ทรัพย์สมบัติ

31 ¹นอนไม่หลับเพราะอยากรวย ทำให้ร่างกายทรุดโทรม

                    ความกังวลถึงทรัพย์สมบัติ ทำให้นอนไม่หลับ

          ²ความกังวลที่นอนไม่หลับ ทำให้ความง่วงหายไป^a

                    เป็นเหมือนโรคร้ายทำให้นอนไม่หลับ

          ³เศรษฐีทำงานเหน็ดเหนื่อยเพื่อสะสมทรัพย์สมบัติ

                    เมื่อเลิกทำงาน เขาก็จมอยู่กับความสำราญ

          ⁴คนยากจนทำงานเหน็ดเหนื่อยแทบจะไม่พอกิน

                    ถ้าเขาเลิกทำงาน เขาก็จะยิ่งขัดสน

          ⁵ผู้ที่รักทองคำจะเป็นผู้ชอบธรรมไม่ได้

                    ผู้ที่แสวงหาความร่ำรวย ทรัพย์สมบัติก็จะทำให้เขาหลงทาง^b

          ⁶หลายคนเสียไปเพราะทองคำ

                    ทั้งๆ ที่มองเห็นความพินาศอยู่ต่อหน้า^c

          ⁷ทองคำเป็นกับดัก^dคนที่แสวงหาเงินทองอย่างหลงใหล

                    คนโฉดเขลาจะติดกับนั้น

          ⁸เศรษฐีที่คนทั่วไปเห็นว่าไม่มีความผิดย่อมเป็นสุข

                    เขาไม่แสวงหาแต่ทองคำ^e

          ⁹เขาเป็นใคร เราจะได้ยกย่องว่าเป็นสุข

                    เขาทำสิ่งน่าอัศจรรย์ใจในหมู่ชน

          ¹⁰เขาได้ผ่านการทดลองในเรื่องนี้ แต่เขาดีพร้อม

                    การทดลองนี้ทำให้เขาภูมิใจ

          เขาจะล่วงละเมิดก็ได้ แต่ไม่ได้ล่วงละเมิด

                    เขาจะทำความชั่วก็ได้ แต่ก็ไม่ได้ทำ

          ¹¹ทรัพย์สินของเขาจะมั่นคง

                    ประชากรที่ชุมนุมกันจะชมเชยการทำทานของเขา^f

งานเลี้ยง

            ¹²ถ้าท่านไปนั่งโต๊ะงานเลี้ยงใหญ่โต

                    อย่าแสดงความอยากกินของท่านออกมา

          อย่าพูดว่า “มีอาหารกินมากมายอะไรเช่นนี้”

          ¹³จงจำไว้ว่าตาโลภเป็นสิ่งไม่ดี

                    ไม่มีสิ่งสร้างใดๆ เลวร้ายกว่าตาโลภ

          ตาโลภนี้จะร้องไห้ในทุกโอกาส^g

          ¹⁴เจ้าภาพมองสิ่งใด จงอย่ายื่นมือไปคว้าสิ่งนั้น

                    อย่าไปแย่งอาหารในจานเดียวกับเขา

          ¹⁵จงคำนึงถึงความต้องการของผู้อื่นจากความต้องการของท่าน

                    จงคิดให้ดีก่อนจะทำสิ่งใด^h

          ¹⁶จงมีมรรยาทⁱ กินสิ่งที่เขาจัดไว้ให้

                    อย่ากินมูมมาม ท่านจะเป็นที่รังเกียจ

          ¹⁷จงหยุดกินเป็นคนแรกเพื่อรักษามรรยาท

                    อย่าเป็นคนตะกละ คนอื่นจะไม่ดูถูกท่าน

          ¹⁸ถ้าท่านนั่งโต๊ะกับแขกหลายคน

                    อย่ายื่นมือหยิบอาหารก่อนผู้อื่น

          ¹⁹ผู้มีมรรยาทกินน้อยพอรองท้อง

                    เมื่อไปนอน ก็ยังหายใจได้คล่อง

          ²⁰กินพอประมาณ จะนอนหลับสบาย

                    ตื่นแต่เช้า จิตใจปลอดโปร่ง

          การนอนไม่หลับ อาเจียน ปวดท้อง

                    เป็นผลร้ายที่คนตะกละได้รับ

          ²¹ถ้าท่านถูกบังคับให้กินมากเกินไป

                    จงลุกขึ้นไปอาเจียน^j แล้วจะรู้สึกดีขึ้น

          ²²ลูกเอ๋ย จงฟังเถิด อย่าแกล้งทำเป็นไม่ได้ยิน

                    ในที่สุดท่านจะพบว่าคำพูดของข้าพเจ้าเป็นความจริง

          ท่านทำสิ่งใด จงทำแต่พอประมาณ^k

                    แล้วโรคภัยจะไม่มาพ้องพานท่านเลย

          ²³ทุกคนจะยกย่องผู้จัดงานเลี้ยงใหญ่

                    และเป็นพยานที่ไว้ใจได้ถึงความใจดีของเขา

          ²⁴คนทั้งเมืองจะพูดถึงคนตระหนี่ที่จัดงานเลี้ยง

                    และเป็นพยานถึงความตระหนี่ของเขาอย่างละเอียด

เหล้าองุ่น

            ²⁵อย่าอวดเก่งเมื่อดื่มเหล้า

                    เพราะเหล้าทำให้หลายคนต้องพบความหายนะ

          ²⁶เตาไฟพิสูจน์ว่าเหล็กกล้าแข็งเพียงไร

                    เหล้าก็แสดงนิสัยของคนยโสโอหัง

เมื่อเมาแล้วทะเลาะวิวาท

          ²⁷เหล้าองุ่นเป็นเหมือนชีวิตสำหรับมนุษย์

                    ถ้าดื่มแต่พอประมาณ

          ถ้าไม่มีเหล้าองุ่น ชีวิตจะเป็นอย่างไร

                    พระเจ้าทรงสร้างเหล้าองุ่นเพื่อให้มนุษย์มีความยินดี

          ²⁸การดื่มเหล้าองุ่นพอประมาณตามโอกาส

                    ทำให้ใจเบิกบาน และจิตวิญญาณแช่มชื่น

          ²⁹แต่ถ้าดื่มเหล้าองุ่นมากเพราะกลัดกลุ้มหรืออวดเก่ง^l

                    ก็ทำให้จิตใจขมขื่น

          ³⁰คนโง่ที่ดื่มจนเมาจะโกรธมากเป็นผลร้ายแก่ตนเอง

                    ทำให้กำลังถดถอย ทั้งยังก่อให้เกิดบาดแผล

          ³¹เมื่อกินเหล้าร่วมกัน อย่าตำหนิคนที่นั่งข้างๆ

                    และอย่าล้อเลียนเขาเมื่อเขากำลังสนุก

          อย่าต่อว่าเขาเลยแม้แต่คำเดียว

                    อย่าทวงหนี้กวนใจเขา

 

31 a “ทำให้ความง่วงหายไป” แปลตามต้นฉบับภาษาฮีบรู และสำเนาโบราณภาษากรีกบางฉบับ

^b “ทรัพย์สมบัติก็จะทำให้เขาหลงทาง” แปลตามต้นฉบับภาษาฮีบรู และสำเนาโบราณภาษากรีกบางฉบับ

^c “หลายคนเสียไปเพราะทองคำ ทั้งๆ ที่มองเห็นความพินาศอยู่ต่อหน้า” ต้นฉบับภาษาฮีบรูว่า “เขาวางใจในไข่มุก แต่ไม่อาจพ้นความพินาศไปได้ และจะไม่ได้รับความรอดพ้นในวันที่พระเจ้าทรงตอบแทน”

^d “กับดัก” แปลตามตัวอักษรว่า “สิ่งกีดขวางที่ทำให้สะดุด” แม้ผู้เขียนกล่าวถึงทองคำ แต่เขาคงคิดถึงรูปเคารพที่เป็นทองคำมากกว่า

^e “ทองคำ” ต้นฉบับภาษาฮีบรูว่า “มันโมน” (mammon) ซึ่งเป็นคำที่ยืมมาจากภาษาอาราเมอิก และพบบ่อยๆ ในหนังสือของบรรดาธรรมาจารย์ (เทียบ มธ 6:24; ลก 16:9, 11, 13)

^f “ชมเชยการทำทานของเขา” เป็นการกล่าวพาดพิงถึงธรรมเนียมของชาวยิวที่จะประกาศชื่อของผู้มีพระคุณต่อผู้มาชุมนุมกันในศาลาธรรม

^g “ทุกโอกาส” แปลตามต้นฉบับภาษาฮีบรู ต้นฉบับภาษากรีกว่า “ต่อหน้าทุกคน”

^h ประโยคนี้ในต้นฉบับภาษาฮีบรูว่า “จงคิดถึงสิ่งที่ท่านไม่ชอบ”

ⁱ “จงมีมรรยาท” แปลตามต้นฉบับภาษาฮีบรู ต้นฉบับภาษากรีกละคำนี้

^j “ไปอาเจียน” แปลตามต้นฉบับภาษาฮีบรูและสำเนาโบราณภาษากรีกบางฉบับ ต้นฉบับภาษากรีกที่ใช้กัน (Textus receptus) ว่า “ขณะที่กำลังกินเลี้ยงกันอยู่”

^k “พอประมาณ” แปลตามต้นฉบับภาษาฮีบรู ต้นฉบับภาษากรีกว่า “ท่านจะทำอะไรก็จงพร้อม”

^l “อวดเก่ง” แปลโดยคาดคะเน ต้นฉบับไม่ชัดเจน