดเลย เพียงแต่โยนมันทิ้งไว้ในบ่อในถิ่นทุรกันดารก็พอแล้ว อย่าทำร้ายมันเลย” รูเบนแนะนำเช่นนี้เพื่อช่วยโยเซฟให้พ้นจากมือของพี่ชาย แล้วจะนำไปส่งคืนให้บิดา 23เมื่อโยเซฟมาถึง พี่ชายก็ช่วยกันจับเขาถอดเสื้อยาวที่สวยเป็นพิเศษซึ่งเขาสวมอยู่ 24แล้วโยนเขาลงไปในบ่อ บ่อนั้นแห้งไม่มีน้ำ 25แล้วพี่ชายทุกคนก็นั่งลงกินอาหาร

          ทันใดนั้น เขาเงยหน้าขึ้น เห็นกองคาราวานของชาวอิชมาเอลกำลังเดินทางมาจากแคว้นกิเลอาดจะไปอียิปต์ มีอูฐบรรทุกยางสน เครื่องเทศ และยางไม้หอมมาด้วย 26ยูดาห์จึงแนะนำพี่น้องว่า “ถ้าเราฆ่าน้อง และกลบเลือดไว้g จะได้อะไรขึ้นมาเล่า 27เราจงขายน้องแก่ชาวอิชมาเอลดีกว่า เราจะได้ไม่ต้องทำร้ายเขา เพราะเขาก็ยังเป็นน้องและเป็นสายเลือดเดียวกันกับเรา” พี่น้องทุกคนก็เห็นด้วย

          28เวลานั้น พ่อค้าชาวมีเดียนผ่านมา พี่ๆ จึงดึงโยเซฟขึ้นจากบ่อ แล้วขายให้แก่ชาวอิชมาเอลเป็นราคาเงินหนักยี่สิบบาท พ่อค้าเหล่านี้จึงพาโยเซฟไปอียิปต์ 29เมื่อรูเบนกลับไปที่บ่อ ไม่พบโยเซฟ จึงฉีกเสื้อผ้าของตนแสดงความเสียใจ 30แล้วกลับไปหาน้องๆ พูดว่า “เด็กไม่อยู่ที่นั่นแล้ว ฉันจะทำอย่างไรดี”

          31พี่ชายของโยเซฟจึงฆ่าแพะตัวหนึ่ง เอาเสื้อยาวของเขาจุ่มเลือดแพะ 32ส่งเสื้อนั้นไปให้บิดาดู พร้อมกับบอกว่า “เราพบเสื้อนี้ พ่อจงดูเถิดว่าเป็นเสื้อของลูกพ่อหรือไม่” 33ยาโคบจำได้ พูดว่า “ใช่แล้ว เป็นเสื้อของลูกฉัน สัตว์ร้ายคงกัดกินเขาแล้ว โยเซฟคงถูกมันฉีกเนื้อละเอียดแล้ว” 34ยาโคบฉีกเสื้อผ้าของตน เอาผ้ากระสอบมาคาดเอว แสดงความเสียใจ เขาไว้ทุกข์ให้บุตรชายอยู่หลายวัน 35บุตรชายและบุตรหญิงทุกคนปลอบโยนเขา แต่เขาไม่ยอมรับการปลอบโยน พูดว่า “ฉันจะไว้ทุกข์จนกว่าจะไปอยู่กับลูกของฉันในแดนผู้ตาย” แล้วร่ำไห้ถึงโยเซฟต่อไป

          36ชาวมีเดียนขายโยเซฟในอียิปต์ให้แก่โปทิฟาร์ ที่ปรึกษาของกษัตริย์ฟาโรห์และผู้บังคับบัญชาทหารรักษาพระองค์

 

37 a เรื่องราวในหนังสือ ปฐก ตั้งแต่นี้ไปจนจบเป็นเรื่องราวเกี่ยวกับโยเซฟ เมื่อเทียบกับเรื่องที่อยู่ก่อนนั้น จะมีความแตกต่างกัน เรื่องที่เล่าไม่กล่าวว่าพระเจ้าทรงเข้ามาช่วยหรือทรงเปิดเผยความจริงอะไรใหม่เลย ถึงกระนั้นยังมีบทสอนชัดเจนในตอนท้าย 50:20 (เทียบ 45:5-8) คือพระญาณเอื้ออาทรทำให้แผนการของมนุษย์ล้มเหลว พระเจ้าอาจทรงใช้ความชั่วของมนุษย์ให้เป็นคุณประโยชน์ได้ ไม่เพียงแต่โยเซฟได้รับการช่วยให้รอดพ้นเท่านั้น  แต่การทำร้ายของบรรดาพี่ชายกลายเป็นเครื่องมือในแผนการของพระเจ้า การที่ครอบครัวของยาโคบเข้ามาในอียิปต์ก็เป็นขั้นตอนแรกของการก่อตั้งประชากรที่ทรงเลือกสรร ความคิดเรื่องความรอดพ้น (“การที่ประชาชนจำนวนมากรอดชีวิต” 50:20) พบได้ทั่วไปในหนังสือพันธสัญญาเดิม และจะมีความหมายสมบูรณ์ขึ้นในพันธสัญญาใหม่ ในเรื่องนี้และต่อมาในหนังสืออพยพ เราพบภาพเหตุการณ์ที่ชวนให้คิดถึงการไถ่กู้ว่า รายละเอียดหลายประการในเรื่องแสดงว่าผู้เขียนคุ้นเคยกับเหตุการณ์และขนบธรรมเนียมของชาวอียิปต์ สอดคล้องกับที่เรารู้จากแหล่งข้อมูลของอียิปต์เอง แต่เป็นเหตุการณ์และขนบธรรมเนียมในสมัยของผู้เขียนมากกว่าในสมัยที่ยาโคบอพยพไปที่อียิปต์ ซึ่งดูเหมือนจะเกิดขึ้นประมาณศตวรรษที่ 17 ก่อนคริสตกาลในสมัยที่ชาวฮีคโซสปกครองอียิปต์

b ข้อ 2 นี้มาจากตำนานสงฆ์ ส่วน ข้อ 3-11 มาจากตำนานยาห์วิสต์

c “บุตรคนอื่นๆ” แปลตามต้นฉบับภาษากรีกและของชาวสะมาเรีย ส่วนต้นฉบับภาษาฮีบรูว่า “บรรดาพี่ชาย”

d ความฝันมีบทบาทมากในเรื่องราวของโยเซฟ (บทที่ 40-41) โยเซฟไม่ได้ฝันว่าพระเจ้าทรงสำแดงพระองค์ดังใน 20:3; 28:2; 31:11, 24; 1 พกษ 3:5; ดู กดว 12:6; บสร 34:1 เชิงอรรถ a  แต่ความฝันของโยเซฟเป็นเหมือนลางสังหรณ์ที่ทำให้รู้ล่วงหน้าถึงอนาคต

e ตาม 35:19 นางราเคลถึงแก่กรรมแล้ว เรื่องนี้ดูเหมือนจะใช้ตำนานอีกสายหนึ่งที่เล่าว่านางราเคลคลอดเบนยามินและถึงแก่กรรมในภายหลัง (ข้อ 3 และ 43:29)

f เรื่องนี้มาจากตำนานเอโลฮิสต์และยาห์วิสต์ปนกัน ตามตำนานเอโลฮิสต์บรรดาบุตรชาย “ของยาโคบ” คิดจะฆ่าโยเซฟ แต่รูเบนหวังจะช่วยเขาในภายหลังจึงชักชวนน้องๆ ให้โยนโยเซฟลงในบ่อที่ไม่มีน้ำ พ่อค้าชาวมีเดียนผ่านมาและดึงโยเซฟขึ้นจากบ่อโดยที่บรรดาพี่ชายไม่รู้ แล้วนำโยเซฟไปอียิปต์ ตามตำนานยาห์วิสต์ บรรดาบุตรชายของ “อิสราเอล” คิดจะฆ่าโยเซฟ แต่ยูดาห์เสนอให้ขายเขาแก่ชาวอิชมาเอลกลุ่มหนึ่งซึ่งกำลังเดินทางไปอียิปต์ (ดู 32:29 เชิงอรรถ f เกี่ยวกับชื่อ “ยาโคบ อิสราเอล”)

g ฆาตกรมักจะเอาดินมากลบเลือดของผู้ที่เขาฆ่าเพื่อมิให้เลือดนี้ร้องเรียกให้สวรรค์ลงโทษ (4:10) (โยบ 16:18 เชิงอรรถ f; อสค 24:7)

เช้าวันใหม่ใส่ใจพระวาจา

Lectio Divina-Daily 2022

เช้าวันเสาร์เราคิดถึงพระวาจา

Video อบรมพระคัมภีร์

ความรู้พื้นฐานพระคัมภีร์และหนังสือปฐมกาล

หนังสืออพยพและเลวีนิติ

หนังสือกันดารวิถีและเฉลยธรรมบัญญัติ

หนังสือโยชูวา ผู้วินิจฉัยและนางรูธ

หนังสือซามูแอล ฉบับที่ 1 และ ฉบับที่ 2

หนังสือพงศ์กษัตริย์ ฉบับที่ 1 และ ฉบับที่ 2

หนังสือพงศาวดาร เอสราและเนหะมีย์

หนังสือโทบิต ยูดิธ เอสเธอร์และมัคคาบี 1 และ 2

ความรู้ทั่วไปเกี่ยวกับประกาศกและประกาศกอาโมส

หนังสือประกาศกโฮเชยาและมีคาห์

หนังสือประกาศกอิสยาห์

หนังสือประกาศกโยนาห์และประกาศกเศฟันยาห์

หนังสือประกาศกนาฮูมและฮาบากุก

หนังสือประกาศกเยเรมีห์-เพลงคร่ำครวญ-บารุค

หนังสือประกาศกเอเสเคียลและดาเนียล

บทเทศน์บนภูเขา มธ. 5-7

พระวรสารนักบุญมัทธิว 10,13,18

พระวรสารนักบุญมาระโก

หนังสือกิจการอัครสาวก