คำแนะนำต่างๆ
7. 1อย่าทำความชั่ว แล้วสิ่งเลวร้ายจะไม่เกิดกับท่าน
2จงหลีกหนีความอธรรม แล้วความอธรรมจะหลีกหนีไปจากท่าน
3ลูกเอ๋ย อย่าหว่านความอยุติธรรมในรอยไถ
แล้วท่านจะไม่ต้องเก็บเกี่ยวผลความอยุติธรรมถึงเจ็ดเท่า
4อย่าขออำนาจปกครองจากองค์พระผู้เป็นเจ้า
อย่าขอที่นั่งมีเกียรติจากพระราชา
5อย่าอวดว่าท่านเป็นผู้ชอบธรรมเฉพาะพระพักตร์องค์พระผู้เป็นเจ้า
อย่าอวดฉลาดเฉพาะพระพักตร์พระราชา
6อย่าแสวงหาตำแหน่งผู้พิพากษา
ถ้าท่านไม่มีกำลังที่จะขจัดความอยุติธรรม
เพราะท่านจะตกอยู่ใต้อิทธิพลของผู้มีอำนาจ
และความเที่ยงตรงของท่านจะด่างพร้อย
7อย่าวางอำนาจกับพลเมืองส่วนใหญ่
อย่าทำให้ประชาชนเสื่อมความนับถือต่อท่าน
8อย่าปล่อยตัวทำบาปซ้ำอีก
เพราะแม้ทำบาปเพียงครั้งเดียว ท่านก็จะไม่พ้นโทษ
9อย่าพูดว่า “พระเจ้าจะพอพระทัยของถวายมากมายของฉัน
เมื่อฉันนำของมาถวาย พระเจ้าผู้สูงสุดจะต้องทรงรับไว้”
10อย่าลังเลใจเมื่ออธิษฐานภาวนา
อย่าละเลยที่จะให้ทาน
11อย่าหัวเราะเยาะคนที่กำลังทุกข์ใจ
เพราะพระเจ้าผู้ทรงกดให้ตกต่ำ ก็ทรงยกให้สูงขึ้นได้ด้วย
12อย่าปั้นเรื่องเท็จใส่ความพี่น้องของท่าน
และอย่าทำเช่นนี้กับเพื่อนของท่านด้วย
13จงระวังอย่ากล่าวคำเท็จ
เพราะนิสัยเช่นนี้ไม่เกิดประโยชน์เลยa
14อย่าพูดพล่ามในที่ประชุมกับผู้อาวุโส
อย่ากล่าวซ้ำซากเมื่ออธิษฐานภาวนา
15อย่าเกลียดการงานที่เหน็ดเหนื่อย
เช่นการทำไร่ไถนาที่พระผู้สูงสุดทรงกำหนดไว้
16อย่าคบกับกลุ่มคนบาป
จงจำไว้ว่าพระเจ้าจะทรงลงโทษในไม่ช้า
17จงถ่อมตนให้มาก
เพราะโทษของคนอธรรมคือไฟและหนอนb
การปฏิบัติตนต่อมิตรสหายและครอบครัว
18อย่านำเพื่อนไปแลกกับเงิน
อย่านำพี่น้องแท้ๆไปแลกกับทองคำจากเมืองโอฟีร์
19อย่าเสียโอกาสที่จะมีภรรยาดีและเฉลียวฉลาดc
เพราะความมีเสน่ห์ของนางมีค่ามากกว่าทองคำ
20อย่าทำร้ายผู้รับใช้ที่ทำงานอย่างซื่อสัตย์
และลูกจ้างที่รับใช้ท่านเต็มกำลัง
21จงรักผู้รับใช้ของท่านสุดจิตสุดใจd
อย่ารังเกียจที่จะให้อิสระแก่เขา
22ถ้าท่านมีสัตว์เลี้ยง จงเลี้ยงดูให้ดี
ถ้าสัตว์เหล่านี้มีประโยชน์ ก็จงเก็บไว้
23ถ้าท่านมีบุตร ก็จงอบรมสั่งสอนเขาให้ดี
จงสอนให้เขาอ่อนน้อมเชื่อฟังeตั้งแต่วัยเยาว์
24ถ้าท่านมีบุตรหญิง จงดูแลร่างกายของเขา
แต่อย่าตามใจจนเขาลืมตัว
25จงจัดให้บุตรหญิงได้แต่งงาน ท่านก็ทำงานใหญ่สำเร็จแล้ว
แต่จงยกเขาให้แก่ชายที่มีปรีชา
26ถ้าท่านมีภรรยาที่ถูกใจ ก็อย่าขับไล่นาง
แต่ถ้าท่านไม่ชอบ ก็อย่าไว้ใจนาง
27จงนับถือบิดาสุดจิตสุดใจ
จงอย่าลืมว่ามารดาให้กำเนิดท่านด้วยความเจ็บปวด
28จงระลึกว่าท่านทั้งสองเป็นผู้ให้กำเนิด
จะมีสิ่งใดมาตอบแทนบุญคุณนี้ได้f
การปฏิบัติต่อสมณะ
29จงยำเกรงองค์พระผู้เป็นเจ้าสุดจิตใจ
และจงนับถือบรรดาสมณะของพระองค์g
30จงรักพระผู้ทรงสร้างท่านมา จงรักพระองค์สุดกำลัง
อย่าละเลยผู้รับใช้ของพระองค์
31จงยำเกรงองค์พระผู้เป็นเจ้าและให้เกียรติสมณะ
จงถวายบรรณาการส่วนที่พระเจ้าทรงบัญชาไว้ให้แก่เขา
คือผลิตผลแรก ไหล่สัตว์ที่ถวายเป็นเครื่องบูชา
รวมทั้งเครื่องบูชาที่กำหนดไว้ และของถวายศักดิ์สิทธิ์อื่นๆ
การปฏิบัติต่อคนยากจนและคนที่ตกทุกข์ได้ยาก
32จงยื่นมือช่วยคนยากจน
เพื่อท่านจะได้รับพระพรhอย่างเต็มเปี่ยม
33จงมีใจกว้างต่อมนุษย์ทุกคน
อย่ามีใจแคบแม้ต่อผู้ตายi
34อย่าเบือนหน้าหนีคนที่ร้องไห้
จงร่วมทุกข์กับผู้ที่โศกเศร้า
35อย่ารีรอที่จะไปเยี่ยมคนเจ็บไข้
ถ้าทำเช่นนี้ ท่านจะเป็นที่รักของทุกคน
36จะทำสิ่งใด จงระลึกถึงบั้นปลายของชีวิต
แล้วท่านจะไม่ทำบาปเลยj
7 a “นิสัยเช่นนี้ไม่เกิดประโยชน์ใดเลย” แปลตามตัวอักษรว่า “การต่อเนื่อง(?)ไม่เกิดผลดี” – ความหมายไม่ชัดเจน แต่ต้นฉบับภาษาฮีบรูว่า “ผลตามมาไม่เป็นที่พอใจ”
b ต้นฉบับภาษาฮีบรูละคำ “ไฟ” อาจยืมความคิดมาจาก โยบ 25:6 แต่เราพบวลี “ไฟและหนอน” รวมกันใน อสย 66:24 (ซึ่ง มก 9:48 อ้างถึงด้วย) ; และใน ยดธ 16:17.
c ประโยคนี้ยังแปลได้อีกว่า “อย่าดูถูกภรรยาที่เฉลียวฉลาดและดี” – เทียบ ข้อ 26.
d “จงรัก...สุดจิตสุดใจ” – แปลตามตัวอักษรว่า “จิตใจของท่านจงรัก....” – ต้นฉบับภาษาฮีบรูว่า “จงรักผู้รับใช้อย่างที่ท่านรักตนเอง”
e “จงสอนให้เขาอ่อนน้อมเชื่อฟัง” – ต้นฉบับภาษาฮีบรูว่า “จงหาคู่แต่งงานให้เขา”
f ต้นฉบับภาษาฮีบรูละข้อ 27-28.
g บุตรสิรามีความเคารพต่อพิธีกรรมและบรรดาสมณะ (ดู บทที่ 50) ในที่นี้เขากล่าวถึงการเคารพนับถือบรรดาสมณะควบคู่ไปกับการนมัสการพระเจ้า (เทียบ ข้อ 31) ดังที่ธรรมบัญญัติกำหนดไว้ คือ อพย 29:27; ลนต 5:6 (เกี่ยวกับการถวายบูชาชดเชยบาป); ลนต 7:32; กดว 18:11-18 (เรื่องผลิตผลแรก); ฉธบ 18:3 (เรื่องไหล่สัตว์ที่ถวายเป็นเครื่องบูชา) – ส่วน “เครื่องบูชาที่กำหนดไว้” แปลตามตัวอักษรว่า “เครื่องบูชาที่นำความศักดิ์สิทธิ์มาให้” ซึ่งหมายถึง “เครื่องบูชาที่ช่วยให้มนุษย์ประพฤติตนถูกต้อง” คงเป็นการกล่าวพาดพิงถึงการถวายบูชาที่กำหนดไว้ใน ลนต 2:1-16.
h พระพรนี้มาจากพระเจ้า
i เกี่ยวกับหน้าที่ต่อผู้ตายที่จะต้องได้รับการฝังศพอย่างเหมาะสม ดู 2 ซมอ 21:10-14; ทบต 1:17-18; 12:12; อสย 34:3; ยรม 22:19. ในสมัยต่อมา ชาวยิวยังถวายคำภาวนาและเครื่องบูชาอุทิศแก่ผู้ล่วงลับด้วย (2 มคบ 12:38-46) แต่ดูเหมือนว่าธรรมบัญญัติห้ามประกอบพิธีกรรมที่ไม่ใช่ประเพณีของชาวยิวอุทิศแก่ผู้ล่วงลับ (ฉธบ 26:14; เทียบ บสร 30:18; บรค 6:26) แต่บุตรสิราไม่ให้รายละเอียดอะไรเกี่ยวกับเรื่องนี้.
j “ไม่ว่าจะทำสิ่งใด” – แปลตามต้นฉบับภาษาฮีบรู ต้นฉบับภาษากรีกว่า “ไม่ว่าจะพูดสิ่งใด” – แม้ว่าบุตรสิรายังไม่เข้าใจชัดเจนเรื่องพระเจ้าทรงตอบแทนความดีความชั่วหลังความตาย กระนั้นก็ดี เขายังเน้นหลายครั้งถึงความสำคัญของวาระสุดท้ายของชีวิต (ดู 11:26-28).
