ชาวอิสราเอลสาบานจะลงโทษชาวเมืองกิเบอาห์

20 ¹ชาวอิสราเอลทุกคน ตั้งแต่เมืองดานจนถึงเมืองเบเออร์เชบา^a รวมทั้งแผ่นดินกิเลอาด มาชุมนุมพร้อมหน้ากันเฉพาะพระพักตร์พระยาห์เวห์ที่เมืองมิสปาห์ ²ชุมชนของพระยาห์เวห์ที่มาชุมนุมกันครั้งนี้มีบรรดาหัวหน้าของประชากร และชนทุกเผ่าของอิสราเอลนับรวมได้สี่แสนคน^bเป็นทหารราบถืออาวุธ ³ชนเบนยามินได้ยินว่า ชาวอิสราเอลเผ่าอื่นขึ้นไปที่เมืองมิสปาห์ ชาวอิสราเอลถามกันว่า “อาชญากรรมนี้เกิดขึ้นอย่างไร” ⁴ชนเลวีที่เป็นสามีของหญิงที่ถูกฆ่าตอบว่า “ข้าพเจ้ากับภรรยาน้อยมาถึงเมืองกิเบอาห์ของเผ่าเบนยามิน เพื่อค้างคืนที่นั่น ⁵ชาวเมืองกิเบอาห์ได้มุ่งร้ายต่อข้าพเจ้า เวลากลางคืนมาล้อมบ้านที่ข้าพเจ้าพักอยู่ ตั้งใจจะฆ่าข้าพเจ้า แต่แล้วเขาก็ข่มขืนภรรยาน้อยของข้าพเจ้าจนตาย ⁶ข้าพเจ้าเอาศพของภรรยาน้อยมาตัดเป็นชิ้นๆ ส่งไปทั่วเขตแดนที่เป็นมรดกของอิสราเอล คนเหล่านี้ประกอบอาชญากรรมน่าอับอายในอิสราเอล ⁷ท่านทุกคนที่นี่ก็เป็นชาวอิสราเอล จงปรึกษากันและตัดสินเรื่องนี้ที่นี่เถิด”

⁸ประชาชนทั้งหมดลุกขึ้นโดยพร้อมเพรียงกันตะโกนว่า “เราทุกคนไม่ว่าจะอยู่บ้านหรืออยู่กระโจม จะไม่ยอมกลับไป ⁹เราจะทำกับเมืองกิเบอาห์อย่างนี้ เราจะจับสลาก^{c 10}จากทุกเผ่าของอิสราเอล เราจะเลือกสิบคนจากร้อยคน เลือกร้อยคนจากพันคน และเลือกพันคนจากหมื่นคน เพื่อไปจัดหาอาหารสำหรับทหารที่จะไปลงโทษเมืองกิเบอาห์^dของเผ่าเบนยามินให้สาสมกับความผิดน่าอับอายที่เขาได้ทำในอิสราเอล” ¹¹แล้วชาวอิสราเอลทุกคนระดมกำลังเป็นหนึ่งเดียวกันเข้าโจมตีเมือง

ชนเผ่าเบนยามินไม่ยอมลงโทษผู้ทำผิด

¹²ชาวอิสราเอลเผ่าต่างๆ ส่งคนไปทั่วเผ่า^eเบนยามินบอกว่า “อาชญากรรมเช่นนี้เกิดขึ้นได้อย่างไรในหมู่ท่านทั้งหลาย ¹³จงส่งตัวคนชั่วร้ายเลวทรามในเมืองกิเบอาห์มาให้เราฆ่า เราจะได้กำจัดความเลวร้ายนี้ไปให้พ้นจากอิสราเอล” แต่ชนเผ่าเบนยามินไม่ยอมฟังเสียงพี่น้องชาวอิสราเอลอื่นๆ

การสู้รบครั้งแรก^f

¹⁴ชนเผ่าเบนยามินระดมพลจากเมืองต่างๆ มาชุมนุมกันที่เมืองกิเบอาห์ เพื่อต่อสู้กับชาวอิสราเอลเผ่าอื่นๆ ¹⁵ในวันนั้น ชนเผ่าเบนยามินระดมทหารจากเมืองต่างๆ ได้สองหมื่นหกพันคนที่ชำนาญการใช้ดาบ ไม่นับชาวเมืองกิเบอาห์^{g 16}ในจำนวนคนเหล่านี้มีทหารที่ชำนาญศึกเป็นพิเศษเจ็ดร้อยคน เป็นคนถนัดมือซ้าย ทุกคนใช้สาแหรกยิงกระสุนได้แม่นยำ แม้ผมเส้นเดียวก็ไม่พลาด

¹⁷ชาวอิสราเอลเผ่าอื่นๆ ระดมพลได้สี่แสนคน ล้วนเป็นนักรบที่ชำนาญการใช้ดาบ ¹⁸ชาวอิสราเอลขึ้นไปที่เมืองเบธเอลเพื่อทูลถามพระเจ้าว่า “ชนเผ่าใดจะเป็นผู้เข้าโจมตีชนเผ่าเบนยามินก่อน” พระยาห์เวห์ตรัสตอบว่า “ชนเผ่ายูดาห์ต้องไปก่อน”

¹⁹เช้าวันรุ่งขึ้น ชาวอิสราเอลยกพลไปตั้งค่ายใกล้เมืองกิเบอาห์ ²⁰เขาออกไปต่อสู้กับชนเผ่าเบนยามิน ตั้งแนวรบหน้าเมืองกิเบอาห์ ²¹แต่ชนเผ่าเบนยามินออกมาจากเมืองกิเบอาห์ และในวันนั้นฆ่าทหารอิสราเอลได้สองหมื่นสองพันคน^{h 23}แล้วชาวอิสราเอลขึ้นไปยังเมืองเบธเอล ร้องไห้เฉพาะพระพักตร์พระยาห์เวห์จนถึงเวลาเย็น เขาทูลถามพระยาห์เวห์อีกว่า “พวกเราควรจะเข้าโจมตีชนเผ่าเบนยามินพี่น้องของเราอีกไหม” พระยาห์เวห์ตรัสตอบว่า “จงไปต่อสู้กับเขาเถิด” ²²กองทัพอิสราเอลก็มีกำลังใจขึ้น กลับไปตั้งแนวรบอยู่ในที่เดียวกันกับวันก่อน ²⁴ชาวอิสราเอลเข้าโจมตีชนเผ่าเบนยามินเป็นวันที่สอง ²⁵และในวันที่สองนี้ ชนเผ่าเบนยามินออกจากเมืองกิเบอาห์มาต่อสู้ และฆ่าทหารอิสราเอลอีกหนึ่งหมื่นแปดพันคน ทุกคนล้วนเป็นผู้ชำนาญการใช้ดาบ

²⁶แล้วชาวอิสราเอลทั้งหมดและประชากรทุกคนขึ้นไปที่เมืองเบธเอล ร้องไห้อยู่ที่นั่นเฉพาะพระพักตร์พระยาห์เวห์ อดอาหารตลอดทั้งวันจนถึงเย็น และถวายเครื่องเผาบูชาและศานติบูชาเฉพาะพระพักตร์พระยาห์เวห์ ²⁷ชาวอิสราเอลทูลถามพระยาห์เวห์ ในเวลานั้นหีบพันธสัญญาของพระเจ้าอยู่ที่นั่น ²⁸และฟีเนหัสบุตรของเอเลอาเซอร์ บุตรของอาโรนปฏิบัติศาสนกิจต่อหน้าหีบพันธสัญญา ชาวอิสราเอลทูลถามว่า “พวกเราควรจะไปรบกับชนเผ่าเบนยามินพี่น้องของเราอีกหรือเลิกรบ” พระยาห์เวห์ตรัสตอบว่า “จงไปเถิด พรุ่งนี้เราจะมอบเขาไว้ในมือของท่าน”ⁱ

ชนเผ่าเบนยามินพ่ายแพ้^j

²⁹ชาวอิสราเอลวางทหารซุ่มไว้รอบเมืองกิเบอาห์ ³⁰ในวันที่สาม เขาขึ้นไปต่อสู้กับชนเผ่าเบนยามิน และตั้งแนวรบหน้าเมืองกิเบอาห์เช่นเดียวกับครั้งก่อน ³¹ชนเผ่าเบนยามินออกมาสู้รบกับประชากรและถูกล่อออกไปห่างจากเมือง เขาเริ่มฆ่าชาวอิสราเอลบางคนตายตามถนนที่ไปสู่เมืองเบธเอลและเมืองกิเบอาห์^k และตามที่โล่งนอกเมืองเช่นเคย เขาฆ่าชาวอิสราเอลประมาณสามสิบคน ³²ชนเผ่าเบนยามินคิดว่า “พวกเขาก็แพ้เราเหมือนครั้งก่อน” แต่ชาวอิสราเอลพูดกันว่า “ให้เราถอยล่อพวกเขาให้มาตามถนนออกจากเมืองเถิด”

³³ชาวอิสราเอลทั้งหมดจึงถอยมาตั้งแนวรบรวมกันที่เมืองบาอัลทามาร์ ขณะที่ทหารที่ซุ่มอยู่กรูกันออกมาจากที่ซ่อนทางตะวันตกของเมืองกิเบอาห์^{l 34}ทหารอิสราเอลที่ชำนาญศึกเป็นพิเศษหนึ่งหมื่นคนเข้าโจมตีเมืองกิเบอาห์ การรบเป็นไปอย่างดุเดือด ชนเผ่าเบนยามินไม่รู้ว่าเหตุร้ายกำลังจะเกิดขึ้นแก่ตน ³⁵พระยาห์เวห์ทรงบันดาลให้ชนเผ่าเบนยามินต้องพ่ายแพ้ต่อชาวอิสราเอล ในวันนั้น ชาวอิสราเอลฆ่าชนเผ่าเบนยามินถึงสองหมื่นห้าพันหนึ่งร้อยคน ซึ่งล้วนเป็นทหารชำนาญการใช้ดาบ ³⁶ชนเผ่าเบนยามินรู้ว่าตนเป็นฝ่ายปราชัย^m

ชาวอิสราเอลก่อนนั้นได้ถอยไปจากชนเผ่าเบนยามิน เพราะไว้ใจทหารที่ซุ่มอยู่รอบเมืองกิเบอาห์ ³⁷ทหารที่ซุ่มอยู่นี้กรูกันเข้าโจมตีเมืองกิเบอาห์โดยฉับพลัน กระจายกันออกไปฆ่าชาวเมืองทุกคน ³⁸กองทัพชาวอิสราเอลกับทหารที่ซุ่มอยู่ⁿ ตกลงกันไว้ว่า เมื่อทหารเหล่านี้ส่งสัญญาณควันลอยขึ้นจากเมือง ³⁹กองทัพอิสราเอลอยู่ในสนามรบจะตีตลบกลับ^o ในตอนแรกชนเผ่าเบนยามินเริ่มฆ่าชาวอิสราเอลประมาณสามสิบคนและคิดว่า “พวกเขาก็แพ้เราเหมือนครั้งก่อน” ⁴⁰แต่เมื่อสัญญาณควันเริ่มลอยขึ้นจากเมือง ชนเผ่าเบนยามินเหลียวกลับไป ก็เห็นเมืองทั้งเมืองลุกเป็นไฟ ⁴¹ชาวอิสราเอลจึงตีตลบกลับ ชนเผ่าเบนยามินตกใจมาก เมื่อรู้ตัวว่าเหตุร้ายกำลังเกิดขึ้นแก่ตน

⁴²ชนเผ่าเบนยามินพากันหนีจากชาวอิสราเอลไปทางถิ่นทุรกันดาร แต่ก็หนีไม่พ้น กองทัพอิสราเอลยังไล่ตามไป และทหารที่ออกมาจากเมือง^pก็ตามมาฆ่าเขาด้วย ⁴³ชาวอิสราเอลล้อมชนเผ่าเบนยามินไว้ ไล่ตามไปไม่ลดละ^q และฆ่าเขาที่ไปจนถึงด้านตะวันออกของเมืองกิเบอาห์ ⁴⁴ชนเผ่าเบนยามินตายหนึ่งหมื่นแปดพันคน ทุกคนล้วนเป็นทหารชำนาญศึก ⁴⁵ส่วนคนที่หนีก็ไปทางถิ่นทุรกันดาร มุ่งไปยังหินผาริมโมน คนห้าพันคนถูกฆ่าตายตามถนน ชาวอิสราเอลไล่ตามคนที่เหลือ จนทำลายเขาทั้งสิ้น^r และฆ่าอีกสองพันคน ⁴⁶ในวันนั้น ชนเผ่าเบนยามินถูกฆ่าตายสองหมื่นห้าพันคนซึ่งชำนาญการใช้ดาบ ทุกคนล้วนเป็นทหารชำนาญศึก ⁴⁷แต่ทหารหกร้อยคนซึ่งหนีไปทางถิ่นทุรกันดาร ก็มาถึงหินผาริมโมน และอยู่ที่นั่นเป็นเวลาสี่เดือน

⁴⁸ส่วนชาวอิสราเอลกลับไปหาชนเผ่าเบนยามินตามเมืองต่างๆ และฆ่าทั้งผู้คน^s ฝูงสัตว์ และทุกสิ่งที่พบ แล้วจุดไฟเผาเมืองทุกเมืองที่ผ่านไป

20 a เป็นสูตรตายตัวนอกหนังสือปัญจบรรพ เพื่อหมายถึงเขตเหนือสุดและใต้สุดของดินแดนที่อิสราเอลยึดครอง (ดู 1 ซมอ 3:20; 2 ซมอ 3:10; 1 พกษ 5:5) ที่นี่ยังกล่าวถึงแคว้นกิเลอาดเพิ่มเข้ามานอกเหนือจากสูตร เพราะจะมีเรื่องเล่าถึงเหตุการณ์ในแคว้นนั้นด้วยใน 21:8-12 ยังมีสูตรอื่นที่มักใช้เพื่อกำหนดเขตแดนของอิสราเอลจากเหนือจรดใต้ คือ “จากช่องเขาคามัทจนถึงแม่น้ำอียิปต์ (หรือหุบเขาอาราบาห์)” (1 พกษ 8:65; 2 พกษ 14:25) และจากใต้จรดเหนือ คือ “จากแม่น้ำอียิปต์ไปจนถึงแม่น้ำใหญ่ (ยูเฟรติส)” (ปฐก 15:18; 2 พกษ 24:7 ดู กดว 34:1 เชิงอรรถ a)

^b จำนวนทหารที่นี่และที่อื่นในบทนี้ (ดู ข้อ 15,21) ล้วนเป็นตัวเลขที่เกินความจริง

^c “เราจะจับสลาก” แปลตามสำนวนแปลภาษากรีก ต้นฉบับภาษาฮีบรูว่า “สู้กับเมืองนี้โดยสลาก”

^d “กิเบอาห์” ตามสำนวนแปลโบราณ ต้นฉบับภาษาฮีบรูว่า “เกบา”

^e “ทั่วเผ่า” แปลตามสำนวนแปลโบราณ ต้นฉบับภาษาฮีบรูว่า “เผ่าต่างๆ”

^f เรื่องการโจมตีเมืองกิเบอาห์คล้ายกันมากกับเรื่องการยึดเมืองอัย (ยชว 7-8) ทั้งในรายละเอียดและลีลาการเขียน แทนที่จะคิดว่าเรื่องการยึดเมืองอัยใน ยชว มีอิทธิพลต่อการเล่าเรื่องนี้ใน วนฉ น่าจะคิดกลับกันว่า ผู้เขียน ยชว ปั้นเรื่องมาโดยใช้ข้อมูลจากเหตุการณ์ประวัติศาสตร์เรื่องการทำลายเมืองกิเบอาห์มากกว่า

^g ต้นฉบับภาษาฮีบรูยังเสริมว่า “เขาระดมทหารพิเศษที่ชำนาญการรบเจ็ดร้อยคน” ซึ่งซ้ำกับข้อ 16ก

^h ข้อ 23 ต้องมาก่อนข้อ 22 เพื่อทำให้เรื่องราวต่อเนื่องกันอย่างสมเหตุสมผล ข้อความของสองข้อนี้อาจมาจากธรรมประเพณีคนละสายก็ได้

ⁱ ชาวอิสราเอลเข้าสู้รบกับชนเผ่าเบนยามินสองครั้งแรกตามพระบัญชาของพระยาห์เวห์ (ข้อ 18, 23) ก็จริง แต่พระองค์ทรงสัญญาจะประทานชัยชนะเฉพาะในการทูลถามครั้งที่สามเท่านั้น ในเรื่องการยึดเมืองอัยใน ยชว 7 ชาวอิสราเอลเข้าโจมตีครั้งแรกไม่สำเร็จ เพราะได้ละเมิดกฎเรื่องการทำลายล้างศัตรูถวายแด่พระเจ้า แต่ในที่นี้ไม่มีเหตุผลอธิบายว่าทำไมการสู้รบจึงไม่ประสบชัยชนะ

^j เรื่องการปราชัยของชนเผ่าเบนยามินมาจากธรรมประเพณีสองสายที่ถูกนำมารวมกันอย่างไม่ค่อยกลมกลืนนัก คือ ธรรมประเพณีของเมืองมิสปาห์และเบธเอล

^k การสู้รบเกิดขึ้นระหว่างเมืองเบธเอล ซึ่งชาวอิสราเอลตั้งค่ายอยู่ และเมืองกิเบอาห์ที่ชนเผ่าเบนยามินรวมพล

^l “ทางตะวันตกของเมืองกิเบอาห์” แปลตามสำนวนแปลโบราณ ต้นฉบับภาษาฮีบรูว่า “จากที่ราบของเมืองเกบา”

^m เรื่องราวต่อจากข้อ 36ก นี้น่าจะต่อและสรุปในข้อ 45 ส่วนข้อ 36ข-44 คงเป็นข้อความที่แทรกเข้ามาจากธรรมประเพณีอื่นๆ

ⁿ หลังคำว่า “ซุ่มอยู่” ต้นฉบับภาษาฮีบรูเสริมว่า “เพิ่มขึ้น” ซึ่งผู้คัดลอกอาจเขียนคำซ้ำผิดไป

^o “จะตีตลบกลับ” แปลตามตัวอักษรว่า “ได้ตีตลบกลับ” (ดู ข้อ 41)

^p “เมือง” คงจะหมายถึงเมืองกิเบอาห์ แม้ว่าต้นฉบับภาษาฮีบรูใช้คำพหูพจน์ ชนเผ่าเบนยามินตกอยู่ระหว่างกองทัพชาวอิสราเอลส่วนใหญ่ และกองทหารที่คอยซุ่มอยู่เช่นเดียวกันกับชาวเมืองอัย ใน ยชว 8:21-22

^q “ตามไปไม่ลดละ” เป็นการแปลโดยคาดคะเน

^r “จนทำลายเขาทั้งสิ้น” แปลโดยคาดคะเน (ดู 21:6) แปลตามตัวอักษรว่า “จนถึงเมืองกิโดม” ซึ่งไม่ทราบว่าเป็นเมืองอะไร

^s “ทั้งผู้คน” แปลตามตัวอักษรว่า “จากเมืองทั้งหมด”