“ถ้าท่านทั้งหลายยึดมั่นในวาจาของเรา ท่านก็เป็นศิษย์ของเราอย่างแท้จริง" (ยน. 8:31)

รำพึงพระวาจาประจำวัน โดยคุณพ่อสมเกียรติ  ตรีนิกร
วันศุกร์ที่ 20 พฤษภาคม 2016

สัปดาห์ที่ 7 เทศกาลธรรมดา

พี่น้องที่รัก พระคัมภีร์วันนี้เป็นคำเตือนที่ตรงๆ และน่ารักมากๆสำหรับเรา คำเตือนของยากอบครับ เตือนเราทุกคนให้เป็นคนที่ระวังสิ่งที่เรียกว่าเรื่องพื้นๆ แต่สำคัญมากๆในสองเรื่อง ด้วยคำสอนคำที่พ่ออยากจะนำเสนอคำอธิบายคำศัพท์หน่อยนะครับ เนื่องจากยากอบเน้นคำเตือนตรงๆว่า “พี่น้องทั้งหลาย อย่าบ่นนินทากัน เพื่อจะได้ไม่ถูกพิพากษา พระผู้พิพากษาทรงยืนอยู่หน้าประตูแล้ว” มีสองคำที่พ่ออยากให้เราให้ความสนใจเป็นพิเศษครับ คือ

1. “บ่นนินทา” ภาษากรีกต้นฉบับคือคำว่า στενάζετε อ่านว่า “สเตนาซเซเต” คำนี้อยู่ในรูป “คำสั่ง imperative เป็น ปัจจุบันกาล present” จากรากคำกริยา คือ “στενάζω” อ่านว่า “สเตนาซโซ” คำนี้ถ้าแปลตรงในความหมายของยากอบที่ใช้ในรูปคำสั่ง และท่านเน้น คือ “อย่า” “อย่าบ่นนินทา” คำแปลภาษาไทยเราใช้คำว่า “บ่นและนินทา” คู่กัน ซึ่งต้องการชี้ให้เห็นว่า ในการบ่น ในการที่คนเราช่างบ่นนั้น คนเรามักจะ “นินทา” คือมักจะมีการกล่าวถึงคนอื่นๆอยู่เนืองๆมิได้ขาดแน่ๆ จริงไหมครับ คนเราเวลาบ่นเราบ่นคนอื่น เราวิพากษ์นินทาคนอื่นและบ่อยครั้ง ก็บวกเพิ่มหรือเรียกว่าถึงขนาดทวีคูณหรือยกกำลังฯ เติมสี ตีไข่ ใส่แป้งชุบทอดจนฟูฟ่องพองน้ำมันเสียใหญ่เกินขนาดสุดๆไปเลยจริงไหมครับ ปกติคนเมาคนบ้ามักจะ “เห็นช้างตัวเท่าหนู” แต่คนมักบ่นมักนินทาวิจารณ์วิพากษ์หรือใส่ความเก่งมักจะ “เห็นหนูตัวเท่าช้าง” จริงไหมครับ เรื่องเล็กๆ กรณีเล็กๆ ของเพื่อนพี่น้อง ก็สามารถเป็นเรื่องใหญ่เกินเวอร์เกินเพราะการใส่ความนินทาและช่างบ่นนี่แหละ จึงไม่แปลกที่ยากอบจะเตือนตรงๆ เพราะสังคม ชุมชน หมู่คณะแม้แต่ในหมู่คริสตชน บ่อยครั้งแม้แต่สองพันปีก่อนยากอบเตือนเช่นนี้ จึงไม่แปลกที่ว่า “นิสัยบ่นนินทา” น่าจะเป็นนิสัยถาวรที่ไม่ดีเลยสำหรับสังคมมนุษย์ และแม้แต่ชุมชนคริสตชน พระศาสนจักร ดังนั้น ถ้าเราได้ไตร่ตรองสักนิดถึงพฤติกรรมพื้นฐานและรู้จักดีกับนิสัยที่ค่อนข้างถาวรของมนุษย์เรา เราจะได้อ่านคำสอนของยากอบและเตือนสอนเราได้มากขึ้นครับ

2. คำที่สอง “การตัดสินหรือพิพากษา” ภาษากรีกยากอบใช้คำว่า κριθῆτε· อ่านว่า “ครีเธเต” คำนี้ก็อยู่ในรูปคำสั่งห้ามตัดสิน แต่แม้ใช้กับการตัดสินของพระเจ้าในบริบทการเขียนของยากอบ แต่พ่ออยากเน้นคำนี้มากๆ เพื่อทำให้เราได้รู้จักกับคำว่า “ตัดสิน” to judge รากภาษาของคำนี้คือการตั้งความคิด การออกความคิดหรือการตัดสินใจ และพยายามที่จะให้คำตัดสินหรือจัดการในความคิดกับคนบางคนหรือบางกลุ่ม โดยเฉพาะคำนี้ใช้กับการสรุปความคิดในศาลเพื่อจัดการให้คุณให้โทษ คำนี้มาจากภาษาลาตินคือ “iudicere” อ่านว่า “ยูดีชีเร” พ่ออธิบายคำนี้เพราะเหตุว่าพระวาจาของพระเจ้าวันนี้คำว่า “การพิพากษา”

• พี่น้องที่รัก พี่น้องทราบไหมว่าทำไมพ่อเน้นคำสองคำนี้
o เพราะว่า ในการนินทากันนั้นหรือการบ่นกันนั้น คนเรามักจะตัดสินกันไปด้วยเสมอ การตัดสินทางความคิดก่อให้เกิดอคติต่อกันโดยเบาความ ตัดสินกันสนุกและเน้นความมันที่ปากและหูพูดก็สนุก ฟังก็สนุก สนใจ
o พี่น้องทราบไหมครับ ว่ารากศัพท์ของคำสองคำนี้นำมารวมกันแล้วคือการกำเนิดของ “ความแตกแยก” และก่อกำแพงอคติตัดสินกันอย่างสนุกสนาน และผลตามมาสุดท้ายคืออะไร ผลตามมาของการนินทาของการตัดสินและการตัดสินก่อให้เกิดความแตกแยก การลงโทษต่อกัน การแยกจากกัน ฯลฯ ข้อมูลต่อไปนี้พ่อขอมอบให้สำหรับผู้ที่สนใจนำครับ
o พี่น้องที่รักครับในย่อหน้าต่อไปนี้ ถือว่าไปเป็นส่วนของบทเทศน์นี้แต่เป็นผลการศึกษาเรื่องการตัดสินกัน ความหมายที่พบในพระคัมภีร์มีถึงห้ากลุ่มความคิด ดังนั้น พ่อขอให้เป็นข้อมูลสำหรับผู้สนใจเท่านั้นนะครับ ในย่อหน้าต่อไปนี้ครับ...

• ความหมายของคำว่า “พิพากษา” พ่อขอเสนอมูลการค้นคว้าของพ่อที่พบในพระคัมภีร์ สำหรับคนที่สนใจนะครับ และอาจจะศึกษาเรื่องนี้ต่อไปในตัวบทตอนต่างๆของพระคัมภีร์พันธสัญญาใหม่ที่พ่อมาให้ในห้าความหมายพร้อมข้ออ้างอิงดังนี้ครับ
1. หมายถึง การแยกทางจากกัน การแบ่งแยก และการเลือกฝ่ายที่ตนชอบหรือพอใจเท่านั้น รม 14:5ก;
2. การตัดสิน การคิด ตระหนัก และพิจารณากัน ลก 7:43; กจ 4:19; 13:46; 16:15; 26:8; 1 คร 11:13; 2 คร 5:14.
3. การตัดสินใจในที่สุด การยื่นเสนอข้อตัดสินใจต่อกัน หรือการประกาศความตั้งใจ กจ 3:13; 16:4; 20:16; 21:25; 27:1; 1 คร 2:2; 5:3; 7:37; รม 14:13
4. หมายถึงการตัดสินความทางกฎหมาย ในศาล ไม่ว่าตามแบบศาลของมนุษย์ หรือการตัดสินของพระเจ้า ที่สุดคือการลงโทษ มีข้อกำหนดโทษที่จะต้องส่งไปให้รับการลงโทษ มธ 5:40; 7:1ข, 2ข; ลก 19:22; ยน 5:30; 7:51; 18:31; กจ 13:27; 17:31; 23:3; 25:9; 26:6; รม 2:16, 27; 1คร 5:12f; 6:2f, 6; 2 ทธ 4:1; ยก 2:12; 1 ปต 1:17วว; 6:10; 20:12f.
5. การแสดงความเห็น การให้ความเห็นตัดสิน มธ 7:1ก, 2ก; ลก 6:37ก; ยน 7:24; 8:15 รม 2:1, 3; 14:3f, 10, 13a, 22; 1 คร 4:5; 10:29; คร 2:16; ยก 4:11f.

• พี่น้องครับ ทีนี้เราหันกลับมาสรุปเรื่องนี้กันต่อได้แล้วครับ... อย่างที่พอบอกในย่อหน้าก่อนหน้านี้ 5 ประการนั้น พ่อเพียงศึกษามานำเสนอให้สำหรับผู้สนใจศึกษาเรื่องการ “พิพากษาตัดสิน” กันจริงๆครับ...

• แต่ประเด็นของพ่อ คือ

o ยากอบเน้นถูกจุดในคำสอนของท่านครับ ท่านเตือนสังคมคริสตชนแรงๆ ตรงๆ “อย่าบ่นนินทากัน... เพราะที่สุดการพิพากษาจะมาถึง” แต่พ่อเน้นประเด็นที่ว่า “คนเรามักชอบบ่น... ตามมาด้วยนินทา วิจารณ์วิพากษ์ และที่สุดก็ตัดสินกันอย่างเบาความและที่สำคัญเราไม่ได้มีหน้าที่ตัดสินนะครับ”
o พี่น้องคิดว่าจริงไหมครับว่า สังคม การอยู่ร่วมกันของเรามักเกิดความแตกแยก เกิดอคติ ความเกลียดชังกันเพราะการบ่น การนินทา การให้ร้ายป้ายสีใส่กัน การเติมสีตีไข่ และสนุกสนานกับการพูดจากอย่างไม่รู้จักควบคุมลิ้นของตน ความจริงยานักบุญยากอบท่านได้สอนเรื่องนี้มาก่อนแล้วให้รู้จักควบคุมลิ้นของเรา... เป็นคำสอนที่ตรงและชัดดีครับ การรู้จักควบคุมลิ้น รู้จักนิ่ง ไม่บ่น ไม่พูดมาก ทำให้การอยู่ร่วมกันในสังคมมีสันติสุขมากครับ

• พ่อเคยพบเคยได้ยินคนที่ “ขี้บ่น” คือ บ่นได้ทั้งวันเรียกว่า บ่นพ่นออกมาพอๆกับจังวะการหายใจหรืออาจจะมากกว่า เพราะคนเราหายใจนาทีละสักยี่สิบครั้ง แต่บ่นหลายคนบ่นนินทาให้ร้ายนาทีละเป็นร้อยๆคำทีเดียวนะครับ

• เรื่องนี้เป็นสิ่งที่เราคริสตชนควรหันมาพิจารณาและฝึกฝนคำสอนของยากอบกันดีๆ จะดีมากครับ “น้องทั้งหลาย อย่าบ่นนินทากัน เพื่อจะได้ไม่ถูกพิพากษา” และจากนี้เรามาหาข้อสรุปหาแนวปฏิบัติจากคำสอนของยากอบกันเลยดีกว่านะครับ โดยให้เราอ่านจะหมายตอนนี้ของท่านเลยครับ..เราจะพบคำตอบและแนวทางการสอนของท่านในเรื่องนี้อย่างดีๆเลยครับ สั้นกระชับและพอเพียงทีเดียวครับ อ่านพระคัมภีร์เลยนะครับ

ยก 5:9-12…
9พี่น้องทั้งหลาย อย่าบ่นนินทากัน เพื่อจะได้ไม่ถูกพิพากษา พระผู้พิพากษาทรงยืนอยู่หน้าประตูแล้ว 10พี่น้องทั้งหลาย จงยึดบรรดาประกาศกซึ่งพูดในพระนามขององค์พระผู้เป็นเจ้ามาเป็นแบบฉบับในความพากเพียรอดทนต่อความยากลำบาก 11เราเรียกบรรดาผู้ที่พากเพียรอดทนว่าเป็นผู้มีความสุข ท่านได้ยินเรื่องความพากเพียรอดทนของโยบและรู้แล้วว่าในที่สุดองค์พระผู้เป็นเจ้าทรงทำสิ่งใดแก่เขา พระองค์ทรงพระเมตตาและทรงพระกรุณาอย่างมาก 12พี่น้องทั้งหลาย สิ่งสำคัญที่สุด จงอย่าสาบาน ไม่ว่าโดยอ้างสวรรค์หรืออ้างแผ่นดิน หรืออ้างอะไรอื่นใดทั้งสิ้น ถ้า “ใช่” จงบอกว่า “ใช่” ถ้า “ไม่ใช่” ก็จงบอกว่า “ไม่ใช่” เพื่อท่านจะไม่ถูกพิพากษา

พี่น้องที่รักครับ พ่อได้พบคำสอนจากจดหมายนักบุญยากอบครับ เพื่อเราจะไม่บ่นนินทากัน เราควรทำอย่างไร มีคำตอบครับ พ่อสรุปให้นะครับ

1. จงยึดบรรดาประกาศกซึ่งพูดในพระนามขององค์พระผู้เป็นเจ้ามาเป็นแบบฉบับในความพากเพียรอดทนต่อความยากลำบาก สองประเด็นคือพูดเหมือนประกาศกเสมอ คือ พูดแต่ความจริงเท่านั้น พูดแต่ความดีและเรื่องดีๆเท่านั้น และที่สำคัญ “เพียรอดทน” ต่อความยากลำบาก สำหรับพ่อ คือ อดทนต่อความยากลำบากที่จะไม่พูดถ้าไม่จำเป็นก็จะดี และถ้าต้องพูดก็พูดแบบสร้างสรรค์เสมอพูดเรื่องดีๆของคนอื่นจะดีที่สุดครับ... พ่อเสนอว่า การพูดความจริงนั้น ดีมากครับ แต่บ่อยครั้ง ความจริงบางอย่างไม่ต้องพูดก็ดีนะครับ พระเจ้าเพียรทน ประกาศกบ่อยครั้งก็เพียรอดทนที่สุด พระเยซูเจ้าพระองค์ไม่พูดอะไรที่ไม่เกี่ยวกับพระองค์ ถามเท่าไรพระองค์ก็ไม่ตรัสสิ่งใด นอกจากความจริงของพระองค์เมื่อเขาถามว่าพระองค์เป็นพระคริสต์หรือเท่านั้นที่พระองค์ตอบ “เราเป็น” คือ “ยืนยัน” ครับ

2. เราพบว่า ผู้มีความพากเพียรนั้น มีความสุข อยากมีความสุขจริงๆไหมครับ “พากเพียรมาก” ยากอบยกตัวอย่างยอดความเพียรกับความเจ็บปวดที่สุดของตัวเอง คือ “โยบ” พระเจ้าประทานความสุขแก่ผู้เพียรทนนะครับ และยากอบให้ตัวอย่างว่าที่สุดสำหรับโยบ “ความเพียรทน” พระเจ้าได้ทรงเมตตาอวยพรเขามากๆ ดังนั้นคำสอนสำหรับเราคริสตชนครับ “อดทนกันบ้าง เพียรทนกันบ้าง” ช้าที่จะบ่น ช้าที่จะพูด ฟังให้มากๆ ยากอบเน้นมาก่อนแล้วนี่ครับ “จงฉบับไวที่จะฟัง แต่ช้าที่จะพูด” สอนตรงๆดีนะครับ คำสอนนี้ ตอนเด็กมีคนสอนพ่อว่า พระเจ้าให้เราหนึ่งปากแต่สองหู ดังนั้น ใครฟังน้อย พูดมาก อาจจะใช้ปากแบบโอเวอร์โหลดจริงๆ แต่ต้องระวังนะครับ “ลิ้นเป็นอวัยวะที่ประหลาดสุดยอด ไม่มีกระดูก ไม่มีกล้ามเนื้อที่ทำให้รู้สึก “ปวดเมื่อย”” พี่น้องครับ “มีใครเคยเมื่อลิ้นไหมครับ” เมื่อยขากรรไกรละก็ใช่ แต่เจ้าลิ้นนี่มันเมื่อยไม่เป็นนะครับ มีใครเป็นหมอมาอ่านช่วยเสริมด้วย พ่อเพียงใช้ความรู้สึกตนเองและสิ่งที่เคยได้ยินมานะครับ... ดังนั้น การบ่นนินทาลิ้นไม่เคยเหนื่อย... แต่พ่อก็คิดอีกทางกลับกัน ถ้าเราใช้ลิ้นเพื่อกล่าวคำสรรเสริญพระเจ้า ใช้พูดคำดีๆ อวยพรให้พรสรรเสริญความดีของกันและกัน และโดยเฉพาะอย่างยิ่งใช้เพื่อประกาศพระวาจาของพระเจ้าโดยไม่รู้จักเมื่อยละก็สุดยอดเลยครับ.. เลือกเอานะครับว่าจะบริหารลิ้นจัดการสมองและหัวใจของเรากันอย่างไรดี ยากอบเคยสอนว่า “เราวางน้ำกับไฟไว้ต่อหน้าท่าน” ดังนั้นเลือกเอาเองนะครับ ว่าเราจะเผากันให้พินาศมอดไหมด้วยไฟนินทาว่าร้าย หรือเราจะชโลมใจกันให้ชุ่มฉ่ำด้วยวาจาแห่งความรักเมตตาต่อกันดี..

3. ที่สุดสิ่งที่ตามมา ของคนชอบบ่นนิทาว่าร้าย คือ “สาบาน” ยากอบสอนอย่างดีครับ “อย่าสาบาน” พ่อว่าเรื่องนี้เกิดขึ้นเสมอกับคนชอบนินทาใส่ความเล่าความเท็จ... พวกเราคนไทยๆจำนวนไม่น้องติดการสาบานเหลือเกิน และปกตินักการเมืองของเรา ก็ชอบนักสาบานกันตลอด บางทีจะยืนยันอะไรทีก็ต้องสาบาน ไปสาบาน ไปอ้างวัด อ้างพระอ้างเจ้า อ้างสถานที่ศักดิสิทธิ์ทั้งหลาย อ้างพระองค์นั้น องค์นี้ เจ้าองค์นั้นเจ้าองค์นี้... จริงไหมครับ แต่พ่อมีข้อสังเกตอย่างหนึ่งนะครับ คนที่ชอบสาบาน ชอบท้าทายและสาบานทั้งหลาย ส่วนใหญ่ในประสบการณ์ของพ่อพ่อสังเกตว่า พวกเขาไม่ค่อยพูดความจริง พวกเขาต้องการให้คนเห็นด้วย เพราะถ้าคนเราพูดความจริง คนเรามักจะไม่ต้องสาบานอะไร พูดได้เลย ยืนยันได้เลย ไม่กลัวอะไร ไม่ต้องสาบาน... วงสนทนา ถ้ามีการนินทา ใส่ความกันมากๆ หรือสร้างความเท็จกันมากๆ บ่อยๆก็สาบานกันเป็นว่าเล่น... ง่ายจังเลยนะครับ แต่คำสอนของยากอบมิได้เป็นเช่นนั้นเลย ยากอบสอนง่ายๆ ตรงๆ เหมือนที่พระเยซูเจ้าสอนนะครับ ภาษากรีกที่ใช้ก็บ่งชัดอยู่เป็นนัยๆ พ่อจะยกมาให้ดูนะครับ

• ภาษาไทย คือ “ใช่” จงบอกว่า “ใช่” ถ้า “ไม่ใช่” ก็จงบอกว่า “ไม่ใช่” ภาษากรีกใช้คำว่า “Ναὶ ναὶ καὶ τὸ Οὒ οὔ,” อ่านออกเสียงว่า “นัย นัย กับ อู อู” ครับ คำว่า
i. Ναὶ ναὶ “นัย นัย” ใช่ Yes, yes ภาษาเขียนเหมือนกับที่พระเยซูเจ้าเคยสอนครับ แปลว่า ไม่ต้องพูดมาก ถ้าใช่ก็ใช่ และสังเกตไหมครับ “นัย” ตัวแรก อักษรเป็นตัวอักษรใหญ่ แปลว่า ย้ำเลยครับ “ใช่” จงบอกว่าใช่
ii. Οὒ οὔ “อู อู” ไม่ใช่ “No, no” เช่นกันครับ ย้ำว่าไม่ใช่ก็ไม่ใช่ ไม่ต้องพูดมากให้เสียเวลา ไม่ต้องสาบาน ดังนั้น ปฏิเสธ หรือยืนยันไปเลย

• ดังนั้น สำหรับคำสอนของยากอบ ไม่ต้องพร่ำมากเลย ว่าไป ถ้าใช่ ถ้าจริง ก็ยืนยัน ไม่ใช่ไม่จริง ก็ปฏิเสธ ก็จบ ดังนั้น การสาบานมากมายไม่มีประโยชน์และเสียเวลาเปล่า
พี่น้องที่รักครับ คำสอนยากอบวันนี้ สั้นๆ ไม่กี่ข้อ และพ่อขอตีความสอนง่ายๆแบบนี้แหละครับ

• ขอให้เราเป็นคนเพียรทนนะครับ ไม่วิพากษ์ ไม่ตัดสิน ไม่นินทา เหตุว่าไม่มีประโยชน์ และเสียเวลา

• ขอให้เราเป็นคนที่หนักแน่น มั่นคง และรู้จักควบคุมลิ้นของเรา

• ขอให้คำสอนของยากอบสอนเราจริงๆนะครับ

• จงเป็นคริสตชนที่ดี เราต้องรู้จักบังคับความคิด คำพูด และการตัดสิน แต่เราต้องสรรเสริญกันและกัน ให้เกียรติ กันและกัน เพราะบัญญัติของเราคือบัญญัติแห่งความรักครับ

• ขอพระเจ้าอวยพรทุกท่านครับ...

 

เช้าวันใหม่ใส่ใจพระวาจา

Lectio Divina-Daily 2022

เช้าวันเสาร์เราคิดถึงพระวาจา

Video อบรมพระคัมภีร์

ความรู้พื้นฐานพระคัมภีร์และหนังสือปฐมกาล

หนังสืออพยพและเลวีนิติ

หนังสือกันดารวิถีและเฉลยธรรมบัญญัติ

หนังสือโยชูวา ผู้วินิจฉัยและนางรูธ

หนังสือซามูแอล ฉบับที่ 1 และ ฉบับที่ 2

หนังสือพงศ์กษัตริย์ ฉบับที่ 1 และ ฉบับที่ 2

หนังสือพงศาวดาร เอสราและเนหะมีย์

หนังสือโทบิต ยูดิธ เอสเธอร์และมัคคาบี 1 และ 2

ความรู้ทั่วไปเกี่ยวกับประกาศกและประกาศกอาโมส

หนังสือประกาศกโฮเชยาและมีคาห์

หนังสือประกาศกอิสยาห์

หนังสือประกาศกโยนาห์และประกาศกเศฟันยาห์

หนังสือประกาศกนาฮูมและฮาบากุก

หนังสือประกาศกเยเรมีห์-เพลงคร่ำครวญ-บารุค

หนังสือประกาศกเอเสเคียลและดาเนียล

บทเทศน์บนภูเขา มธ. 5-7

พระวรสารนักบุญมัทธิว 10,13,18

พระวรสารนักบุญมาระโก

หนังสือกิจการอัครสาวก