ช. การรวมตัวของกษัตริย์อาโมไรต์ห้าพระองค์ ชัยชนะในปาเลสไตน์ตอนใต้^a

กษัตริย์ห้าพระองค์ทรงทำสงครามกับชาวกิเบโอน

10 ¹เมื่อกษัตริย์อาโดนีเซเดคแห่งเยรูซาเล็มทรงทราบว่า โยชูวาได้ยึดและทำลายล้างเมืองอัย ทำกับเมืองอัยและกษัตริย์ ดังที่เคยทำกับเมืองเยรีโคและกษัตริย์มาแล้ว และยังทรงทราบอีกด้วยว่า ชาวเมืองกิเบโอนได้ทำสัญญาสันติภาพกับอิสราเอลและอาศัยอยู่กับเขา ²พระองค์ทรงกลัวอย่างมาก เพราะกิเบโอนเป็นเมืองสำคัญเหมือนกับเมืองที่มีกษัตริย์ปกครอง และใหญ่กว่าเมืองอัย และชาวเมืองนั้นล้วนเป็นชายฉกรรจ์ ³กษัตริย์อาโดนีเซเดคแห่งเยรูซาเล็มทรงส่งสาสน์ไปถึงกษัตริย์โฮฮัมแห่งเฮโบรน กษัตริย์ปิรามแห่งยารมูท กษัตริย์ยาเฟียแห่งลาคีช และกษัตริย์เดบีร์แห่งเอกโลนว่า ⁴“จงมาร่วมกับข้าพเจ้าและช่วยปราบกิเบโอนให้ได้ เพราะชาวกิเบโอนได้ทำสัญญาสันติภาพกับโยชูวาและชาวอิสราเอล” ⁵กษัตริย์อาโมไรต์ทั้งห้าพระองค์ คือกษัตริย์แห่งเยรูซาเล็ม แห่งเฮโบรน แห่งยารมูท แห่งลาคีช และแห่งเอกโลน ก็ทรงรวบรวมกำลังพล และขึ้นไปพร้อมกับกองทัพ ตั้งค่ายล้อมเมืองกิเบโอน แล้วจึงเข้าโจมตีเมือง

โยชูวายกทัพมาช่วยชาวกิเบโอน

⁶ชาวกิเบโอนส่งคนไปบอกโยชูวาในค่ายที่กิลกาลว่า “โปรดอย่าทอดทิ้งผู้รับใช้ของท่าน โปรดขึ้นมาที่นี่โดยเร็ว เพื่อช่วยเราให้รอดพ้นและช่วยเหลือเราเถิด เพราะกษัตริย์อาโมไรต์ทุกพระองค์ที่ทรงอยู่บริเวณแถบภูเขาทรงรวมกันเพื่อรบกับเรา” ⁷โยชูวาจึงออกจากกิลกาล ขึ้นไปพร้อมกับกองทัพและนักรบชำนาญศึกทุกคน ⁸พระยาห์เวห์ตรัสกับโยชูวาว่า “อย่ากลัวคนเหล่านี้ เราได้มอบเขาให้อยู่ในมือของท่านแล้ว จะไม่มีผู้ใดทัดทานท่านได้” ⁹โยชูวาออกเดินทัพจากกิลกาลตลอดคืน เข้าจู่โจมกษัตริย์เหล่านั้นโดยไม่ทันให้รู้ตัว

ความช่วยเหลือจากเบื้องบน

¹⁰พระยาห์เวห์ทรงทำให้กษัตริย์ทั้งห้าพระองค์แตกกระจายไป เมื่อต่อสู้กับชาวอิสราเอล ซึ่งมีชัยชนะเขาได้อย่างเด็ดขาดที่เมืองกิเบโอน ชาวอิสราเอลยังไล่ล่าเขาขึ้นไปตามที่ลาดเบธโฮโรน และทำลายเขาไปจนถึงเมืองอาเซคาห์ และเมืองมักเคดาห์ ¹¹ขณะที่เขาหนีชาวอิสราเอลลงมาตามที่ลาดเบธโฮโรน^b พระยาห์เวห์ทรงบันดาลให้ลูกเห็บใหญ่ตกจากท้องฟ้าใส่พวกเขาตามทางที่ไปยังเมืองอาเซคาห์ มีคนตายหลายคน ผู้ตายเพราะลูกเห็บมีจำนวนมากกว่าผู้ตายเพราะดาบของชาวอิสราเอล ¹² เมื่อพระยาห์เวห์ทรงมอบชาวอาโมไรต์ให้ชาวอิสราเอล โยชูวาจึงทูลพระยาห์เวห์ต่อหน้าชาวอิสราเอลว่า

ดวงอาทิตย์เอ๋ย จงหยุดนิ่งอยู่เหนือเมืองกิเบโอน

ดวงจันทร์เอ๋ย จงหยุดอยู่เหนือหุบเขาอัยยาโลน

¹³ดวงอาทิตย์จึงหยุดนิ่ง และดวงจันทร์ก็หยุดอยู่กับที่ จนกระทั่งประชากรได้ล้างแค้นศัตรูจนสำเร็จ

เหตุการณ์นี้มีเขียนไว้ในหนังสือของผู้ชอบธรรม^c ดวงอาทิตย์หยุดนิ่งอยู่กลางท้องฟ้า และเลื่อนเวลาตกให้ช้าลงไปเกือบหนึ่งวันเต็ม ¹⁴ไม่เคยมีวันใดเหมือนกับวันนี้มาก่อนหรือหลังจากนั้น เมื่อพระยาห์เวห์ทรงกระทำตามเสียงวอนขอของมนุษย์ เพราะพระยาห์เวห์ทรงต่อสู้เพื่ออิสราเอล ¹⁵แล้วโยชูวาพร้อมกับอิสราเอลทั้งหมดจึงกลับไปยังค่ายที่กิลกาล

กษัตริย์ทั้งห้าพระองค์ในถ้ำที่มักเคดาห์^d

¹⁶กษัตริย์ทั้งห้าพระองค์ทรงหนีไปซ่อนอยู่ในถ้ำมักเคดาห์ ¹⁷เมื่อโยชูวารู้ว่ากษัตริย์ทั้งห้าพระองค์ทรงซ่อนอยู่ในถ้ำมักเคดาห์ ¹⁸เขาจึงสั่งว่า “จงกลิ้งก้อนหินใหญ่ไปปิดปากถ้ำ และจัดยามเฝ้าปากถ้ำไว้ ¹⁹ส่วนท่านทั้งหลาย จงอย่าหยุด จงไล่ตามศัตรู โอบล้อมเข้าสกัดโจมตีเขาจากด้านหลัง อย่าปล่อยให้เขาเข้าไปในเมืองของตนได้ เพราะพระยาห์เวห์พระเจ้าของท่านทรงมอบเขาไว้ในมือของท่านแล้ว”

²⁰เมื่อโยชูวาและชาวอิสราเอลได้ทำลายเขาจนเกือบจะหมดสิ้นแล้ว พวกที่รอดชีวิตเข้าลี้ภัยอยู่ในป้อมปราการ ²¹กองทัพทั้งหมดกลับมายังค่ายของโยชูวาที่เมืองมักเคดาห์อย่างปลอดภัย และไม่มีผู้ใดกล้ากล่าวโทษ^eชาวอิสราเอลอีกเลย

²²โยชูวาจึงสั่งว่า “จงเปิดปากถ้ำและนำกษัตริย์ทั้งห้าพระองค์ออกจากถ้ำมาพบข้าพเจ้า” ²³เขาก็ทำ และนำกษัตริย์ทั้งห้าพระองค์ออกมาจากถ้ำไปพบเขา คือกษัตริย์แห่งเยรูซาเล็ม กษัตริย์แห่งเฮโบรน กษัตริย์แห่งยารมูท กษัตริย์แห่งลาคีชและกษัตริย์แห่งเอกโลน ²⁴เมื่อกษัตริย์เหล่านี้ทรงถูกนำออกมาพบโยชูวา เขาเรียกชาวอิสราเอลทุกคนมาชุมนุมกัน และสั่งบรรดาหัวหน้านักรบซึ่งได้ต่อสู้ร่วมกับเขาว่า “จงเข้ามาใกล้ และเหยียบคอกษัตริย์เหล่านี้” เขาเข้ามาใกล้และเหยียบคอกษัตริย์ ²⁵โยชูวาบอกเขาว่า “จงอย่ากลัว อย่าท้อแท้ จงกล้าหาญและเข้มแข็ง เพราะพระยาห์เวห์จะทรงกระทำเช่นนี้กับศัตรูทุกคนที่ท่านจะต้องต่อสู้” ²⁶หลังจากนั้น โยชูวาก็ฟันและฆ่ากษัตริย์ และสั่งให้แขวนพระศพไว้กับต้นไม้ห้าต้น พระศพก็แขวนอยู่ที่นั่นจนถึงเวลาเย็น

²⁷เมื่อดวงอาทิตย์ตก โยชูวาสั่งให้ปลดพระศพลงจากต้นไม้ และโยนเข้าไปในถ้ำที่กษัตริย์ทรงเคยหลบซ่อน นำหินก้อนใหญ่มาปิดปากถ้ำไว้จนถึงทุกวันนี้

ชัยชนะเมืองทางใต้ของแผ่นดินคานาอัน^f

²⁸วันนั้น โยชูวายึดเมืองมักเคดาห์ได้ ฆ่าชาวเมืองและกษัตริย์ ทำลายล้างทุกคน สิ่งมีชีวิตทั้งหมดที่นั่น ไม่ปล่อยให้ผู้ใดรอด เขาทำกับกษัตริย์แห่งมักเคดาห์เหมือนกับที่ทำกับกษัตริย์แห่งเยรีโค

²⁹โยชูวาและอิสราเอลทั้งหมดออกจากเมืองมักเคดาห์ไปยังเมืองลิบนาห์และโจมตีเมือง ³⁰พระยาห์เวห์ทรงมอบกษัตริย์ไว้ในมือของอิสราเอลด้วย เขาใช้ดาบฆ่าทุกคนที่นั่น ไม่ปล่อยให้มีผู้ใดรอด และทำกับกษัตริย์เหมือนกับที่เคยทำกับกษัตริย์แห่งเยรีโค

³¹โยชูวาและอิสราเอลทั้งหมดออกจากเมืองลิบนาห์ไปยังเมืองลาคีช ล้อมเมืองและบุกเข้าโจมตี ³²พระยาห์เวห์ทรงมอบเมืองลาคีชไว้ในมือของอิสราเอล โยชูวายึดเมืองได้ในวันที่สอง และใช้ดาบฆ่าทุกคนที่นั่น เหมือนกับที่เคยทำกับเมืองลิบนาห์ ³³ในระหว่างนั้นโฮรามกษัตริย์แห่งเกเซอร์ทรงนำกองทัพขึ้นมาช่วยเมืองลาคีช โยชูวาชนะกษัตริย์และประชาชน ไม่มีผู้ใดรอดชีวิตเลย

³⁴โยชูวาและอิสราเอลทั้งหมดออกจากเมืองลาคีชไปยังเมืองเอกโลน ล้อมเมืองและบุกเข้าโจมตี ³⁵วันเดียวกันนั้น เขายึดเมืองได้และใช้ดาบฆ่าทุกคน ทำลายล้างทุกสิ่งที่มีชีวิตที่นั่นเหมือนกับที่เคยทำกับเมืองลาคีช

³⁶โยชูวาและอิสราเอลทั้งหมดออกจากเมืองเอกโลนขึ้นไปยังเมืองเฮโบรน และล้อมเมืองไว้ ³⁷เขายึดเมืองได้และใช้ดาบฆ่าชาวเมืองและกษัตริย์ ทำลายเมืองบริวารทั้งหมด และทุกสิ่งที่มีชีวิตที่นั่น ไม่ปล่อยให้ผู้ใดรอดชีวิต เหมือนกับที่เขาเคยทำกับเมืองเอกโลน เขาทำลายล้างเมืองและทุกสิ่งที่มีชีวิตที่นั่น

³⁸โยชูวาพร้อมกับอิสราเอลทั้งหมดย้อนกลับไปยังเมืองเดบีร์และโจมตีเมือง ³⁹เขายึดเมืองได้พร้อมกับกษัตริย์และเมืองบริวารทุกแห่ง ใช้ดาบฆ่าทุกคน และทำลายล้างทุกสิ่งที่มีชีวิตที่นั่น ไม่ปล่อยให้ผู้ใดรอดชีวิต เขาทำกับเมืองเดบีร์และกษัตริย์เหมือนกับที่เขาทำกับเมืองเฮโบรน เหมือนกับที่เคยทำกับเมืองลิบนาห์และกษัตริย์

สรุปชัยชนะทางใต้

⁴⁰ดังนั้น โยชูวายึดครองแผ่นดินทั้งหมด ทั้งดินแดนแถบภูเขา แคว้นเนเกบ ที่ลาดเชิงเขาเชเฟลาห์ และที่ลาดเชิงเขา พร้อมกับกษัตริย์ของดินแดนเหล่านี้ทั้งหมด เขาไม่ปล่อยให้ผู้ใดรอดชีวิต ทำลายล้างทุกสิ่งที่มีชีวิต ตามที่พระยาห์เวห์พระเจ้าของอิสราเอลทรงบัญชาไว้

⁴¹โยชูวาปราบกษัตริย์เหล่านี้ตั้งแต่คาเดชบารเนอาไปจนถึงเมืองกาซา จากดินแดนโกเชนไปจนถึงเมืองกิเบโอน ⁴²โยชูวาชนะกษัตริย์ทุกพระองค์และยึดครองแผ่นดินในการรบเพียงครั้งเดียว เพราะพระยาห์เวห์พระเจ้าของอิสราเอลทรงต่อสู้เพื่ออิสราเอล ⁴³แล้วโยชูวาพร้อมกับอิสราเอลทั้งหมดกลับไปยังค่ายที่กิลกาล

10 a บทที่ 10 และ 11 มีรูปแบบวรรณกรรมต่างจากบทที่ 9 เล่าว่าการเข้ายึดครองแผ่นดินแห่งพระสัญญาทางทิศใต้และทางทิศเหนือทั้งหมด เป็นผลงานของชาวอิสราเอลทุกเผ่าที่รวมกำลังกันโดยมีโยชูวาเป็นผู้นำเข้าโจมตีกองกำลังพันธมิตรของบรรดากษัตริย์ชาวคานาอันสองครั้งด้วยกัน การเข้ายึดครองเช่นนี้ขัดกับข้อความอื่นๆ ในหนังสือโยชูวา (13:1-6; 14:6-13; 15:13-19; 17:12, 16) และขัดกับเรื่องเล่าในหนังสือผู้วินิจฉัย (วนฉ 1) ซึ่งกล่าวว่าชาวอิสราเอลแต่ละเผ่าค่อยๆ เข้ายึดครองแผ่นดินคานาอันทีละเล็กทีละน้อย และไม่สามารถยึดครองแผ่นดินได้ทั้งหมด การเล่าแบบหลังนี้ดูเหมือนจะใกล้ความจริงทางประวัติศาสตร์มากกว่า แต่หนังสือโยชูวาต้องการให้ภาพรวมของการเข้ายึดครองแผ่นดิน จึงให้โยชูวาเป็นพระเอก แม้ในเหตุการณ์ที่เขาไม่เกี่ยวข้อง หรือเป็นเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นในภายหลัง

^b เบธโฮโรนเป็นทางผ่านทางเดียวจากดินแดนแถบภูเขาลงไปที่ราบเชิงเขา กองทัพที่รุกเข้ามาหรือถอยหนีจากดินแดนแถบภูเขาจะต้องใช้เส้นทางนี้ ดู กษัตริย์ซาอูลไล่ตามชาวฟีลิสเตีย (1 ซมอ 14:23, 31) กองทัพซีเรียรุกเข้าจู่โจมอิสราเอล (1 มคบ 3:16, 24)

^c “หนังสือของผู้ชอบธรรม” เป็นหนังสือรวบรวมบทประพันธ์โบราณต่างๆ ซึ่งสูญหายไปแล้ว พระคัมภีร์จะอ้างถึงหนังสือนี้อีกใน 2 ซมอ 1:18; 1 พกษ 8:12 ข้อความสั้นๆ 2 บรรทัดที่ยกมานี้ ไม่มีความหมายทั้งในด้านดาราศาสตร์หรือโหราศาสตร์ น่าจะเป็นเพียงภาพพจน์ทางกวี คล้ายกับที่พบในบทเพลงของโมเสส (อพย 14) และในบทเพลงของนางเดโบราห์ (วนฉ 5 โดยเฉพาะข้อ 20) ผู้เรียบเรียงยกข้อความนี้ในความหมายตามตัวอักษรเหมือนกับว่าเป็นเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นจริงเพื่อยกย่องความยิ่งใหญ่ของโยชูวา (ข้อ 14) ส่วนอัศจรรย์ที่แสดงว่าพระยาห์เวห์ทรงช่วยเหลืออิสราเอลในเวลานั้น ก็คือการที่ทรงบันดาลให้ลูกเห็บตกมาทำลายศัตรู (ข้อ 11)

^d เรื่องนี้มาจากธรรมประเพณีอีกสายหนึ่ง ต่างจากธรรมประเพณีเรื่องการรบที่เมืองกิเบโอน บางคนคิดว่าการกล่าวถึงมักเคดาห์ในข้อ 10 เป็นเพียงการต่อเติมของผู้คัดลอก เราไม่ทราบว่ามักเคดาห์อยู่ที่ไหน ตาม 15:41 มักเคดาห์อยู่ในบริเวณเมืองเอกโลนและเมืองลาคีช ห่างจากเมืองกิเบโอนมาก

^e แปลตามตัวอักษรได้ว่า “ไม่มีผู้ใด ('ish แทนที่จะเป็น le'ish ตามต้นฉบับภาษาฮีบรู) ลับลิ้น (ฝีปาก) ของตนให้คมกล่าวโทษชาวอิสราเอล”

^f พึงสังเกตว่า การเล่าเรื่องชัยชนะในที่นี้ใช้สูตรตายตัว (ดู 10:1 เชิงอรรถ a) เป็นไปไม่ได้ที่โยชูวาเข้ายึดครองเมืองเฮโบรนและเมืองเดบีร์ (ดู 15:13-17; วนฉ 1:10-15) ส่วนเมืองลิบนาห์ ลาคีชและเอกโลนนั้นชาวอิสราเอลสามารถยึดครองได้