42 ¹แต่อย่าละอายในเรื่องต่อไปนี้^a

                    และอย่าทำบาปเพราะเกรงใจผู้อื่น

          ²อย่าละอายธรรมบัญญัติของพระผู้สูงสุดและพันธสัญญากับพระองค์

                    และอย่าละอายที่จะตัดสินว่าผู้ไม่ยำเกรงพระเจ้า^bไม่ผิด

          ³อย่าละอายที่จะช่วยแบ่งค่าใช้จ่ายกับผู้ร่วมงานและเพื่อนเดินทาง^c

                    อย่าละอายที่จะแบ่งมรดกให้ผู้อื่นตามสิทธิ

          ⁴อย่าละอายที่จะตรวจสอบความถูกต้องของตาชั่งและตุ้มน้ำหนัก

                    และอย่าละอายที่จะหากำไร ไม่ว่ามากหรือน้อย

          ⁵อย่าละอายที่จะต่อรองกับพ่อค้า^d

                    อย่าละอายที่จะอบรมสั่งสอนบุตรของท่านอย่างเคร่งครัด

          อย่าละอายที่จะโบยตีผู้รับใช้เลวทรามจนเลือดไหล

          ⁶ถ้าภรรยาไม่ดี ก็ควรใช้ตราผนึกนางไว้

                    ถ้ามีคนมือไว ก็จงเก็บสิ่งของลั่นกุญแจ

          ⁷อย่าละอายที่จะนับและชั่งสิ่งที่ท่านจะฝากไว้กับผู้อื่น

                    อย่าละอายที่จะบันทึกทุกอย่างที่ท่านให้หรือรับ

          ⁸อย่าละอายที่จะตักเตือนคนไร้ปัญญา คนโง่เขลา

และคนแก่มากที่ถกเถียงกับเยาวชน^e

          แล้วท่านจะเป็นผู้ที่ทุกคนยอมรับว่าได้รับการอบรมสั่งสอนอย่างแท้จริง

                    และจะได้รับเกียรติจากทุกคน

บิดาต้องห่วงใยบุตรหญิงของตน

            ⁹บุตรหญิงทำให้บิดามีความกังวลใจ^f แม้ไม่แสดงให้ปรากฏ

                    เป็นความห่วงใยจนทำให้เขานอนไม่หลับ

          เมื่อเธอยังสาว เขาก็เกรงว่าจะไม่มีชายมาสู่ขอ

                    เมื่อเธอแต่งงานแล้ว เขาก็เกรงว่าเธอจะไม่เป็นที่รักของสามี

          ¹⁰เมื่อยังสาว บิดาก็เกรงว่าเธอจะถูกหลอกลวง

                    ตั้งครรภ์ขณะที่ยังอยู่ในบ้านของบิดา

          เมื่อเธออยู่กับสามีแล้ว เขาก็เกรงว่าเธอจะคิดนอกใจ

                    และเมื่อแต่งงานแล้ว เขาก็เกรงว่าเธอจะเป็นหมันไม่มีบุตร

          ¹¹ถ้าบุตรหญิงดื้อรั้น ก็จงเฝ้าระวังเธอไว้ให้ดี

                    เพราะเธอจะทำให้ท่านเป็นที่เยาะเย้ยของศัตรู

          เป็นที่ครหาของคนทั้งเมือง มีเรื่องให้คนเขานินทา

                    ท่านจะต้องอับอายคนทั้งปวง

จงระวังสตรี

            ¹²อย่าจ้องมองความงามของมนุษย์ใดๆ

                    อย่านั่งจับกลุ่มคุยกับสตรี^g

                ¹³เพราะแมงกินผ้าออกมาจากเสื้อผ้าฉันใด

                    ความชั่วร้ายของสตรีก็ออกมาจากสตรีฉันนั้น

          ¹⁴ความชั่วร้ายของชายยังดีกว่าสตรีที่ทำดี

                    สตรีที่ไร้ยางอายเป็นที่น่ารังเกียจ^h

II. พระสิริรุ่งโรจน์ของพระเจ้า

ก. ในธรรมชาติ

                ¹⁵บัดนี้ ข้าพเจ้าจะระลึกถึงพระราชกิจขององค์พระผู้เป็นเจ้า

                    และจะกล่าวถึงสิ่งต่างๆ ที่ข้าพเจ้าได้เห็น

          พระราชกิจขององค์พระผู้เป็นเจ้าเกิดขึ้นด้วยพระวาจาของพระองค์ⁱ

                    และสิ่งสร้างทั้งปวงก็เชื่อฟังพระประสงค์ของพระองค์^j

          ¹⁶ดวงอาทิตย์แสงจ้าส่องสว่างเหนือทุกสิ่ง

                    พระราชกิจขององค์พระผู้เป็นเจ้าเปี่ยมด้วยพระสิริรุ่งโรจน์

          ¹⁷องค์พระผู้เป็นเจ้าไม่ประทานอำนาจแม้แก่บรรดาผู้ศักดิ์สิทธิ์^k

                    ให้บอกเล่าสิ่งน่าอัศจรรย์ที่ทรงเนรมิตไว้ทั้งหมด

          องค์พระผู้เป็นเจ้าผู้ทรงสรรพานุภาพก็ทรงบันดาลให้ทุกสิ่ง

ตั้งมั่นอยู่ในพระสิริรุ่งโรจน์^l

          ¹⁸พระองค์ทรงหยั่งดูห้วงสมุทรและใจมนุษย์

                    และทรงรู้กลอุบายของเขา

          พระผู้สูงสุดทรงทราบทุกสิ่ง

                    และทรงสังเกตเห็นเครื่องหมายแห่งอนาคต^m

          ¹⁹พระองค์ทรงประกาศทั้งสิ่งที่เกิดขึ้นแล้วและสิ่งที่จะเกิดขึ้น

                    และทรงเปิดเผยร่องรอยของสิ่งที่ซ่อนเร้นอยู่

          ²⁰ไม่มีความคิดใดจะหนีพ้นพระองค์ไปได้

                    ไม่มีแม้แต่ถ้อยคำเดียวที่ซ่อนเร้นจากพระองค์

          ²¹พระองค์ทรงจัดระเบียบของโลกให้แสดงพระปรีชาญาณยิ่งใหญ่

                    เพราะพระองค์ทรงดำรงอยู่เหมือนเดิมตลอดไปตราบนิรันดร

          ไม่มีสิ่งใดมาเพิ่มหรือลดจากพระองค์

                    พระองค์ไม่ทรงต้องการคำแนะนำของผู้ใด

          ²²พระราชกิจทั้งปวงของพระองค์น่าปรารถนาอย่างยิ่ง

                    แม้มนุษย์จะเห็นได้เพียงประกายน้อยนิด

          ²³ทุกสิ่งเหล่านี้มีชีวิตอยู่และดำรงอยู่ตลอดไป

                    ทุกสิ่งเชื่อฟังพระองค์ในทุกกรณี

          ²⁴ทุกสิ่งอยู่ตรงข้ามกันเป็นคู่ๆ

                    พระองค์ไม่ทรงสร้างสิ่งใดไว้ให้บกพร่องⁿ

          ²⁵สิ่งหนึ่งส่งเสริมความดีของอีกสิ่งหนึ่ง

                    ผู้ใดจะชมความรุ่งเรืองของพระองค์จนอิ่มได้

42 a บุตรสิราจะบอกว่ามีกิจการบางอย่างที่ทำได้ แม้สังคมอาจรังเกียจหรือมีอคติต่อต้าน

^b “ผู้ไม่ยำเกรงพระเจ้า” อาจหมายถึงคนต่างชาติ ชาวอิสราเอลต้องปฏิบัติกับเขาเหมือนปฏิบัติกับชาวอิสราเอลด้วยกัน

^c “อย่าละอายที่จะช่วยแบ่งค่าใช้จ่าย” แปลตามตัวอักษรว่า “อย่าอายบัญชีของ...” ** “ผู้ร่วมงานและเพื่อนเดินทาง” บางคนแปลโดยคาดคะเนว่า “เพื่อนร่วมเดินทาง”

^d “ต่อรองกับพ่อค้า” เทียบ 26:29 และ 27:2 ที่กล่าวว่าการค้าขายเป็นบาป แต่ที่นี่บุตรสิราบอกว่าการค้าขายเป็นกิจการถูกต้อง แต่ก็เป็นโอกาสให้ทำบาปได้

^e “ถกเถียงกับเยาวชน” บางคนอธิบายตามต้นฉบับภาษาฮีบรูว่า “ทำบาปฐานชู้สาว”

^f “บุตรหญิงทำให้บิดามีความกังวลใจ” ต้นฉบับภาษาฮีบรูว่า “บุตรหญิงเป็นทรัพย์สมบัติที่ทำให้บิดาผิดหวัง”

^g “อย่าจ้องมองความงดงามของมนุษย์ใดๆ อย่านั่งจับกลุ่มคุยกับสตรี” ต้นฉบับภาษาฮีบรูของข้อนี้ว่า “อย่าปล่อยให้เธออวดความงามแก่ชายใด อย่าให้เธอจับกลุ่มนินทากับสตรีอื่นๆ”

^h หนังสือสุภาษิต (สภษ 5:15 เชิงอรรถ b) กล่าวถึงสตรีในแง่ลบอยู่แล้ว แต่บุตรสิรายังมองสตรีอย่างเคร่งครัดยิ่งกว่านั้นอีก แม้เราจะไม่ต้องคิดว่าข้อความนี้แสดงพฤติกรรมของสตรีโดยทั่วไปเสมอ ถึงกระนั้นคำสอนของธรรมาจารย์ในสมัยต่อๆ มาก็ยังอยู่ในแนวเดียวกัน

ⁱ “พระวาจา” ข้อนี้สะท้อนคำสอนที่ว่าพระวาจาของพระเจ้าทรงพลังในการเนรมิต (เทียบ 43:26; ปฐก บทที่ 1; สดด 33:6; ปชญ 9:1-2; ยน 1:1 เชิงอรรถ a) วรรณกรรมประเภทปรีชาญาณโดยทั่วไปมักจะกล่าวว่า “พระปรีชาญาณ” ทรงพลังเนรมิต (ดู สภษ 8:22 เชิงอรรถ f)

^j ข้อความในบรรทัดนี้ไม่มีในต้นฉบับภาษากรีก จึงแปลตามสำเนาโบราณฉบับภูเขาซีนาย (S) ต้นฉบับภาษาฮีบรู และสำนวนแปลโบราณภาษาซีเรียค

^k “บรรดาผู้ศักดิ์สิทธิ์” หมายถึง “บรรดาทูตสวรรค์” (ดู โยบ 5:1 เชิงอรรถ a)

^l “องค์พระผู้เป็นเจ้า...ในพระสิริรุ่งโรจน์” ต้นฉบับภาษาฮีบรูว่า “องค์พระผู้เป็นเจ้าประทานพละกำลังแก่พลโยธาของพระองค์ให้ตั้งอยู่ต่อหน้าพระสิริรุ่งโรจน์”

^m “เครื่องหมายแห่งอนาคต” แปลตามตัวอักษรว่า “เครื่องหมายของกาลเวลา” ดวงดาวเป็น “เครื่องหมายแห่งอนาคต” ไม่เพียงเพราะกำหนดความแตกต่างของฤดูกาล (43:6; ปฐก 1:14-18) แต่เพราะคนโบราณยังเชื่อด้วยว่าอนาคตถูกเขียนไว้บนท้องฟ้าแล้ว (ยรม 10:2) ข้อนี้ยังอาจกล่าวพาดพิงถึงเครื่องหมายพิเศษที่ประชาชนรอคอยว่าจะกล่าวล่วงหน้าถึงการเสด็จมาของพระเมสสิยาห์ด้วย (มธ 24:29-31)

ⁿ ต้นฉบับภาษาฮีบรูของข้อนี้ว่า “ทุกสิ่งแตกต่างกัน ไม่มีสิ่งใดถูกสร้างโดยไร้ประโยชน์”