III. พันธสัญญาที่ภูเขาซีนายa
ก. พันธสัญญาและบทบัญญัติสิบประการ
ชาวอิสราเอลมาถึงภูเขาซีนาย
19 1วันแรกของเดือนที่สามหลังจากที่ชาวอิสราเอลออกจากแผ่นดินอียิปต์ เขามาถึงถิ่นทุรกันดารซีนาย 2ชาวอิสราเอลออกเดินทางจากเรฟีดิมมาถึงถิ่นทุรกันดารซีนาย ตั้งค่ายอยู่ในถิ่นทุรกันดารด้านหน้าภูเขาb
19 a ภาคสุดท้ายของหนังสืออพยพนี้ ส่วนใหญ่มาจากตำนานสงฆ์ (19:1-2ก; 24:15ข-31:18ก; และ 34:29-40:38) ข้อความใน 20:22-23:33 เป็นประมวลกฎหมายพันธสัญญาซึ่งมาจากธรรมประเพณีอีกสายหนึ่ง ที่เอามารวมกับเรื่องราวที่ภูเขาซีนายในภายหลัง ส่วนข้อความที่เหลือมาจากแหล่งข้อมูลโบราณซึ่งแยกไม่ออกว่า เป็นตำนานยาห์วิสต์หรือเอโลฮิสต์ ในรูปแบบปัจจุบัน พันธสัญญาสมัยโมเสสนี้รับรองว่าพระเจ้าทรงเลือกประชากรอิสราเอลและพระสัญญาที่ทรงให้ไว้ (6:6-8) เป็นความจริงแล้ว เช่นเดียวกับที่พันธสัญญาที่ทรงทำกับอับราฮัม ดังที่กล่าวถึงใน 6:5 รับรองว่าพระสัญญาที่ทรงให้ไว้ก่อนนั้นเป็นความจริง (ปฐก 17) แต่พันธสัญญากับอับราฮัมเป็นพันธสัญญากับคนคนเดียว (แม้จะรวมถึงลูกหลานของเขาก็ตาม) และมีเงื่อนไขประการเดียวคือให้เข้าสุหนัต แต่ตรงกันข้าม พันธสัญญาที่ภูเขาซีนายจะผูกมัดคนทั้งชาติซึ่งได้รับธรรมบัญญัติซึ่งประกอบด้วยบทบัญญัติสิบประการและประมวลกฎหมายพันธสัญญา ธรรมบัญญัตินี้จะรับการเพิ่มเติมในภายหลัง และจะเป็นกฎบัตรสำหรับศาสนายิว บสร 24:9-27 เรียกธรรมบัญญัตินี้ว่าเป็นพระปรีชาญาณของพระเจ้า แต่ธรรมบัญญัตินี้ยังเป็น "พยานปรักปรำชนชาติอิสราเอลด้วย" (ฉธบ 31:26) เพราะการละเมิดธรรมบัญญัติจะทำให้พระสัญญาเป็นโมฆะ และชวนให้พระเจ้าทรงลงโทษอิสราเอล ต่อมาในภายหลัง เปาโลจะอธิบายบทบาทของธรรมบัญญัติว่าเป็นทั้งคำสั่งสอนและการขู่สำทับ เพื่อเตรียมจิตใจประชากรอิสราเอลให้รับการเสด็จมาของพระคริสตเจ้าผู้ทรงกระทำพันธสัญญาใหม่ (รม 7; กท 3)
b จนกระทั่งบัดนี้ เรายังไม่รู้แน่ว่าภูเขาซีนายอยู่ที่ไหน ตั้งแต่คริสตศตวรรษที่สี่ ธรรมประเพณีของคริสตชนกำหนดว่าภูเขาซีนายอยู่ทางใต้ของคาบสมุทรซีนาย คือภูเขาที่เรียกว่า "เยเบลมูสา" (สูง 2,245 เมตร) ในปัจจุบันมีอีกทฤษฎีหนึ่งที่ใช้ข้อมูลจากการบรรยายถึงลักษณะของภูเขาเมื่อพระเจ้าทรงสำแดงพระองค์ว่าเป็นภูเขาไฟ (19:16 เชิงอรรถ g) และข้อมูลของเส้นทางเดินใน กดว 33 (ดู กดว 33:1 เชิงอรรถ a) สรุปว่า ภูเขาซีนายคงต้องอยู่ในแคว้นอาราเบีย เพราะที่นั่นเคยมีภูเขาไฟที่ยังคุกรุ่นอยู่ในอดีต แต่เหตุผลดังกล่าวนี้ยังไม่พอจะให้ข้อยุติ ข้อความตอนอื่นในพระคัมภีร์เสนอแนะว่า ภูเขาซีนายน่าจะอยู่ใกล้ประเทศอียิปต์ และอยู่ทางใต้ของประเทศปาเลสไตน์ ดังนั้น จึงมีอีกทฤษฎีหนึ่งระบุว่าภูเขาซีนายคงอยู่ใกล้กับคาเดช เพราะมีข้อความที่รวมเสอีร์ เอโดมและภูเขาปารานกับการสำแดงองค์ของพระเจ้า (ฉธบ 33:2; วนฉ 5:4; ฮบก 3:3) กระนั้นก็ดี ไม่มีข้อความใดเลยบอกว่า คาเดชอยู่ใกล้กับถิ่นทุรกันดารซีนาย ตรงข้ามมีข้อความบางตอนบอกอย่างชัดเจนว่าซีนายอยู่ห่างจากคาเดชมาก (กดว 11-13; ฉธบ 1:2,19) สรุปแล้ว ภูเขาซีนายน่าจะตั้งอยู่ทางใต้ของคาบสมุทรซีนายดังกล่าวแล้ว (ความเห็นแรก) แม้เหตุการณ์ที่ภูเขาซีนายมีความสำคัญมากในประวัติศาสตร์และประมวลกฎหมาย (3:1-4:17; 18:19-40; กดว 1-10) ชาวอิสราเอลดูเหมือนจะลืมอย่างรวดเร็วว่าภูเขาซีนายอยู่ที่ไหนกันแน่ เรื่องราวของเอลียาห์ (1 พกษ 19 ดู บสร 48:7) เป็นกรณีเดียวที่กล่าวว่ามีคนเดินทางไปถึงภูเขาซีนายอีก